Gezegenlerin Yerçekimi Kuvvetleri
Yerçekimi fizikteki temel kuvvetlerden bir tanesidir. Dünyada yerçekimi olduğu için biz Dünya’da yaşama şansına sahibiz. Gezegenlerin yerçekimi kuvvetleri vardır. Ancak yerçekimi kavramı genellikle Dünya için kullanıldığından bu ifade biraz garip gelmektedir. Aslında bütün gezegenlerin çekim kuvveti vardır. Bütün gezegenler de aynı mantıkla çektiği için hepsine aynı formülü uygulayabiliriz.
Fizikten şunu biliyoruz ki net kuvvetin olduğu yerde ivme vardır. Bu nedenle yerçekimi kuvvetini ivme üzerinden tanımlarız. Yaşadığımız yerdeki çekim ivmesi ortalama 9,8 m/s2 şeklindedir.
Yerçekimi Nasıl Hesaplanır?
Yerçekimi dediğimiz aslında iki cismin birbirini çekmesidir. Kütle çekimi ve kepler kanunları konusunda buna değinmiştik. Newton’un evrensel çekim yasası iki cismin çekimini şöyle açıklar. F = G.m1.m2/r2 Burada G dediğimiz bir sabittir. Formüldeki m’ler de birbirini çeken iki cismin kütlesidir. Yine r ise iki kütlenin merkezleri arasındaki uzaklıktır.
Dünya’nın bir cisme uyguladığı kuvvet sadece Dünyanın kütlesine bakmaz. Aynı zamanda çekilen cisim de formülde yerini bulunur. Bundan dolayı bir cisim ne kadar yüksek kütleye sahipse ona uygulanan yerçekimi kuvveti de o kadar büyük olur. Yerçekimi kuvveti çekilen cismin kütlesine bağlı olduğu için sabit değildir. İvme ise kuvvetin tekrardan kütleye bölünmesiyle elde edildiği için sabittir. Bu nedenle yerçekimi ivmesi sabit bir değer olarak karşımıza çıkar.
Diğer Gezegenlerin Çekim İvmeleri
G sabiti 6.674×10-11 N m2/kg2 değerine sahiptir. Dünyanın çekim ivmesini g olarak ifade ederiz. Bu değerin 9,8 dolaylarında olduğunu aklımızda tutarsak kıyaslamayı ona göre yaparız.
Merkür’ün Yerçekimi İvmesi
Merkür Güneş Sistemindeki en küçük gezegendir. Kütlesi ve hacmi Dünya’ya göre epey küçüktür. Yarıçapı 2,440 km ve kütlesi 3.30 × 1023 civarındadır. Buna göre yerçekimi ivmesi 3,7 m/s2 çıkar.
Venüs’ün Yerçekimi İvmesi
Venüs birçok açıdan Dünyaya benzer. Ölçüleri de Dünyamıza yakındır. Yarıçapı 4,6023×108 km ve kütlesi 4,8675×1024 kg civarındadır. Bu değerler ile yerçekimi ivmesi 8,87 m/s2 çıkar. Dünyanınkinden biraz daha küçük ancak oldukça yakındır.
Ay’ın Yerçekimi İvmesi
Ay gezegen değildir ancak bir uydudur. Uydular ve gezegenler için aynı formül geçerlidir. Dünyadan daha küçük olduğunu bildiğimiz bu uyduda çekim ivmesi Dünyanınkinin yaklaşık olarak 1/6’sı kadardır. Yarıçapı 1737 km ve kütlesi 7,3477 x 1022 kg civarındadır. Bu sonuçlarla çekim ivmesi de 1,62 m/s2 çıkar. İnsanoğlu Ay’a daha önce ayak bastığı için bunu test etme imkânı da bulmuştur. Bir astronotun ağırlığı Ayda yaklaşık olarak Dünyadakinden 6 kat küçük olur.
Mars’ın Yerçekimi İvmesi
Mars Dünyaya en çok benzetilen gezegenlerden biridir. Bu nedenle Güneş sistemi ile ilgili çalışmaların büyük bir bölümü bu gezegende yoğunlaştırılmıştır. Marsın yarıçapı 3.389 km kütlesi ise 6,4171×1023 kg şeklindedir. Yarıçapı Dünyanın yarısından fazla olmasına rağmen az yoğun bir gezegendir. Bu nedenle kütlesi Dünyanınkinden epey daha küçüktür. Çekim ivmesi ise 3,7 m/s2 şeklindedir.
Diğer gezegenlerin çekim ivmesi ise şöyledir:
- Jüpiter yerçekimi ivmesi: 25,8 m/s2
- Satürn yerçekimi ivmesi: 10,44 m/s2
- Uranüs yerçekimi ivmesi: 8,69 m/s2
- Neptün yerçekimi ivmesi: 11,15 m/s2
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı