Zooloji Nedir?

14.02.2020 - 20:15

Biyolojinin canlıları inceleyen bir bilim dalı olduğunu hepimiz biliyoruz. Çeşitli canlı gruplarını çeşitli özelliklerine göre incelemek için biyoloji daha alt bilim dallarına ayrılmıştır. Bu dallardan biri de zoolojidir. Bu yazıda zooloji nedir sorusuna cevap verecek ve zooloji hakkında bilgi vereceğiz. Böylece biyolojide zooloji bölümü alanında çalışma yapmayı hedefleyen geleceğin bilim insanlarına da bir ön bilgi vermiş olacağız.

Zoo hayvan, logy ise bilim demektir. Zooloji ise hayvan bilimi olarak çevrilebilir. Biyolojinin bir alt dalı olarak hayvanları çeşitli özelliklerini incelemektedir. Zooloji ile uğraşan bilim adamları "zoolog" olarak adlandırılır. Zoolojinin geniş bir çalışma alanı vardır.

Zooloji bölümü okumak isteyenlere kısaca şunu ifade edelim. Zooloji şeklinde lisans bölümü yoktur. Ancak biyoloji bölümü altında bir ana bilim dalı olarak bu bölüm bulunur.

Biyolojinin bir alt dalı olması itibariyle zooloji diğer bazı bilim dallarıyla da iç içedir. Örneğin hayvanların anatomisi için anatomi bilimiyle, embriyonik gelişim açısından embriyoloji birlikte çalışır.

Zooloji nedir

Zoolojinin Bölümleri ve Alt Dalları

Zooloji çeşitli bölümlere ve alt dallara ayrılmıştır. Bu bölümlerden bazıları hayvanları çeşitli özelliklerine ayırırken bazıları belirli hayvan sınıflarını incelemektedir.

Zoolojiyi alt bölümlere ayırmanın bir yolu, hayvanların incelenme şekline göredir:

  • Anatomik zooloji, hayvanların yapısal özellikleri ile ilgilidir.
  • Taksonomik zooloji, hayvanların sınıflandırılmasıyla ilgili çalışmalar yapar.
  • Hayvan fizyolojisi, hayvanlarda yaşamı destekleyen fonksiyonları ve metabolik süreçleri inceler.
  • Etoloji hayvanların davranışsal özelliklerini ve davranış modellerini inceler.
  • Hayvan genetiği ise hayvanların genetik özelliklerini ele alır.

Bu açıdan zooloji fizyoloji, anatomi, taksonomi, genetik ve evrim biyolojisi dallarıyla son derece iç içedir.

İncelediği canlı gruplarına göre de zoolojiyi çeşitli alt bölümlere ayırmak mümkündür:

  • Entomoloji böcekleri inceler.
  • Herpetoloji sürüngenleri ve amfibileri inceler.
  • İhtiyoloji balıkları inceler.
  • Omurgasız zoolojisi omurgası olmayan hayvanları inceler.
  • Malakoloji yumuşakcaları inceler.
  • Mamaloji memeli canlıları inceler.
  • Ornitoloji kuşları inceler.
  • Primatoloji primatları inceler.

Zoolog Ne Yapar?

Yukarıda da belirttiğimiz gibi zooloji ile uğraşan bilim insanlarına zoolog denir. Hayvanlara ve bilime ilgi duyup da zoolog olmayı planlayanlar için zoolog ne yapar kısaca değinelim.

Zoolog olmak istiyorsanız önce biyoloji bölümü okumalı ardından zooloji dalında yüksek lisans ile devam etmelisiniz.

Zoolog sistematik zooloji alanında bilgi sahibi bilim insanıdır. Çalışmaları bilimsel bir çerçeve taşır ve diğer bütün biyoloji dalında bilgi sahibi olmayı gerektirir. Ayrıca zoologlar laboratuvar çalışmaları ve deneylerle teorik çalışmalarını uygulamalarla desteklerler.

Zoolog ne yapar sorusuna cevap vermek için şu örnekleri kullanabiliriz:

  • Yeni keşfedilen hayvan türlerinin sınıflandırılması
  • Hayvan türlerinin çevre ile etkileşimlerinin incelenmesi
  • Hayvanlarda büyüme, beslenme, avlanma, av, üreme gibi sosyal etkileşimlerin ele alınması
  • Hayvan anatomisi ve hayvan fizyolojisi ile ilgili çalışmalar
  • Çeşitli hayvan popülasyonlarının nüfus başta olmak üzere özelliklerinin araştırılması

Zoolojinin Tarihi

Son olarak zoolojinin tarihi hakkında bir miktar konuşalım. İnsanlık tarihinin ilk anlarından itibaren insanoğlu çevresini ve kendisine benzeyen diğer canlıları merak etmiştir. Hayvanları keşfedip onlardan çeşitli alanlarda faydalanmış, tehlikeli olanlarından ise korunmuştur.

Hayvanlarla ilgili bilgiler çok eskiye dayansa da zoolojinin sistematik bir bilim haline gelmesi çok sonraları mümkün olmuştur. Büyük doğa bilimcisi ve filozof Aristoteles hayvanları sınıflandırarak ilk önemli çalışmalardan birine ilk çağda imza atmıştır. Aristo ile birlikte Bergamalı Galen de yine eski çağların önemli hayvan bilimcileri arasında yer alır.

Orta Çağ'da İslam dünyasında doğa bilimleri gelişmiş ve hayvanlarla ilgili de çeşitli çalışmalar yapılmıştır. 13. yüzyılda ise Alman bilim insanı Albertus Magnus hayvanlarla ilgili önemli çalışmalar ortaya koymuştur.

Rönesans sonrası dönemde ise Avrupa'da Carl Linnaeus canlıları sınıflandırmada önemli bir isim olarak ortaya çıkmıştır. Yine evrim teorisinin kurucusu ve paleontolog Charles Darwin hayvan bilimlerinde önemli isimlerdir.

Gelişmiş mikroskopların çıkmasıyla hücre teorisi güçlenmiş ve biyoloji bilimi 20. yüzyılda büyük gelişim göstermiştir. Bunun paralelinde zooloji bilime de çok daha sistematik bir hal almıştır.


Etiketler:
  • bilim    
  • Yorumlar
    Yorum Yap