Erime Nedir?
Erime daha çok kimya dersinde karşımıza çıkan fiziksel bir olaydır. Erime konusu 4. sınıf ve 5. sınıf fen müfredatlarından itibaren karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle erime nedir sorusuna önce basitçe cevap vereceğiz.
Buz ısındığında su olur. Bu buzun eridiğini gösterir. Buz oda koşullarından daha soğuk olduğu için ekstradan ısı kaynağı kullanmasanız bile ortamdan buza ısı geçişi olacaktır. Bu nedenle buz erimeye başlayacaktır.
Saf maddelerin genellikle sabit bir erime noktası vardır. Saf olmayan maddelerin erime noktaları sabit değildir. Katının sıvıya tamamen sıvıya dönüştüğü sıcaklığa erime noktası denir. Erime noktası basınç gibi dış etkenlere bağlıdır. Örneğin buzun erime noktası deniz seviyesinde 0 °C'dir. Yani bu sıcaklıkta artık buz suya dönüşür. Bu nokta hal değişim noktası olduğu için, bütün buz suya dönüşmeden sıcaklık artmaz.
Deniz seviyesinden farklı bir seviyeye geçersek basınç değişecektir. Bu da erime noktasını değiştirecektir. Saf maddeye farklı bir maddenin katılması da erime noktasını değiştirecektir.
Erime ve Donma
Erime ve donma bazen karıştırılmaktadır. Bunun nedeni erime noktası ile donma noktasının aynı sıcaklık olmasıdır. Donma denir önce ona bakalım:
Tanım itibariyle baktığınız zaman erime ve donmanın birbirinin tam zıttı süreçler olduğunu görmekteyiz. Buz 0 °C'de suya dönüşmekte yani erimektedir. Suyu ısıttığımızda yine 0 °C'de buza dönüşür bu da donmadır.
Erime noktası ifadesi yerine bazen donma noktası ifadesi kullanılır. Bu aynı şeyi ifade etmektedir.
Karlı Yollara Neden Tuz Dökülür?
Kışın çok kar yağdığında yollar tıkanır. Yolları açmak ve ulaşımı tekrar sağlamak için yollarda tuzlama çalışması yapılır. Tuz, küreklerle yola serpilir. Bunun nedeni nedir? Tuz karı nasıl eritir?
Tuzun yaptığı şey aslında karın safsızlaştırılmasıdır. Tuz erime noktasını düşürmektedir. Kar neden erimez? Çünkü eğer erime noktası 0 °C iken hava sıcaklığı -2 °C olursa mesela karın erimesi mümkün değildir. Biz tuz atarak karın erime noktasını örneğin -5 °C'ye çekiyoruz. Böylece erime başlıyor ve yollar açılıyor.
Bu olay araçlara antifiriz eklenmesinde de aynıdır. Araca eklenen antifiriz soğukta motor suyunun donmasını engeller. Çünkü su saflığını kaybetmiştir. Böylece erime noktası daha aşağıya inmiştir.
Erime Deneyi Nasıl Yapılır?
Erime deneyini kendiniz basit bir sistemle yapabilirsiniz. Bir leğenin içine buz koyarak erime süresince termometre aracılığıyla sıcaklığını ölçebilirsiniz. Buzun tamamı bitene kadar sıcaklık sabit kalacaktır. Buzun erimesi tamamlandıktan sonra su oda sıcaklığının etkisiyle ısı alacak ve suyun sıcaklığı yükselecektir.
Okulda bu tür deneyler hal değişimi esnasında sıcaklığın sabit kaldığını göstermek için yapılmaktadır. Erime gibi başka bir hal değişimimiz de kaynamadır. Kaynama nedir adlı yazıda da bu konuyu anlatmıştık.
Katı maddelerde moleküller daha sıkı sıralanmıştır. Bu nedenle erimeyle genellikle maddelerin hacmi artar. Fakat bu durumun bazı istisnaları vardır. Örneğin buz eriyince hacmi azalır. Buzun hacmi suyun hacminden daha büyük olduğu için yoğunluğu düşüktür. Bu nedenle buz suda yüzer. Sıvısında yüzen katılar istisnadır. Bunun deneyini de yine okulda arkadaşlarınızla birlikte yapabilirsiniz.
Buzun bu özelliğinden dolayı nehirler üstten donmaya başlar. Bu da nehirlerdeki balıkların altta yaşamına devam edebilmesine olanak sağlamaktadır.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı