Molar Hacim Nedir?

07.10.2020 - 09:15

Kimyada çok karşılaştığımız kavramlardan biri de molar hacim kavramıdır. Bu yazıda molar hacim nedir öğrenmeye çalışacağız. Molar hacimin tanımını iyi anlarsak ne olduğunu da anlamış oluruz. Çünkü konu tanımda saklıdır. Tanımı anladıktan sonra bu oturtmak için de örnek sorulara bakacağız.

Bir maddenin 1 molünün hacmine molar hacim denir. Normal şartlarda ideal gazların 1 molünün 22,4 litre hacim kapladığı kabul edildiği için bütün ideal gazlarda molar hacim aynıdır.

Molar hacme benzeyen bir diğer kavram molarite kavramıdır. Molarite nedir öğrenmek için konuyla ilgili yazdığımız yazıya detaylı olarak bakabilirsiniz. Ona da kısaca değinecek olursak 1 litre çözücüdeki maddenin mol miktarıdır.

Molar Hacim Formülü

Tanımın mantığını anlarsak mol hacim formülüne çok ihtiyaç duymadan oran bilgisi kullanarak hesaplama yapabiliriz. Formül isteyenler için molar hacim formülü Vo = V/n yani Molar hacim = Hacim / Mol sayısı şeklindedir.

Burada Vo molar hacim, V hacim ve n mol sayısı olacaktır. Aynı şekilde mol sayısı için de n = V/Vo formülünü uygulayabiliriz.

Molar hacim nedir

Örneğin 2 litrelik bir kaptaki bir sıvının 50 mol olduğunu düşünelim. Bunun molar hacmini bulmak için hem formülle hem de formülsüz çözüm sağlayalım.

Molar hacim = Hacim / mol sayısı formülünü kullanırsak Vo = 2/50 = 0,04 bulunur. Aynı şeyi orantı yaparak da hesaplayabiliriz. 2 litre hacme 50 mol sığıyorsa 1 mol için kaç litre hacim gerekir şeklinde orantıyı kurduğumuzda 2.1/50 = 0,04 litre elde edilir.

Molar Hacim Nasıl Artar veya Azalır?

Gazlar normal koşullarda 22,4 litre hacim kaplar. Yani yukarıda da belirttiğimiz gibi gazların molar hacmi standarttır. Ancak sıcaklık arttıkça molar hacim de değişir. Çünkü sıcaklaşan maddeler genleşir ve daha fazla hacim kaplar. Bu nedenle genel olarak sıcaklık arttığında molar hacim de artar diyebiliriz.

Aynı şekilde sıcaklığın düşmesi hacmi azalttığı için molar hacmi de azaltacaktır. Çünkü soğuyan maddeler büzüşür ve hacim kaybeder.

Su gibi maddelerin sıcaklıkla genleşmesi biraz daha karışıktır. Su donduğunda hacmi arttığı için bir istisna olarak görebiliriz. Doğada bunun gibi birkaç madde daha bulunmaktadır.

Normal koşullar için 0 °C derece gerekir. Oda koşulları ise 25 °C demektir. Burada gazların molar hacmi 22,4 değil 24,5 gibi bir değere ulaşacaktır.

Molar Hacim Problemleri

Tanımını anladığımız ve formülünü verdiğimiz molar hacimle ilgili birkaç örnek problem çözelim. Bu tür kavramları iyi öğrenmek için mutlaka ama mutlaka örnek sorular çözmek gerekir.


Örnek 1. Belirli bir t sıcaklığındaki molar hacmi 24 litre olan bir X gazının aynı sıcaklıktaki 30 litresi kaç moldür?

Çözüm: Formülle ya da orantı ile çözebiliriz. Bu soruyu konuyu mantığını anlamak açısından orantı kurarak çözeceğiz. Molar hacmin 24 litre olması demek 1 molünün 24 litre hacim kaplaması demektir. Öyleyse orantıyı şu şekilde kurabiliriz. 24 litre 1 mol ediyorsa 30 litre x mol edecektir. Buna göre 30.1/24 = 1,25 mol elde edilir.


Örnek 2. Normal şartlardaki bir ideal gazın 0,5 molü kaç litredir?

Çözüm: Normal şartlarda ideal gazlar 22,4 litre hacim kaplar. 1 mol 22,4 L ise 0,5 mol 22,4/2 = 11,2 L olur.


Bu konuyu anlamadıysanız mol kavramını, molariteyi ve matematikten oran orantı konusunu iyi çalışmanızı öneririz.


Etiketler:
  • kimya    
  • Yorumlar
    Yorum Yap