Endoplazmik Retikulum Görevi Ve Özellikleri

22.04.2017 - 13:21

Endoplazmik retikulum ökaryotik hücrelerde çok önemli işlevleri olan bir hücre organelidir. Endoplazmik retikulumun temel görevi madde iletimi ve depolanmasıdır. Bu yolla hücre içi koordinasyon ve iletişimin sağlanmasında hayati rol oynar.

Endoplazmik retikulum golgi aygıtı ve lizozom ile sistematik bir çalışma içindedir. Golgi de endoplazmik retikulum tarafından oluşturulur.

Endoplazmik Retikulumun Yapısı

Endoplazmik retikulum 1945 yılında elektron mikroskobuyla yapılan gözlemler sonucu tespit edilmiştir. Hücreyi kaplayan ağsı yapının görüntülenmesi ile bu organel fark edilmiştir. Endoplazmik retikulum hücrenin dış ortamında bulunmaz. Yalnızca hücre içinde mevcut olan bir koful sistemi olarak düşünülebilir.

endoplazmik retikulum görevleri ve özellikleri

Endoplazmik retikulum kıvrımlı ve katlı bir yapıya sahiptir. Zarının kalınlığı hücre zarının kalındığına göre daha azdır. Ancak yapı olarak hücre zarıyla aynı özellikleri gösterir.

Endoplazmik Retikulum Çeşitleri

Endoplazmik retikulum çeşitleri iki tanedir. Bu sınıflandırma zarının üzerinde ribozom bulunup bulunmamasına göre yapılır.

Granüllü endoplazmik retikulum: Zarları üzerinde ribozom taşıyan retikulum çeşididir. Yüzeyde bulunan ribozomlar protein sentezi yapar. Ancak bu proteinler işlevsizdir. Endoplazmik retikulum bu proteinleri işleyerek işlevsel hale getirir. Bu proteinler golgi aygıtında da kullanılabilir.

Bir hücrede salgı miktarı fazlaysa o hücrede granüllü endoplazmik retikulum miktarı da fazladır diyebiliriz.

Granülsüz endoplazmik retikulum: Zarları üzerinde ribozom bulunmayan endoplazmik retikulum çeşididir. Yağ salgısı yapan ve steroit hormon üreten hücrelerde miktarı boldur. Karaciğer hücrelerinde glikojen depo etme, zararlı maddeleri zararsız hale getirme, kas hücrelerinde kalsiyum depolama gibi birçok görevi üstelenir.

Endoplazmik Retikulumun Özellikleri

Endoplazmik retikulumun birçok özelliği vardır. Bu özellikleri maddeler halinde şöyle sıralayabiliriz:

  • Alyuvarlar hariç bütün ökaryot hücrelerde bulunur.
  • Çekirdeğin dış zarından başlayarak hücre içi alanın ilgili yerlerine doğru dağılmış bir zarlı sisteme sahiptir.
  • Çeşitli kanal ve keseciklerden oluşur. Bu kanallar iletimi, kesecikler ise depolamayı sağlar.
  • Kanal ve keseciklerin miktarı hücrenin etkinliğine göre farklılık gösterir.
  • Hücre bölünürken kaybolur, bölünme tamamlandıktan sonra yeniden ortaya çıkar.

Endoplazmik retikulumu bir kargo şirketine benzetebiliriz. Hücrede proteinlerin taşınması gibi çok önemli bir görevi bu organel yerine getirir.

Önemli Sorular

Endoplazmik retikulum ile ilgili çok sorulan birkaç soruya cevap verelim.

Endoplazmik retikulum bitki hücresinde bulunur mu?

Evet bulunur. Yukarıda da belirttiğimiz gibi alyuvar hariç bütün ökaryot hücrelerde bu organel mevcuttur.

Endoplazmik retikulumun görevleri nelerdir?

Hücre içi madde iletimi, salgı ve depo endoplazmik retikulumun temel görevleridir.

Kaç çeşit endoplazmik retikulum vardır?

Yukarıda endoplazmik retikulumu granüllü ve granülsüz olarak temelde ikiye ayırdık. Bu sınıflandırma geçerli temel sınıflandırmadır. Ancak bunun dışında çeşitli hücrelerde rastlanan özel endoplazmik retikulum çeşitlerine rastlamak mümkündür.


Etiketler:
  • biyoloji    
  • Yorumlar
    Yorum Yap