Meltem Rüzgarları
Hava hareketlerine rüzgar denmektedir. Rüzgarlar basınç farkı sonucunda oluşur. Rüzgar türlerinden biri de meltem rüzgarlarıdır. Bu yazıda meltem rüzgarları hakkında bilgiler vereceğiz. Dilerseniz önce meltem rüzgarlarının nasıl oluştuğuna değinelim.
Gece ve gündüz arasında ısınma farkları oluşur. Bu farklar basınca etki eder ve böylece gece ve gündüz zıt yönde rüzgarlar oluşur. Günlük rüzgarlar oldukları için etkileri de hafiftir. Yaz aylarında etkili rüzgarlar olmadığı zaman meltem rüzgarlarının varlığını hissederiz.
Meltem rüzgaları yağışa neden olmayan serinletici esintilerdir. Fırtınaya dönüşmeyeceğinden tehlikeli değildir.
Genel olarak 2 tür meltem rüzgarı vardır. Bunlar kara - deniz arasında esen ve dağ - vadi arasında esen meltemlerdir.
Kara ve Deniz Meltemleri
Denizlerin sıcaklıkları gün içerisinde çok değişmez. Çünkü denizlerin ısı sığası yüksektir. Geceleri karalar çok soğurken denizler daha sıcak kalmaktadır. Soğuyan karaların üzerinde soğuk hava çöker ve yüksek basınç alanı oluşur. Denizler ise daha sıcak kalacağından alçak basınç alanı meydana gelir. Bu nedenle karadan denize doğru kara meltemi eser.
Gündüz ise bunun tam tersi meydana gelir. Güneşin doğmasıyla karalar hızlı bir şekilde ısınır. Isınan hava yükselir. Karalarda alçak basınç alanı oluşur. Buna karşın denizler o kadar ısınmaz. Yani deniz sıcaklıkları çok değişmemiştir. Bu nedenle denizler nispeten yüksek basınç alanına döner. Böylece denizden karaya gündüzleri deniz meltemi eser.
Rüzgarların yüksek basınç alanından alçak basınç alanlarına doğru hava hareketleri olduğunu unutmamak gerekir.
Kısaca toparlamak gerekirse ısınan hava yükselir ve alçak basınç alanı oluşturur. Soğuk hava ise çöker ve yüksek basınç alanı oluşur. Bu sayede gün içerisinde karadan denize ve denizden karaya olmak üzere meltem rüzgarları yön değiştirir.
Dağ ve Vadi Meltemleri
Dağ ve vadilerde de benzer bir sistem geçerlidir. Dağların yüksek kısmı hava yoğunluğu düşük olduğu için daha fazla soğur. Soğumayla birlikte dağ zirveleri yüksek basınç alanına döner. Bu şekilde geceleri dağ zirvelerinden eteklere ve vadilere doğru dağ meltemi eser.
Gündüzleri ise hava yoğunluğunun yüksek olduğu vadi derinlikleri daha az ısınır. Buna karşın dağların yüksek yerleri daha iyi ısınacaktır. Sonuç olarak vadiler yüksek basınç alanı ve dağlar ise alçak basınç alanı olacaktır. Bu nedenle gündüzleri vadilerden dağlara doğru vadi meltemi eser.
Meltemlerin en önemli özelliği gün içerisinde yön değiştirmektedir. Türkiye'de ve Dünyada yaygın olan meltem rüzgarları hangi yönden eser özetleyelim.
- Kara meltemi gece karadan denize doğru eser.
- Deniz meltemi gündüz denizden karaya doğru eser.
- Dağ meltemi gece dağdan vadiye doğru eser.
- Vadi meltemi gündüz vadiden dağlara doğru eser.
Meltem rüzgarlarının oluşma sebebi nedir bilirsek hangi yönden ne zaman eser kendimiz de mantığını anlayabiliriz. Bu rüzgarların oluşmasının temel nedeni gece ve gündüz arasında farklı yerlerin ısınma ve soğuma farkıdır.
Meltem rüzgarları kuvvetli rüzgarların etkin olduğu günlerde görülmezler. Özellikle yaz aylarında sakin havalarda bu meltemleri hissederiz. Türkiye'de Ege denizi başta olmak üzere meltem rüzgarları çeşitli yerlerde etkili olmaktadır.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı