Direksiyon Sınavında Yapılması Gerekenler

Direksiyon sınavı sürücülerin teorik olarak sürüş bilgisine sahip olduklarını yazılı sınavla kanıtladıktan sonra sürücü belgesi almaları için girmeleri gereken uygulamalı sınavdır. Bu sınavda başarılı olmak için uymanız gereken bazı kurallar vardır. Direksiyon sınavında yapılması gerekenleri yapmak sınavı geçmenin tek yoludur. Direksiyon sınavında doğru stratejileri kullanırsanız geçmeniz çok kolay olur. Aksi taktirde defalarca kalma ihtimaliniz mevcut. Eskiden direksiyon sınavında geçmek çok daha kolaydı. Artık daha zor ve giderek de zorlaşıyor. Bu nedenle iyi bir sürüş kabiliyeti edinip sınav sırasında bunu göstermeniz çok önemli. 

Eskiden direksiyon sınavında puanlama kullanılırdı. Her bir hatanın size kaybettirdiği puan değeri 100 üzerinden düşürülerek notunuz belirlenirdi. 70 ve üstü almak sınavı geçmek için yeterliydi. Artık bu değişti. Direksiyon sınavında başarılı ve başarısız olmak üzere ikili değerlendirme sistemi var. Herhangi bir puanlama söz konusu değil. Eğer araç kullanmakla ilgili temel bilgilerden yoksunsanız veya tekrar yapmak istiyorsanız araç kullanmaya hazırlık adlı dersten başlangıç yapıp ilerleyebilirsiniz. Direksiyon sınavında yapılması gerekenler yapıldığında başarılı olan tarafta olmuş olursunuz.

Direksiyon sınavını geçtikten sonra en geç bir ay içindeki bir sürede ehliyeti almış olursunuz. Bu süre içerisinde dosyanız  Milli Eğitim Bakanlığına gönderilecek ve aldığınız sertifika ile Emniyet Müdürlüğünden sürücü belgenizi alacaksınız. Ancak öncesinde odaklanmanız gereken direksiyon sınavını geçmektir. Sınavı geçtikten sonraki süreçte zaten beklemek dışında yapmanız gereken çok bir şey olmayacaktır.

Direksiyon sınavında farklı sınıflardan sınava girersiniz. Araba, otobüs, tır, motosiklet, traktör gibi motorlu araçlar için girmeniz gereken direksiyon sınavları farklıdır. Sadece teorik sınav ortaktır. Ancak bu sınıflar arasında belirli bir hiyerarşik düzen vardır. Yani otobüs kullanabileceğiniz ehliyeti aldığınızda binek araba da kullanabilmektesiniz. Ehliyet sınıfları için daha önce çeşitli düzenlemeler yapılmıştır. Sürücü belgesi sınıfları için yeni güncellemeler de hâlihazırda beklenmektedir.

Direksiyon sınavında yapmanız gerekenleri adım adım inceleyelim.

Direksiyon Sınavına Başlarken

Direksiyon sınavında yapılması gerekenler sınavın başından itibaren başlar. Direksiyon sınavı için size bildirilen yerde vaktinden en az bir 15 dakika kadar önce varmış olmak heyecanınızı atmanız konusunda size yardımcı olacaktır. Bu nedenle vaktinde gitmeye önem vermelisiniz. Sınav için debriyaj kontrolünü iyi sağlayabileceğiniz rahat bir ayakkabı giymelisiniz. Sizi çok sıkacak dar ve rahatsız giysileri tercih etmemelisiniz. Sınav parkurunuzda vaktinde yer aldığınız taktirde sınav görevlileri sizi sınav olacağınız araca çağırırlar. Siz bu araca biner ve kimliğinizi sınav görevlilerine teslim ederseniz. Bu aşamadan sonra sınav başlar. 

Önce koltuğunuza oturursunuz. Aracı sürmeye başlamadan önce sınav görevlisinin size yönerge vermesini beklemenizde fayda vardır. İlk yapmanız gereken aynaları ve gösterge lambalarını kontrol etmektir. Bu sayede aracın sizin sürüşünüze uygun olup olmadığı ortaya çıkar. Eğer aynalar sizin fiziki durumunuza göre görüşe elverişli değilse bunu mutlaka düzeltmeniz gerekir. Sürüşe başladıktan sonra düzeltme yapamazsınız. Sürüşe başlamadan öncem koltuğunuzu mutlaka düzelmeniz gerekir. Koltuk ayarı eğer bacak uzunluğunuza uygun değilse sürüş sırasında debriyaj kontrolünde sıkıntı yaşayabilirsiniz. 

Koltuğunuzu ve aynaları kendinize göre ayarladıktan sonra emniyet kemerinizi takarsınız. Emniyet kemeri takmadan sürmeye başlamak direkt olarak kalmanıza neden olabilir. Bu basamakları unutmamak için öncede pratik yapmanız çok fayda sağlayacaktır. Eğer koltuk ve aynalar size uygunsa ve doğru konumlanmışsa yerlerini değiştirmeyin. Aksi taktirde daha kötü bir hal verebilirsiniz.

Direksiyon sınavında araçta sizin dışınızda üç kişi bulunur. Bunlardan biri kayıtlı olduğunuz sürücü kursunun görevlisidir. Araç olarak da sürücü kursunuzun aracında sınav olursunuz. Diğer iki görevli ise sürüşünüzü test etmek için gelen sınav yetkilileridir. Bu yetkililer Milli Eğitim Bakanlığına bağlıdır. Milli Eğitim Bakanlığı sınav görevlilerinden birisi yanınızdaki ön koltukta oturur. Bu sayede beklenmedik bir durumla karşılaştığında önünde bulunan paralel debriyaj ve fren pedallarıyla aracı durdurabilecektir.

Direksiyon sınavına başlarken aşağıdaki maddeler mutlaka uygulanmalıdır:

• Aynalar kontrol edilmeli ve ayarlanmalıdır.
• Koltuk ayarlanmalıdır.
• Emniyet kemeri takılmalıdır.
• Gösterge paneli kontrol edilmelidir. 
• Kalkıştan önce el freni indirilmelidir.
• Kalkış yapmadan önce sola sinyal mutlaka verilmelidir.

Araç Seyir Halindeyken Yapılacaklar

Direksiyon sınavında yapılması gerekenler araç seyir halindeyken de aynen uygulanmalıdır. Kalkışı yaptıktan sonra yola çıkarsınız ve aracı uygun vitese takarsınız. Parkurunuzu sakin bir şekilde tamamlamaya çalışırsınız. Sınav parkurunu mutlaka daha önceden çalışmış olmanız gerekir. Aksi taktirde karıştırabilirsiniz. Bu da heyecanlanmanıza yol açabilir. 

Aracı sürerken heyecanlı görünmek veya herhangi bir şekilde sınav görevlilerine sürücü güvenini vermemek sınav görevlilerinin size şüpheci bakmasına neden olur. Ufak hatalarda bile sizi bırakmak isterler. Eğer güven verirseniz ve rahat davranırsanız aracı kullanmayı bildiğinizi belli etmiş olursunuz. Böylece basit hata yapmasınız bile bunların göz ardı edilmesi olasılığı artar. Fakat rahat görüneceğim diye direksiyonu tek elle tutmak, aşırı öz güvenli hareket etmek iyi bir izlenim bırakmaz. Ayrıca aracı uygun hızda sürmelisiniz. Eğer çok hızlı sürerseniz parkuru beklenenden erken sürede tamamlarsınız. Bu da bazı durumlarda görevlilerin size ikinci turu atmanız için talimat vermesi sonucu doğurur. 

Sınav görevlileri bazı durumlarda sizinle muhabbet etmek isteyecektir. Yaptığınız işle ilgili sorular soracaklardır. Bu sorulara olabildiğince kısa cevaplar vermelisiniz. Gözünüzü yoldan ayırmamanız en önemli vazifenizdir. Sınav görevlisinin sizi şaşırtmaya çalıştığı da görülebilir. Bu durumlara düşmemek için sohbet etmekten kaçının. Aracı sürmeye odaklanın.

Şerit Değiştirme

Aracı parkur boyunca kullanırken sizden beklenen sağ şeritte sürüş yapmanızdır. Sol şeride gerekli sollamalarda ve dönüşlerde geçebilirsiniz. Ancak işlemi tamamladıktan sonra sağ şeride geri dönüş yapmanız gerekir. Şerit değiştirirken mutlaka sinyal verilmelidir. Şeritte giderken zikzak yapmamaya özen göstermeniz gerekir. Şeride durmadan girip çıkmak direksiyon hakimiyetinizin olmadığını gösterir. Bu da sınavda kalmanız için yeterli bir sebeptir.

Bir diğer dikkat etmeniz gereken husus da gereksiz şerit değiştirmemektir. Sadece gerekli hallerde sinyal vererek şerit değiştirmelisiniz. Virajları aldıktan sonra yine sağ şeride geçmeyi ihmal etmemelisiniz.

Geri Geri Gitme

Parkurda belirli bir bölge geri gitmek için ayrılmıştır. Bu bölgeyi daha önceden çalışmış olmak sizin yararınızadır. Yanınızdaki sınav görevlisi gerektiği anda size sağa girip durmanızı söyleyecektir. Eğer vites yüksekse vitesi düşürüp sağa sinyal verdikten sonra yolun sağına doğru yaklaşırsınız. Araç kaldırıma paralel olduğu halde de durursunuz. Durmak için fren mesafenizi ayarlamanız çok önemli. Öndeki araca veya dubaya çarparsanız kalırsınız. Sınav görevlileri durduktan sonra size geri geri gitmenizi söyleyeceklerdir. Bu durumda vitesi geriye takıp yavaş hızda geriye doğru gitmeniz gerekir. Eğer aracı kaldırıma tam paralel bırakmışsanız geriye gidiş sizin için kolay olur. Fakat aracın açısında bir bozukluk varsa geriye doğru giderken bunu düzeltmeniz gerekir. Sol aynadan şerit çizgisine bakıp hiza alabilirsiniz. Aynı zamanda sağ aynadan da kaldırıma göre durumunuzu kontrol etmeniz gerekir. Kaldırımdan çok açıldığınızda hafifçe yaklaşıp, fazla yakınlaştığınızda hafifçe aracı açarak gerekli mesafeyi koruyabilirsiniz. Bunu ayna kullanma beceriniz önemli bir şekilde etkiler. Geriye doğru sürmeyi sınavdan önce mutlaka çalışmalısınız. 

Yeterince geri gidip aracı düz bir şekilde durdurduktan sonra aracı tekrar hareket ettirmeniz gerektiğini sınav görevlileri size söyleyeceklerdir. Bu durumda kalkış için 1. vitese aracı takarsınız ve sola sinyal vererek sol şeride çıkışın müsait olduğu bir anda yola çıkarsınız.

Yokuş Kalkışı Yapma

Direksiyon sınavında eskiden yer almadığı halde son birkaç yıldır eklenmiş bir aşamadır. Tecrübesiz adayların en çok zorlandığı bölümlerden biridir. Eğer nasıl yapılması gerektiği bilinirse çok kolay bir şekilde bu aşama geçilebilir. Yokuş kalkışında sınandığınız şey kalkış sırasında aracı geriye kaçırıp kaçırmayacağınızdır. Trafikte sürüş yaparken eğimli yolda durmanız gerekebilir. Trafiğin yoğun olduğu anlarda aracı geriye doğru kaçırmak kazalara sebebiyet verebilir. Bu nedenle yokuş yukarı kalkış yaparken aracı geriye kaçırmamalısınız.

Aracın yokuş yukarı durduğu durumda geriye kaçmasını önleyen frendir. Eğer siz araçla kalkış yaparken araç itme gücü elde edecek seviye gelmeden freni bırakırsanız araç geri kaçar. Bu nedenle yokuşta durduğunuzda sağ ayağınız frende olmalıdır. Araç ileri hareket edecek güce eriştiğinde artık geriye kaçmaz. Bu durumda siz ayağınızı frenden yavaşça çekip aracın ileri doğru hareket etmesini sağlarsınız. 

Yokuşta kalkış yaparken önce sol ayak hafifçe debriyajdan çekilmeye başlanır. Bu arada sağ ayak frende duruyordur. Debriyajda öyle bir nokta vardır ki oraya ulaştığınızda araba titremeye başlar. Bu aracın güç aldığını gösterir. Bu noktaya kavrama noktası denir. Kavrama noktasını hissettiğinizde sağ ayağınızı fren pedalından gaz pedalına geçirirsiniz ve aracın güç alması için gerekli gazı verirsiniz. Araç ileri doğru hareket etmeye başlayınca da yavaşça ayağınızı debriyajdan tamamen çekersiniz. Yani kalkışınızı yarım debriyaj ve frenle yapmış olursunuz.

Şunları yapmamalısınız:

• Kavrama noktasını bulmadan frenden ayak çekmek
• Kavrama noktasını bulduktan sonra gaza geçmek için gereğinden fazla beklemek
• Araca yeterince gaz vermemek
• Debriyajdan ayağı aceleyle çekmek
• Birinci vitesle kalkmamak
• Sola sinyal vermemek

Direksiyon sınavında sınav görevlisi sizi şaşırtmak için durduğunuzda sizi biraz bekletebilir. Bu sürede size sorular sorup dikkatinizi dağıtıktan sonra kalk komutu verir. Eğer araç ilk viteste değilse hata yapmış olursunuz. Bu tür durumlara düşmemek ve kalkış vitesine doğru geçmek için aracı durdurduktan hemen sonra vitesi kalkış vitesi olan ilk vitese almanız gerekir.

Park Etme

Direksiyon sınavında sürücü belgesi sahip olmak isteyen adayların en çok endişe duyduğu bölüm park etme bölümüdür. Çok zor olmamasına karşın yeteri kadar pratiği olmayan ve kontrollü yapmayan biri için sınavın en tehlikeli kısmı şeklini alabilmektedir. Şimdiki sınavlarda kalan öğrencilerin büyük bir kısmını park etmeyi başaramayan adaylar oluşturur. Aşağıdaki grafikte de görebileceğiniz gibi direksiyon sınavında kalanların yarısından fazlası park hatası yapmaktadır.

Geri geri park etme işlemi aracın kaldırıma yakın bir şekilde paralel park edilmesidir. Bu yaparken dikkat etmeniz gereken şey aracın kaldırıma uzak durmaması ve araç tekerinin kaldırıma çarpmamasıdır. Bunlara dikkat ederek park yaptığınızda ve aynadan kontrolü sağladığınızda paralel bir şekilde geri park etmemeniz için hiçbir neden kalmaz. 

Park ederken sırayla şunları yapmalısınız:

1. Aracı düşük vitese alıp hızını düşürün.
2. Aracı park yapacağınız dubanın veya aracın olabildiğince yakınına getirin. 
3. Aracın arka teker hizası ön dubayla aynı hizaya gelecek şekilde durun.
4. Vitesi geriye takın.
5. Direksiyonu sağa tam kırın.
6. Geri geri girmeye başlayın.
7. Direksiyonu sola karıp aracı toplayın.
8. Araba paralel olduğunda durun.

Aracın nasıl park edileceğini videoyu izleyip öğrenebilirsiniz. Eğer sınava girdiğiniz araç otobüs veya tırsa daha geniş bir mesafe kullanırsınız. Bunun dışında temel prensiplerde bir fark yoktur. Aynı park etme aşamaları kullanılır.

Park etme işlemini de tamamladığınızda geriye aracı aldığınız gibi teslim etmek kalır. Sağ şeride yaklaşıp sağa sinyal verirsiniz. Uygun bir mesafede aracı durdurur, kontağı kapatır ve el frenini çekersiniz. Eğer yol boyunca yapmanız gerekenleri yaptıysanız direksiyon sınavını geçmişsiniz demektir. Direksiyon sınavında yapılması gerekenleri izleyerek ve daha sonra kendiniz uygulayarak bütün aşamalarda başarı sağlayabilirsiniz.

Direksiyon Sınavında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Direksiyon sınavında sinyal vermek, emniyet kemeri takmak gibi hatalardan yüzde 10'luk gibi bir dilim kalmaktadır. Bunlara dikkat etmek zorundasınız. Gerçekten de sinyal vermemek kazalara, emniyet kemeri takmamak ölümlere yol açmaktadır. Dolayısıyla bu tür eylemleri sadece sınav için değil iyi bir sürücü olmak için de gerçekleştirmelisiniz.

Direksiyon sınavında sınav görevlisi sizi lafa tutabilir, şaşırtacak komutlar verebilir. Örneğin yolun ortasında akan trafikte dur diyebilir. Bu durumda siz sağa çekip durma yoluna gitmelisiniz. Ya da sınav görevlisi size bir yol ağzında burada dur diyebilir. Siz yol ağzını geçtikten sonra durun. Sizi denemek için yapma ihtimalini aklınızdan çıkarmayın. 

Kırmızı ışıkta araçlar için ayrılan çizgiyi geçerseniz bu bir hata olarak kabul edilir. Kırmızı ışığın yandığını görünce uygun mesafede durmalısınız. Aracı her durdurduğunuzda kalkış için ilk vitese takmayı unutmak istemiyorsanız aracı durdurduğunuz gibi birinci vitese takmayı refleks haline getirin. 

Sınav görevlisiyle tartışmaya asla girmeyin. Çok iyi bir sürücü olduğunuzu ve kendinize fazlasıyla güvendiğinizi göstermeyin. Sadece kendinizden emin, kararlı ve rahat olun. Sizin sınav görevlisi üzerinde bırakacağınız etki sınavın gidişatı için çok önemlidir.

Sınavda gözünüz yolda olmalıdır. Sorulan bir soruya cevap vermeniz gerektiğinde bile gözünüzü yolunuzdan ayırmadan cevap verin. Asla başınızı araçtakilere doğru çevirmeyin.

Sınav sırasında yapmanız gerekenleri uygularken yolda başka sürücüler olduğunu unurmayın. Örneğin geri park ederken araç geriye geldiğinde aracın önü şeritten dışarı çıkacağı için yoldaki diğer sürücülerin geçmesini bekleyin. Acele etmeyin. Direksiyon sınavında siz kendinize güvenseniz ve kaza yapmayacağınızı düşünseniz bile riskli bir durum görüldüğünde sınav görevlisi fren pedalıyla araca müdahale edecek ve aracı durduracaktır. Bu durumda siz bir hata yapmış olursunuz. Gelen aracı gördüğünüzü ve ona göre tedbir almayı planladığınızı söylemeniz bir işe yaramaz.

Unutmayın ki sizi test eden sınav görevlileri sizin trafikte güvenle araç kullanmaya hazır olup olmadığınızı test etmek için oradalar. Aracı çalıştırmak ve boş yolda sürmek önemli değildir. En önemli mesele sürüş güvenliğini sağlamaktır. 

Kırmızı ışık, park vb. durumlarda durmanız gerektiğinde hızınızı düşürün ve frene öyle basın. Ani bir frende araç içerisindekiler öne doğru savrulacaktır. Bu da sizin başarısız olmanız için bir sebeptir. Yüksek olmayan hızda kontrollü gitmek sizin sınav süresinde daha çok düşünüp hata yapmamanızı sağlar. Eğer acele ederseniz ve sınavı hemen bitirme telaşına girerseniz bir şeyleri unutma ihtimaliniz de artar.

Direksiyon Sınavı Heyecanını Atlatmak

Birçok sürücü adayının deneme sürüşleri sırasında hata yapmazken sınavda heyecanlanıp hata yaptığını biliyoruz. Heyecanınızı kontrol altına almak için yapmanız gereken birkaç basit adım var. Direksiyon sınavında yapılması gerekenler yapılmadığı taktirde başarısız olunur. Eğer gerekenleri iyi öğrenip uygularsanız heyecan yapmanız için de bir neden kalmaz.

Öncelikle sınav parkurunu daha önce mutlaka test edin. Parkuru biliyor olmak size öz güven verecektir. Bununla birlikte heyecanın en büyük nedeni kendini yetersiz görmektir. Eğer kendinizi yeterli görür ve öz güven sahibi olursanız rahatlarsınız.

Eğer araç kullanmayı gerçekten öğrenmişseniz ilk heyecan olsa bile araç çalışmaya başladıktan sonra heyecanınız uçup gidecektir. Asla panik yapmaya gerek yoktur. Zaten direksiyon sınavını bir kurs süresi içerisinde 4 defa alma hakkınız bulunmaktadır. Direksiyon sınavı dünyanın sonu olmadığı için fazla heyecan yapacak bir şey de yoktur. Bunu unutmayın.

Eser miktarda heyecan normaldir ve faydalıdır. Dikkatli olmanızı sağlar. Bu nedenle çok heyecanlandım, mutlaka hata yapacağım psikolojisine girmeyin. Eğer biliyorsanız hata yapmanız için hiçbir neden bulunmuyor.