Naftalin Nedir?

05.05.2018 - 13:53

Naftalin nedir sorusunu yanıtlayabilmek için önce organik molekül kavramını bilmek gerekir. Karbon ve hidrojen içeren bileşikler organik moleküllerdir. Organik molekülleri organik kimya inceler. İşte naftalin de organik bir moleküldür. Organik moleküllerde sadece karbon ve hidrojen bulunursa bunlar hidrokarbon olarak adlandırılır. Bazı organik moleküllerin yapısında oksijen, azot gibi atomlar da olabilir.

Naftalin güçlü bir aromaya sahip, beyaz renkli, uçucu ve halkalı yapıdaki bir hidrokarbondur.

Hidrokarbonlar düz veya halkalı yapıda olabilirler. Naftalin molekülündeki karbonlar halkalı bir şekilde bağlanmıştır. Naftalin çift halkalıdır. Ayrıca karbon atomları arasında çift bağlar bulunur. Yani tam doymamıştır.

naftalin nedir

Naftalin formülü C10H8 şeklindedir. Naftalinin açık formülü yukarıdaki resimde gösterilmiştir.

Naftalin Özellikleri

Naftalin aromatik bir hidrokarbondur. Kendine ait bir kokusu vardır. Kömür katranının bir bileşenidir. Beyaz kömür katranı olarak da anılır. Bugün artık petrolün ayrışmasından da elde edilmektedir.

Naftalinin erime noktası 80 °C, kaynama noktası ise 218 °C'dir. Bu nedenle oda şartlarında katı olarak bulunur. Naftalinin molar kütlesi 128 g/mol şeklindedir. Yoğunluğu da 1,14 g/cm3 şeklindedir. Yani sudan daha yoğundur.

Naftalin uçucu bir maddedir. Bu nedenle katı halden doğrudan gaz haline geçebilir. Katı halden gaz haline geçmeye süblimleşme denir. Süblimleşme denince akla gelen ilk örnek naftalindir.

Naftalin Ne İşe Yarar? Naftalinin Kullanım Alanları

Naftalin nedir kısaca anlattık. Şimdi de naftalin ne işe yarar ona bakalım.

Naftalin endüstri için önemli bir kimyasaldır. Halkasal bir hidrokarbon olduğundan tepkimeleri benzene benzer. Naftalinin sanayide kullanıldığı alanlardan bazılarını şöyle sıralayabiliriz:

  • Aşındırıcılar
  • Yapıştırıcı ve dolgu macunu üretimi
  • Tarım kimyasalları üretimi
  • Bazı yakıt maddeleri
  • Bazı kimyasal çözücüler
  • Boya maddesi üretimi

Naftalinin bazı böcekler üzerinde öldürücü etkisi olduğu için evlerde böceklerden korunmak için de kullanılmaktadır. Ayrıca katıdan gaza geçerken aroma yaydığı için koku gideri olarak lavabolarda da kullanılır. Bazen kıyafet dolaplarına da koku amacıyla naftalin konur.

Naftalin Zararları Nelerdir?

Evlerde güvelerden korunmak amacıyla kullanılan naftalinin çeşitli zararları da bulunmaktadır. Öncelikle naftalin toksik bir maddedir. Yani daha açık bir ifadeyle zehirli bir maddedir. Yüksek miktarda solunması veya deriyle teması ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.

Naftalinin gaz halinde yayılması solunmasını da kolaylaştırmaktadır. Naftaline dokunan bir elle yemek yemek veya bu eli göze sürmek tehlikeli olabilir. Bunun ana nedeni naftalinin canlı hücreler üzerinde zehirli etkisi olmasıdır.

Bu açıdan eve naftalin koyarken tekrar düşünmek gerekir. Görüntüsünün beyaz ve saf olması, kokusunun yumuşak olması bizi yanıltmamalıdır. Bu maddenin böcekleri kaçırdığını ve tarım kimyasalı olarak da kullanıldığını unutmamak gerekir.


Etiketler:
  • kimya    
  • Yorumlar
    Yorum Yap