Biyoteknoloji Nedir?

29.08.2017 - 16:57

En basit tanımıyla biyoteknoloji, biyolojiye dayanan bir teknolojidir. Biyoteknoloji, hayatımızı ve gezegenimizin sağlığını geliştirmeye yardımcı olan teknolojiler ve ürünler geliştirmek için hücresel ve biyomoleküler süreçlerden yararlanmaktadır. Bu yazıda tanımın ötesine geçerek biyoteknoloji nedir anlamaya çalışacağız.

Günümüzde biyoteknoloji etkin bir üretim alanıdır. Bu etkin alan için bugün biyoteknoloji mühendisliği diye kapsamlı bir mühendislik alanı bulunmaktadır.

Modern anlamda biyoteknoloji çalışmaları 21. Yüzyılda hız kazanmıştır ancak insanoğlunun biyolojik varlıkları kullanması aslında çok daha eskidir. Bu nedenle biyoteknoloji ne zaman ortaya çıkmıştır sorusuna net bir cevap vermek zordur. Ekmek ve peynir gibi yararlı gıda ürünlerini yapmak ve süt ürünlerini korumak için 6.000 yıldan uzun süredir mikroorganizmaların biyolojik süreçleri insanlar tarafından kullanılmaktadır.

biyoteknoloji nedir

Biyoteknoloji nedir kısaca tanımladık. Şimdi de örneklerle biyoteknoloji uygulamaları üzerinde duralım.

Biyoteknoloji Kullanım Alanları

Modern biyoteknoloji, nadir bulunan hastalıklarla mücadele etmek, ekolojik ayak izini azaltmak, dünya nüfusunu beslemek, daha az ve daha temiz bir enerji kullanmak ve daha güvenli, daha temiz ve verimli endüstriyel üretim süreçlerine sahip olmak için ürünlere ve teknolojiler sunmaktadır.

Günümüzde daha önce tedavi edilemeyen hastalıklar için, 250'den fazla biyoteknolojik sağlık ürünleri ve aşıları mevcuttur.

Verimliliği arttırmak, tarımda böcek ve zararlıların zarar vermesini önlemek ve tarımın çevre üzerindeki etkilerini azaltmak için dünya çapında 13,3 milyondan fazla çiftçi tarımsal biyoteknoloji kullanmaktadır. Ayrıca, sera gazı emisyonlarının azaltılmasına yardımcı olabilecek, biyokütle içinden yenilenebilir biyoyakıt ve kimyasal üretmek için birçok biyoteknoloji kuruluşu bulunmaktadır.

Biyoteknolojinin kullanım alanlarının üç başlıkta yoğunlaştığını görüyoruz:

  1. Dünyayı iyileştirmek
  2. Enerji elde etmek
  3. İnsanları beslemek

Biyoteknolojideki son gelişmeler, toplumun en acil sorunlarına hazırlanmamıza ve bu zorluklarla baş etmemize yardımcı oluyor.

Dünyayı İyileştirmek

İnsan nüfusunun ve tüketiminin katlanmasıyla yaşadığımız dünyanın sağlığı tehlike altına girmektedir. Dünyanın sağlığını yitirmesi dünyada oturan bir insanların da sağlığını yitirmesi anlamına gelir. En basit haliyle su kirliliği, hava ve toprak kirliği gibi çevre sorunları yaşamımızı tehdit etmektedir. Bunlarla mücadele etmek için biyoteknolojik yöntemler kullanılır.

Biyoteknoloji, doğanın kendi varlıklarından yararlanarak yaşadığımız dünyanı daha yaşanabilir hale getirmemize olanak sağlıyor. Bu alandaki uygulamaların bazıları şöyledir:

  • Bulaşıcı hastalık oranlarını azaltmak
  • Milyonlarca çocuğun hayatını kurtarmak
  • Dünyadaki milyonları etkileyen ciddi, yaşamı tehdit eden koşulları iyileştirme
  • Sağlık riskleri ve yan etkileri en aza indirgemek için kişilere yönelik tedavilerin uyarlanması
  • Hastalık tespiti için daha kesin araçlar oluşturma
  • Gelişmekte olan dünyanın karşı karşıya kaldığı ciddi hastalıklarla ve günlük tehditlerle mücadele etmek

Enerji Elde Etmek

Bildiğimiz gibi insanlar her geçen gün daha fazla enerji kullanıyorlar. Artan enerji ihtiyacına doğaya olabildiğince az zarar vererek çareler üretmek gerekir.

Biyoteknolojide, fermantasyon gibi biyolojik işlemler kullanır. Bu süreçlerde yer alan enzimler, maya ve diğer mikroplar gibi biyokatalizörlerden faydalanılmış olur. Mikroorganizmalardan üretim yapan gelişmiş tesisler kurulmuştur. Bu tesislerin görevlerinden biri yakıt ve enerji üretmektir. Ayrıca enerji tasarrufu da verimliliğe katkı sağlar.

Biyoteknolojinin enerjiye katkıları şöyle sıralanabilir:

  • Kimyasal üretim adımlarını daha verimli hale getirmek
  • Üretilen kumaşlarla giysi temizleme için ihtiyaç duyulan ısı enerjisini azaltmak
  • Petrokimyasal kullanım ihtiyacını azaltmak için biyokütle enerjisi üretmek
  • Asit yağmurları gibi önemli çevre sorunlarına çözüm için enerji alternatifleri ortaya koymak
  • Suyu mikroorganizmalarla temizleyerek geri dönüşümünü sağlamak

İnsanları Beslemek

Beslenmenin temeli tarımdır. Tükettiğimiz hayvansal gıdaları elde etmek için hayvanları tarım ürünleriyle yemlemek gerekir. Biyoteknolojinin tarımda çok yaygın bir kullanım alanı vardır. Bunlardan en önemlileri şöyledir:

  • Daha az girdi ile daha yüksek mahsul verimi elde etmek
  • Mahsullerin gerektirdiği tarımsal kimyasalların kullanımının azaltılması
  • Tarımı zararlılardan biyolojik yöntemlerle korumak
  • Daha az pestisit uygulamasına ihtiyaç duyulmasını sağlayan biyolojik ürünler üretmek
  • Vitamin ve besin eksikliklerini gidermek için geliştirilmiş beslenme profillerine sahip bitkiler geliştirmek
  • Mikotoksin gibi alerjenlerden ve toksinlerden arınmış gıdalar üretmek
  • İnsan sağlığın iyileştirilmesine yardımcı olmak için yiyecek ve bitki yağının içeriğini iyileştirmek

Biyoteknolojinin Olumlu ve Olumsuz Yönleri

Biyoteknolojinin kullanımın artmasıyla birlikte akılda bir sürü soru uyanmaktadır. Akıllara aslında doğal süreçleri doğal olmayan yollarla mı kullanıyoruz gibi sorular gelmektedir.

Biyoteknolojinin yararları ve zararları kıyaslandığında yararlarının daha çok olduğunu görmekteyiz. Aslına bakarsanız biyoteknoloji yaşam kalitesini arttırmak için vardır. Bu nedenle zararlarından söz etmemiz mümkün olmamalıdır. Ancak her şeyin sonu ticarete dayandığı için bu alanın da zararlı kullanılması söz konusu olabilir.

Biyoteknolojik çalışmalar soncunda tür ıslahı bilgisi gelişmiştir. Bu bilgi ticari amaçlarla kötü kullanıldığında insan sağlığını tehdit eden bazı genetiği değiştirilmiş organizmalar üretilebilir. Sağlıklı ve doğal beslenmenin yerini fabrikasyon ve ucuz maliyetli gıdalar alabilir.

Çünkü biyoteknolojinin sağladığı bilgi ve imkanlar sayesinde daha ucuz ve bol miktarda üretim yapmaya fırsat doğmuştur. Doğal besinlerin yerini şeker şurupları ve zararlı tatlandırıcılar almaya başlamıştır. Böyle düşünüldüğü zaman yarar sağlaması gereken bir teknoloji olumsuz kullanıldığında zararlar da doğmuş olur.

Devletin görevi biyoteknoloji mühendisliğinin çalışma alanını hukuki olarak denetlemek canlı yaşamına zarar verecek manipülasyonlara izin vermemektir.


Etiketler:
  • biyoloji    
  • Yorumlar
    Yorum Yap