Nükleozit Nedir?

15.09.2016 - 18:20

Bu yazıda nükleozit kavramı ele alınacaktır. Öncelikle nükleozit nedir öğrenip sonrasında da nükleozit yapısına bakacağız. Aslında nükleozit nedir anlamak için öncelikle nükleotit nedir ve dna nedir bilmemiz gerekir. Çünkü nükleozit bu yapıların bir küçük alt yapısıdır.

Dna bütün canlı hücrelerdeki yönetici asittir. Bu asiti meydana getiren her basamağa nükleotit denir.Nükleotitin yapısında baz, şeker ve fosfat bağı bulunur. Bu yapıda fosfat olmadığı zamanki alt birime ise nükleozit denir. Bu nedenle dna, nükleotit, nükleik asit ve nükleozit kavramlarını birlikte bilmemiz gerekiyor.

5 karbonlu şeker ile organik baz glikozit bağıyla bir araya geldiğinde nükleozit meydana gelir.

Nükleozit Yapısı

Nükleozit nükleotite fosfat gurubu bağlanmadan önceki evredir. Nükleozit yapısı ikili bir yapıdır. Şeker ve organik baz nükleoziti oluşturur. Şeker deoksiriboz ve riboz olmak üzere iki çeşittir. Organik baz ise adenin, timin, guanin, sitozin ve urasil olmak üzere 5 adettir. Yani toplamda 10 çeşit nükleozit elde edilebilir diyebiliriz. Bunu olasılıktaki çarpma kuralı ile elde ederiz.

nükleozit nedir

Resimde nükleotit ve nükleozit yapıları birlikte gösterilmiştir. Bu sayede nükleotit nükleozit kavramlarının ilişkisi ve farkı kavranabilir. Fosfat grubu bu iki yapının arasındaki farktır.

Nükleozit ile fosfat ester bağı yaparak nükleotit molekülünü oluşturur. Bu mülekül de dna veya rna yapısına katılır. Eğer dna yapısına katılacaksa deoksiriboz, rna yapısına katılacaksa da riboz şekeri kullanılır.

Nükleozit yapısında bulunan 5 karbonlu şeker enerji verici olarak kullanılmaz. Bunlar yapısal şekerlerdir. Enerji verici olarak kullanılan glukoz gibi şekerler 6 karbonludurlar.

Nükleozitin organik baz kısmı bağlanmaya uygun bir şekildedir. Eğer dna yapısı kurulacaksa zincir çift sarmal oluşturur. Yani organik bazın karşısına başka bir organik baz gelir. Bunlar bağlanırken baz türüne göre ikili ya da üçlü hidrojen bağı kurulur.

Nükleozitin hücre içindeki konumunu anlamak için bu kavramları küçükten büyüğe doğru sıralayalım.

Organik baz < nükleozit < nükleotit < dna < gen < kromozom < çekirdek < hücre.

Yukarıdaki ilişki kavranırsa küçükten büyüğe hücrenin nasıl teşekkül ettiği anlaşılabilir.


Etiketler:
  • biyoloji    
  • Yorumlar
    Yorum Yap