Apsis Nedir?

30.01.2020 - 19:55

Matematikte bir noktanın yerini belli eden düzleme koordinat düzlemi denir. İki boyutlu koordinat düzlemi üzerinden nokta, doğru ya da doğru parçalarının geometrik yerini ifade edebiliriz. Koordinat sistemindeki kavramlardan biri de apsis kavramıdır. Bu yazıda apsis nedir öğrenmeye çalışacağız.

Koordinat düzlemindeki yatay eksene apsis ekseni, bu eksen üzerindeki değerlerin her birine ise apsis değeri denir. Apsis ve ordinat değerleri bir araya gelerek o noktanın geometrik yerini belli eder. Apsis x ile, ordinat ise y ile gösterilir.

Koordinat düzleminde bir nokta ifade edilirken önce apsis, ardından da ordinat değeri gösterilir. Apsis x ekseni üzerindeki değeri ifade ederken ordinat ise y ekseni üzerindeki değeri ifade eder.

Apsis nedir

Apsis ile İlgili Bilgiler

Apsis mimari sistemlerde kullanılan bir terimdir. Ancak biz burada analitik geometride yaygın olarak karşımıza çıkan kavram üzerinde duracağız.

A(3, 4) noktası dendiği zaman biz bu noktanın apsis değerinin 3 ve ordinat değerinin 4 olduğunu anlamaktayız. Bu da A noktasının başlangıç noktası olan orjine olan uzaklığının yatayda 3 birim ve düşeyde 4 birim olduğunu gösterir.

Noktalar gösterilirken her zaman ilk önce apsis yazılır. Yani ilk değer yataydaki mesafedir. İkinci değer ise düşeydeki mesafe yani y ekseni üzerindeki mesafedir.

B(2, 8) noktası demek orjin noktasın 2 birim sağında ve 8 birim yukarısında demektir. Çünkü hem apsis hem de ordinat pozitif değerdedir.

Koordinat düzleminde apsis pozitifse orjinin sağına, negatifse orjinin soluna bakmak gerekir. Ordinat pozitifse orjinin yukarısına, negatifse orjinin aşağısına bakmak gerekir.

Kısacası sağ sol durumu apsisi, yukarı aşağı durumu ise ordinatı ilgilendirmektedir.

Sorularda bazen m apsisli nokta ya da a apsisli nokta gibi ifadelerle karşılaşabiliriz. Bu basitçe bu noktanın orijin noktasına yatay uzaklığının kaç birim olduğunu göstermektedir.

Orjin Nedir?

Orjin ya da orijin dediğimiz nokta koordinat düzlemin en önemli noktasıdır. O(0, 0) şeklinde gösterilen bu nokta koordinat düzleminin merkez yani başlangıç noktasıdır. Bu noktanın hem apsisi hem de ordinatı 0'dır.

Aslında bütün noktaları biz orjin üzerinden tanımlarız. Dolayısıyla apsis ve ordinatı gösteren değerler aslında bu noktanın orjine göre konumunu göstermektedir.

Koordinat düzleminde orjin yatay eksen olan apsis ile düşey eksen olan ordinatın kesiştiği tek noktadır. Bu iki eksen birbirini dik kesmektedir.

Bir noktanın orjin noktasına olan uzaklığı ise Pisagor bağıntısı ile hesaplanır. Örneğin C(6, 8) noktasının orjine uzaklığı |OC| = √(62 + 82) = √100 = 10 bulunur.

Koordinat düzleminde apsis ve ordinat değerleri basit görülür ancak birçok öğrenci bunları karıştırmaktadır. Bunları iyi bilmek hem analitik geometriyi hem de türev gibi ileri matematik uygulamalarını kavramak açısından çok önemlidir.


Etiketler:
  • geometri    
  • Yorumlar
    Yorum Yap