İyi Bir Hipotezin Özellikleri

28.02.2018 - 18:17

Hipotez bilimsel bir probleme karşı sunulan akılcı ve verilere dayanan çözüm önerisidir. Bilimde hipotez değişkenler arasındaki ilişkiyi açıklamaktadır. İyi bir hipotezin özelliği bağımlı ve bağımsız değişkenler arasında güçlü ilişki kurmasıdır.

Hipotezin özelliklerini anlamak için bilimsel bilginin özellikleri iyi bilinmelidir.

Bilimsel bilgi nedir

Hipotez örnekleri

Hipotez nedir kısaca anlattık. Şimdi de iyi bir hipotezin özellikleri üzerinde duralım.

iyi bir hipotezin özellikleri

Maddeler Halinde İyi Bir Hipotezin Özellikleri

İyi bir hipotezin özellikleri maddeler halinde şöyle sıralanabilir:

  • Test etmeye uygun olmalıdır.
  • Çözüm odaklı olmalıdır.
  • Neden sonuç ilişkisini iyi yansıtmalıdır.
  • Elde edilen verilerle uyumlu olmalıdır.
  • Tahmin yapmaya uygun olmalıdır.

Bir hipotezin iyi olup olmadığını anlamak için şu sorulara cevap aramalısınız.

  • Hipotez bağımsız ve bağımlı değişken arasında ilişki kurabiliyor mu?
  • Değişkenleri net tanımlanabiliyor mu?
  • Hipotezi test etmeye uygun mu?
  • Hipotezi test etmek için etik olarak deney yapmada sıkıntı var mı?
  • Hipotezi açıklamak için daha basit veya daha kesin bir yol var mı? Eğer öyleyse, hipotezi daha yalın ifade edin.

Hipotez Örnekleri

Birkaç hipotez cümlesi örneği vererek konuyu pekiştirelim.

  • Tüm ışıkları söndürürseniz, daha hızlı uykuya dalarsınız.
  • Havasız ortamda farklı kütlede nesneleri aşağıya bırakırsanız aynı sürede yere ulaşırlar.
  • Şekerli yiyecekler kilo almaya neden olur.
  • Hız sabitleyiciyi kullanırsanız yakıt tasarrufu yaparsınız.
  • Işığın rengi fotosentez hızına etki eder.

Bu örnekleri çoğaltabiliriz. İyi bir hipotezin sadece ifade edilmesi değil, aynı zamanda dayandığı verilerin de iyi olması gerekir.

Bilimsel Çalışma İçerisinde Hipotezin Yeri

İyi bir bilim insanının temel özelliği meraklı ve kuşkucu olmasıdır. Bilimsel çalışma yaparken belirli bir sistematik içerisinde hareket etmek gerekir.

Bilimsel çalışma bir problemin tespit edilmesiyle başlar. Problem sadece günlük hayattaki sorunlar değildir. Bilime konu olabilecek bir bilgiyi merak etmek de bir problemdir. Problem tespitinden sonra sıra veri taramasına gelir. Konuyla ilgili gerekli bilgileri elde etmek gerekir.

İşte hipotez kurma bu aşamadan sonra devreye girer. Hipotez, elde olan soruna yönelik bir çözüm önerisidir. Bu çözüm önerisinin doğru olup olmadığını deneylerle kontrol ederek bilimsel yolda ilerleyebiliriz. Bu nedenle yukarıda belirttiğimiz gibi hipotez test etmeye uygun olmalıdır.

Hipotez deneylerden geçtikçe güçlenir. Hipotez deneyle veya gözlemle uyuşmazsa değiştirilir. Bu aşamadan sonra yeni hipotez kurarak yola devam etmek gerekir.


Etiketler:
  • bilim    
  • Yorumlar
    Yorum Yap