Bilimsel Bilgi Nedir?
Bilgi türleri içerisinde bilimsel bilgiye özel bir vurgu vardır. Bilgi felsefesi başlığı altında birçok bilgi tanımlanır. Bunların içerisinde bilimsel bilgi zamanla önemini arttırmıştır. Peki, bilimsel bilgi nedir? Bu soruyu cevaplamak için önce bilginin ne olduğunu bilmemiz gerekir. Bilgi zihinsel faaliyet sonucu elde eden önermedir. Her şey bir bilgi olabilir. Bir şeyin yanlış olması onun bilgi olma niteliğini bozmaz. Dünyanın her an her yerinde sürekli bilgi üretilmekte ve kullanılmaktadır. Bilimsel bilgi ise bilimsel metotlarla ortaya konan bilgidir. Bu açıdan güvenirliği yüksektir. Ortak kabul aracı olan bilimsel dili kullanılır. Bu dil matematik ve mantıktan meydana gelmiştir.
Bilimsel Bilginin Özellikleri
Bilimsel bilginin kendine has birçok özelliği vardır. Bu özelliklerin hepsini taşıyan bilgi bilimsel bilgi niteliği kazanır. Bilimsel bilginin özellikleri şöyle sıralanabilir:
- Objektiflik (nesnellik)
- Kesinlik
- Test edilebilirlik
- Öngörülebilirlik
- Evrensellik
- Birikimli ilerleme
- Akla dayanma
Bilimde bu özelliklerin hepsinin olması gerekir. Bilimsel bir bilgi her şeyden önce nesnel olmalıdır. Kişisel duygu ve düşüncelerin bilimsel bilgiye katılmaması şarttır. Akla dayanma yine bilimsel bilginin en temel özellikleri arasındadır. Deney ve gözlem yapılarak bilginin sınanması yine akıl ile yapılmaktadır.
Bilimsel bilgi evrenseldir. Dünyanın herhangi bir yerinde geçerli olan fakat diğer yerinde geçerli olmayan bir durum bilimsel bir sonuç doğurmaz. Örneğin biri ben falanca yerde havaya bıraktığım bir şeyin yere düşmediğini gördüm bu nedenle yer çekimi yoktur dese bu bilimsel bir bilgi olarak ele alınamaz.
Test edilmeye açık olmak bilimsel bilgi açısından olmazsa olmazdır. Çünkü bir şeyi test etmeden doğruluğundan emin olamayız. Fakat bilgi şeklinde bize sunulan önermenin test edilebilir niteliğinin de olması gerekir ki diğer özellikleri sağlayabilsin. Örneğin birisi çıkıp benim evimde değişik canlı türleri yaşıyor ancak onları sadece ben görebilirim dese bu bilgiyi test etme imkanımız olmadığı için asla doğrulayamayız.
Bilimsel Bilginin Ortaya Çıkışı
Bilimsel bilgi bir takım süreçleri geçerek ortaya çıkar. Fen bilimlerinde gördüğümüz gözlem, hipotez, kontrollü deney, teori süreci doğru bir süreçtir. Ancak bu süreçleri tek başına yapmak da bilimsel bilgiyi ortaya çıkarmaz. Örneğin bütün bu süreçleri tek başınıza gerçekleştirip bir bilgiye ulaşsanız fakat o bilgiyi kimse bilmezse yine bilimsel bilgi havuzuna bir katkı sağlamış olmazsınız.
Bilimsel bilgi ortaya çıkarken ortaya atılan bilginin yukarıda taşıyan özellikleri taşıması ilk şarttır. Bu şartları taşıyan bilgiler üniversiteler başta olmak üzere bilim merkezlerince yayımlanır. Aynı alanda çalışan diğer bilim adamları da bu bilgiyi tenkit eder. Önceki bilgilerle kıyaslanma yapılır. Böylece bilimsel bilginin birikimli ilerleme özelliği de yerine getirilmiş olur.
Belirli bir aşamayı geçen bilgi artık bilimsel bilgi olmuştur. Fakat bilimde hiçbir bilgi test edilmekten mazur değildir. Her bilgi test edilebilir ve yanlışlanabilir. Karl Popper bilim felsefesinde yanlışlanabilirliğin üzerinde çok durmuştur.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı