Çekirdek Yükü Nedir?

18.07.2019 - 17:34

Atomla ilgili kavramları bilmek temel kimya bilgisi açısından çok önemlidir. Atomla ilgili en çok karıştırılan kavramlardan biri çekirdek yüküdür. Bu yazıda çekirdek yükü nedir basitçe anlatmaya çalışacağız. Atomla ilgili genel bilgi sahibi değilseniz atom nedir yazısına bakmanızda fayda olacaktır.

Çekirdek yükü proton sayısı mıdır? Evet. Çekirdek yükü ile proton sayısı aynı şeyi ifade eder. Hatta buna atom numarası da denir.

Atom numarası = Proton sayısı = Çekirdek yükü

Atom Çekirdeği ve Çekirdek Yükü

Bildiğimiz gibi atom çekirdeğinde pozitif yüklü protonlar ve nötr (yüksüz) nötronlar bulunur. Yani çekirdekte yüklü tanecikler protonlardır. Bu nedenle çekirdek yükü denince proton sayısı esas alınır. Çekirdek yükü kavramı iyon yükü veya atom yükü ile karıştırılmamalıdır. İyon yükü daha farklı bir kavramdır. Ona birazdan değineceğiz.

çekirdek yükü nedir

Atomlar incelendiğinde atomları birbirinden ayıran ana özelliğin proton sayısı olduğu görülmüştür. Bu nedenle proton sayısına göre atomlar sıralanmıştır. Bunun sonucunda da proton sayısı aynı zamanda atom numarası olmuştur. İşte bu üç kavramın aynı anlama gelmesinin mantığı budur.

Peki, atomda başka yüklü tanecik var mıdır? Atomda çekirdek etrafında hareket eden negatif (-) yüklü elektronlar da bulunur. Ancak elektronlar çekirdekte yer almadığı için çekirdek yükünü belirleyen tek faktör proton sayısıdır.

Çekirdek yükü periyodik cetvelde nasıl değişir diyorsanız da soldan sağa ve yukarıdan aşağıya doğru artar diyebiliriz. Yani soldan sağa doğru ilerleyerek atom numarasını ve aynı zamanda çekirdek yükünü büyütebilirsiniz.

İyon Yükü Nedir?

İyon yükü, atom yükü veya tanecik yükü de denen kavram daha farklıdır. Nasıl ki çekirdekte bulunan toplam yük çekirdek yükü oluyorsa atomda bulunan toplam yük de atom yüküdür. Nötr bir atomda proton sayısı ve elektron sayısı eşittir. Bu da + ve - yüklerinin eşit olması demektir. Bu durumda atom normal halinde yüksüz olacaktır. İçinde hem pozitif hem de negatif yük olmasına rağmen bunların sayılarının eşit olması atomu nötr yapmaktadır.

Atomun yüklenmesi için iyonlaşması gerekir. İyonlaşma ise elektron alarak veya vererek gerçekleşir. Atom elektron verdiğinde - yüklü tanecik sayısı azaldığı için + (pozitif) yüklü iyon oluşur. Atom elektron alırsa da - yük sayısı daha fazla olduğu için negatif yüklenir. Atom yükü atomun sağ üst köşesine yazılır. Örneğin X+1 iyonu demek X atomu 1 elektron vermiş demektir.

Atomların iyonlaşmasını sağlayan farklı faktörler vardır. Ancak ana faktör atomun bağ yapma isteğidir. Örneğin bir atom başka bir atoma elektron vererek ona bağlanabilir.

Kısaca toparlamak gerekirse çekirdek yükü demek proton sayısı demektir. İyon yükü ise atomun toplam yük durumu demektir.

Bu kavramları oturtur ve karıştırmazsanız, daha sonraki kimya konularında da avantaj elde edersiniz. Kimyada temel kavram bilgisi her şeyin önünde gelir.


Etiketler:
  • kimya    
  • Yorumlar
    Yorum Yap