Fotosentezi Etkileyen Genetik Faktörler
Organik besin sentezlemenin en temel yolu fotosentezdir. Fotosentez ile üretici canlılar hem kendileri için besin üretirler. Hem de onları tüketen tüketicilere besin saÄŸlamış olurlar. Yeryüzündeki en önemli tepkimelerden biri bu yüzden fotosentezdir.
Fotosentezi etkileyen faktörleri iki baÅŸlıkta toplayabiliriz. Bunlar:
- Çevresel faktörler
- Genetik faktörler
Şeklindedir. Bu yazıda fotosentez hızını etkileyen genetik faktörler nelerdir bunların üzerinde duracağız. Kısaca deÄŸinmek gerekirse fotosentezi etkileyen çevresel faktörler ortam bulunan su, mineral, karbondioksit yoÄŸunluÄŸu, ortamdaki ışık ve sıcaklık ÅŸeklindedir.
Fotosentezde Genetik Faktörler
Kalıtsal faktörler de denilen genetik faktörler canlının çevresinden bağımsız kendi özellikleriyle ilgili olanlardır. Bu faktörler fotosentez hızına doÄŸrudan etki eder. Bu nedenle üretici canlı türlerinin fotosentez yoÄŸunlukları ve hızları arasında belirgin farklar bulunur.
Bitkinin kloroplast sayısı, kloroplasttaki su miktarı, yaprak geniÅŸliÄŸi, stomaların yapısı ve sayısı, yaprağın kutikula kalınlığı ve enzim miktarı fotosentez hızını etkileyen bazı kalıtsal faktörlerdir,.
Kloroplast Sayısı
Fotosentez reaksiyonlarının gerçekleÅŸtiÄŸi kloroplastın sayısı ile fotosentez hızı doÄŸru orantılı olarak deÄŸiÅŸir. Koyu yeÅŸil bitkilerde kloroplast çok, açık yeÅŸil bitkilerde ise azdır. Bitkinin ışık gören yapraklarındaki kloroplast sayısı daha fazladır.
Bu nedenle koyu yeÅŸil renkli bölgeler ve ışığı alan alanlar en yüksek hızda ve yoÄŸunlukta fotosentez yapar.
Kloroplasttaki Su Miktarı
Yapılan araÅŸtırmalar kloroplastlarda bulunan su miktarının bitkinin kalıtsal yapısı ile doÄŸrudan Ä°liÅŸkili olduÄŸunu göstermiÅŸtir. Bir bitki hücresinin su miktarının %18’in altına düÅŸmesi fotosentezi durdurur.
Yani su miktarı hem kalıtsal hem de kökten alınan su açısından çevresel bir faktör açısından önemlidir. Fotosentezin temel reaksiyonunun su ve karbondioksit üzerine kurulduÄŸu unutulmamalıdır.
Yaprak GeniÅŸliÄŸi
Bitkinin yaprak geniÅŸliÄŸi arttıkça kloroplast sayısı ve ışık enerjisinden yararlanma oranı da artar. Bu da Fotosentez hızını artırır.
YeÅŸil renkli geniÅŸ bir yaprak bitkinin çok fotosentez yaptığını gösterir. Dar yapraklı bitkilerde ise fotosentez miktarı daha azdır.
Stomaların Yapısı ve Sayısı
Bitkiler ihtiyacı olan karbondioksit moleküllerini yaprak yüzeyinde bulunan stomalar Ile dış ortamdan alırlar. Bu nedenle stoma sayısı arttıkça yapraÄŸa alınan CO2 miktarı artar bu da fotosentez hızını artırır. Aynı zamanda stoma açıklığının büyüklüÄŸü de alınan karbondioksit miktarını arttırır.
Birim alana düÅŸen stoma sayısı bir genetik faktördür. Bitkiden bitkiye stoma sayısı deÄŸiÅŸkenlik gösterir. Stoma sayısı fazla ise fotosentez hızı daha yüksek olur.
Kutikula Kalınlığı
Kutikula, yaprağın alt ve üst yüzeyini kaplayan saydam, mumsu bir tabakadır. Bitkinin su kaybetmesini engeller. Kutikula kurak ortam bitkilerinde kalın, sulak ortam bitkilerinde ise incedir. Bu nedenle sulak ortam bitkilerinin fotosentez hızı daha fazladır.
Buradan ÅŸu sonucu çıkarabiliriz. Fotosentez hızı yüksek olan canlıların genellikle su kaybı da fazladır. Bu nedenle su ihtiyacı çok daha fazla olur.
Enzim Miktarı
Enzimler kimyasal reaksiyonları gerçekleÅŸtirdiÄŸinden, enzim miktarı arttıkça fotosentez hızı da artar. Fotosentezde kullanılan enzimler fotosentetik canlılarda ortak olarak bulunur. Ancak bunların sayısı bitkinin ihtiyacına göre genetik olarak belirlenir. Hızlı fotosentez yapan bir canlıda fotosentez enzimleri da fazla olacaktır.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı