Ekolojik Terimler

23.12.2016 - 15:20

Her bilimin dilini o bilimin temel kavramları oluşturur. Son yıllarda daha çok öne çıkan ekoloji biliminin de temel kavramları bilinirse bu alan daha iyi kavranır. Ekolojide karşımıza çıkan terimleri ele aldık. Yeri gelmişken belirtelim ekoloji Türkçeye “çevrebilim” olarak çevrilmektedir.

ekolojik terimler

Ekoloji (çevrebilim): Canlıları ve etkileşim halinde oldukları çevreyi inceleyen bilim dalı.

Ekosistem: Canlı ile cansız çevrenin bir bütün halinde oluşturduğu yaşam alanıdır. Ekosisteme ekolojik sistem de denir.

Biyom: Ekosistemlerden daha geniş bölgelerdir. Çöl biyomu denince çöllerde var olan ekosistemlerin hepsini kapsamaktadır.

Habitat: Belli bir türün yaşadığı yer. Yetişme ortamı olarak da adlandırılır.

Popülasyon: Belirli bir bölgede yaşayan aynı tür canlıların oluşturduğu gruptur. Örneğin bir ormanda yaşayan saka kuşları bir popülasyon oluşturur.

Popülasyon dengesi: Bir canlı türünün üreyerek artması belirli bir yere kadar devam eder. Sonrasında besin kıtlığı, alan kıtlığı gibi nedenlerden dolayı popülasyon sabitlenir. Popülasyonun sabitlendiği bu maksimum noktaya popülasyon dengesi denir.

Komünite: Belirli bir alandaki farklı popülasyonların oluşturduğu birlikteliktir.

Biyosfer: Yerkürenin canlı yaşamına uygun olan bölümüdür. Su diplerinden başlar, karayı kapsar ve kuşların bulunabileceği en yüksek yerleri de içine alır.

Biyokütle: Herhangi bir canlı grubunun belirli bir zamandaki toplam kütlesi.

Fauna: Bir bölgede yaşayan hayvanların tümüne denir.

Flora: Belirli bir bölgede yaşayan bitkilerin tümüne denir.

Ekoton: Ekosistemlerin geçiş alanı. İki yaşam alanının kesiştiği yer.

Ekolojik niş: Bir bireyin bulunduğu ortam içerisinde sahip olduğu tüm görev ve sorumluluklara denir.

Süksesyon: Bir bölgede yaşaya bir türün yerini sırayla başka bir türün alması olayıdır.

Biyolojik birikim: Canlı vücüdundan atılmayan toksik maddeye denir. Üreticiden tüketiciye doğru biyolojik birikim artar.

Biyoçeşitlilik: Bir bölgedeki tür çeşitliliğine verilen addır. Bir ekosistemde ne kadar fazla sayıda ve farklı türde canlı varsa ekosistem o kadar sağlıklı olur. Bu nedenle ekosistemde biyoçeşitliliğin fazla olması olumlu bir işarettir.

Çevre direnci: Canlıların artmasına karşı çevrenin koşulları kısıtlamasıyla gösterdiği direnç.

Evrim: Canlı türlerinin zaman içerisinde değişim ve gelişim göstermesidir. Evrim biyolojik bir teoridir. Bir canlı türünün diğer bir türden nasıl oluştuğunu açıklamaya çalışır.

Adaptasyon: Canlının hayatta kalmak için yaşadığı yerin koşullarına sağladığı uyumdur. Bir canlı türünün soğuk yerlerde yaşayan üyelerinin daha kalın derili olması uyuma örnek gösterilebilir.

Fosil yakıt: Yanabilir hidrokarbonlara dönüştürülen kömür, petrol ve doğalgaz. Fosil yakıtların yakılmasının hem kirliliğe hem de küresel ısınmaya sebep bulunduğu düşünülmektedir. Bu nedenle fosil yakıt ekolojide çok karşımıza çıkan bir kavramdır

İklim değişikliği: Bir bölgedeki sıcaklık ve yağış gibi iklim olaylarının zaman içerisinde istatistiksel olarak değişim göstermesi.

Küresel ısınma: Atmosfere sera gazlarının birikiminden kaynaklandığı düşünülen Dünya'nın ortalama sıcaklığının yükselişi.

Sera gazları: Güneş enerjisini gezegende yansıtan karbondioksit, azot oksit, kloroflorokarbonlar (CFC'ler), ozon ve metan gibi gazlar.

Asit yağmuru: Yağdıkları ortamın pH seviyesi düşüren asidik yağmurlara denir.

Kış uykusu: Bazı hayvanların kış aylarında daldıkları uzun süreli uyku. Metabolizmasını, solunumunu, kalp atış hızını ve vücut sıcaklığını düşürmek amacıyla girişilen bu uyku besin kıtlığının yaşandığı soğuk havalarda hayatta kalmayı kolaylaştırır.

Yenilenebilir kaynak: Doğal olarak yerine yenişe gelen ve tekrar kullanılan hava, su, güneş enerjisi, ağaç gibi kaynaklardır. Bu kaynaklar için yenilenebilir enerji terimi de kullanılır.

Yenilenemeyen kaynak: Kullanıldıkları oranda azalan doğal kaynaklar. Doğalgaz, kömür ve petrol yenilenmez ve geri dönüştürülemez kaynaklar arasındadır.

Tür: Benzer genetik özelliklere sahip, çiftleşip üreyebilen canlılar grubu. Biyolojik sınıflandırmanın en alt birimi.

Baskın tür: Bir komünitenin içerisinde sayıca ve etkice ön plana çıkan canlı türü.

Sınıflandırma: Canlını daha kolay inceleyebilmek için çeşitli gruplara ayıran biyolojik sistem. Taksonomi olarak da adlandırılır.

Taşıma kapasitesi: Bir ekosistemin sağlıklı bir şekilde barındırabileceği maksimum canlı miktarı.


Etiketler:
  • ekoloji    
  • Yorumlar
    Yorum Yap