Kimya Nedir?

17.04.2016 - 08:27

Kimya fen bilimlerinin önemli bir parçası iken kimya nedir diye sorduğumuzda birçok kişi doğru cevap veremez. Yani kimyanın tanımını yapmakta zorlanırız birçoğumuz. Aslında kimya nedir dendiğinde birkaç cümleye edebiliyor olmamız gerekir. En azından kimyanın tanımını yapabilecek düzeyde olmamız gereklidir. Bu yazıda kimya nedir sorusuna detaylı bir şekilde cevap vermeye çalışacağız.

kimya nedir

Kimya her şeyden önce fen bilimleri şemsiyesi altında yer alan pozitif bir bilimdir. Size kimya nedir diye sorulduğunda en basit şekliyle böyle cevap verebilirsiniz. Ancak kimyanın ne olduğu konusunda kimyanın tanımı ile yetinemeyiz. Kimya maddenin yapısı, özellikleri ve maddeleri arası etkileşimin neden ve nasıl olduğuyla ilgilenilen bir bilim dalıdır. Aynı zamanda madde etkileşimlerini ve maddelerin enerji ile olan ilişkilerini de bu bilim alanı inceler.

Birçok insan için kimya denince karmaşık bir laboratuarda oturmuş bilim adamlarının karıştırdıkları renkli sıvılar gelir. Ama aslında kimya bunların ötesinde hayatımızın her alanında var olan çok geniş bir uğraştır.

Doktorlar, hemşireler, eczacılar kimyadan anlamadan mesleklerini tam icra edemezler. Ancak basit düzeyde kimya bilgisi büyün profesyonel iş alanlarında gereklidir. Hatta mühendisliğin birçok alanında kimya olmazsa olmaz alanlardan biridir. Yani üretimin yapıldığı her alanda az ya da çok kimya vardır.

Kimya Branşları Nedir?

Kimya gibi karmaşık bir bilimin elbette ki alt dalları olacaktır. Şu an günümüzde kabul edilen beş tane kimya alt dalı vardır.

Analitik kimya: Maddelerle ilgili sayılabilen ve sayılamayan özellikleri inceleyerek maddeler ile ilgili daha fazla veriye sahip olmamızı sağlayan kimya dalıdır. Zaten kimya genel itibariyle analitiktir diyebiliriz.

Fiziksel kimya: Kimya ile fiziğin birleşimidir. Kimyasal tepkimelerin içinde enerji vazgeçilmez bir parça olduğu için fiziksel süreçler olmadan kimya nedir sorusunu da cevaplamamıza imkân yoktur. Zaten bütün fen bilimleri birbiriyle etkileşim halindedir.

Organik kimya: Karbon içeren bileşikleri inceleyen kimya dalıdır. Bu alana karbon kimyası da denir. Karbonun doğada var olan organik maddelerin hepsinin temeli olması itibariyle çok önemlidir.

İnorganik kimya: Organik kimya kadar ismen bilinmese de karbon içermeyen birçok bileşiği inceleyen kimya dalıdır. Ayrıca doğadaki bir sürü gazı da bu alan inceler.

Biyokimya: Kimyanın canlılıkla ilgilendiği alandır. Sonuçta canlılar için gerekli moleküller ve bu moleküllerin özellikleri kimyanın ilgi alanına girer. Özellikle tıp fakültelerinde bu bölüm okutulur.

Kimyanın Çalışma Alanları

Kimyanın çok geniş bir çalışma alanı vardır. Bu geniş çalışma sahasıyla kimya hayatımıza doğrudan etki etmektedir. Kimyagerler günümüzde birçok ürünün geliştirilmesinde doğrudan rol oynamaktadırlar. Özellikle insan nüfusunun git gide dünyayı tehdit ettiği günümüzde çevreyi korumak amacıyla kimya bilimi daha da önemli bir hal almıştır.

Gıda Endüstrisi

İnsan beslenmesinde üç temel makro besin vardır. Bunlar protein, karbonhidrat ve yağlardır. Bu gıdalar vücudun en temel ihtiyaçlarını görmesi için enerji kaynağı olarak kullanılırlar. Özellikle protein ve yağlar dışarıdan alınması gereken temel yapı taşlarına sahiptirler. Temel amino asitler ve esansiyel yağ asitleri beslenmemiz için çok önemlidir. Gıda endüstrisi bu besinlerin temini için sürekli var olan ve giderek büyüyen bir sanayi alanıdır. Bu üç temel besinin de kimyasal yapısının korunması için kimyanın devreye girmesi gerekir.

Kimya nedir diye sorduğunuz zaman gördüğünüz gibi karşınıza çok geniş bir alan çıkmaktadır. Besinlerin depolanması, paketlenmesi, kimyasal özelliklerini koruması gibi birçok faktör kimya ile doğrudan ilgilidir. Dolayısıyla gıda sahası önemli miktarda kimya bilgisi gerektirir.

Çevre Kimyası

İnsanların nüfusu ve ekonomik faaliyeti arttıkça tüketim artmaktadır. Buna bağlı olarak üretimin de artması gerekmektedir. İşte üretim ve tüketim arttığı taktirde ikisi birden çevreye zarar vermektedir. Hem tüketim doğayı tehdit etmekte hem de tüketilen ürünlerin üretimi sırasında yaşananlar çevreyi kirletmektedir. Kimyasallar doğayı tehdit ettikçe tam tersi olarak doğanın daha az zarar görmesi için kimya bilgisine başvururuz.

Özellikle atık suların geri dönüştürülmesinde su ve hava örneklerinin alınıp analiz edilmesinde kimya bilimi önemli ölçüde rol oynar. Zaten çevre mühendisliği kimyanın alt dallarından biridir.

Tarım Kimyası

Tarım yöntemlerinin iyileşmesiyle birlikte daha kaliteli tarım yapmanın önemi de anlaşılmıştır. Tükettiğimiz besinlerin hepsinin temeli tarıma dayanır. Tüketim arttıkça tarımda da verimlilik şart hale gelmiştir. Tarım ürünlerinin kimyasal yapısı da doğal olarak incelenmelidir. Birçok tarımsal besin çıktısının yapısı, tohum gibi tarım elemanı kimya bilgisi ile incelenebilmektedir.

Tarım kimyası denince insanların aklına tarıma kimyasal katılması, genetiği değiştirilmiş organizmalar gelmektedir. Ancak durum bununla sınırlı değildir. Tarıma zarar veren böceklerin ve zararlı otların temizlenmesi için tarımsal ilaç ya da verimin artması için tarımsal gübreleme de yine doğrudan kimyanın alanıdır.

Kimya Mühendisliği

Kimya mühendisleri birçok ürünün geliştirilmesinde doğrudan rol oynayan kişilerdir. Günlük hayatta tükettiğimiz temizlik malzemelerinin birçoğu da kimya mühendisliği alanı içerisinde üretilir. Kimya mühendisliği Türkiye’de önemi çok iyi anlaşılmasa bile müthiş bir üretim imkânı sunan ve bilgi gerektiren bir alandır. Zaten kimya mühendisliğinin gelişmiş olması bir ülkede üretim olanaklarının da yüksek olduğunu doğrudan gösterir. Yüksek üretim kapasitesi de her toplumun arzu ettiği bir şeydir.

Günümüzde kimyaya dahil olmadan sanayi üretimi yapmak neredeyse imkansızdır. Çünkü en az kimyasal içeren ürünlerin üretiminde bile üretim sırası işlemlerde kimyasal çıktılar gerçekleşmektedir. En basitinden bir fabrikanın çıkış suyunun kontrolü de yine kimya mühendisliğinin ilgi sahasıdır. Bu nedenle kimya mühendisliğini hafif göremeyiz.

Kimya nedir sorusuna tek bir cevap vermekten ziyade kimyanın hangi alanlarda kullanıldığı ve bizim için ne ifade ettiği önemlidir. Bu yazıda bu konuya biraz değinmeye çalıştık. Kimya nedir diye hala merak ediyorsanız daha fazla araştırma yapmak elbette ki hakkınızdır.

Etiketler:

kimya

dersler

Yorumlar

Yorum Yap