Anabolizma Nedir?

21.05.2018 - 23:22

Biyolojideki önemli kavramlardan biri anabolizma kavramıdır. Bu yazıda anabolizma nedir sorusunu olabildiğince basit bir şekilde anlatmaya çalışacağız. Anabolizmayı anlamak için onun zıttı olan katabolizmayı da iyi bilmemiz gerekir.

Canlı hücrelerde gerçekleşen bütün yapım olaylarına anabolizma ve büyün yıkım olaylarına ise katabolizma denir.

Yapım ve yıkım olaylarının toplamına ise metabolizma denmektedir. Yani metabolizma = anabolizma + katabolizma olarak ifade edilebilir.

Canlı hücrelerde anabolizma ve katabolizma tepkimeleri eş zamanlı olarak sürekli gerçekleşmektedir. Yani bir yandan yapım gerçekleşirken diğer yandan da yıkım gerçekleşmektedir. Böylece canlı hücrenin ihtiyaçları dengeli bir şekilde karşılanmaktadır.

Anabolizma nedir

Anabolizma ve Katabolizma Tepkimeleri

Anabolizma ve katabolizma nedir kısaca anlattık. Şimdi de bunların tepkimelerine basit örnekler verelim.

Anabolizmanın yapım olayları olduğunu söyledik. Öyleyse protein sentezi bir anabolizma örneğidir. Çünkü protein sentezinde amino asitler kullanılarak daha büyük protein molekülleri elde edilmektedir. Yani bir yapım söz konusudur. Buna karşın proteinin sindirilmesi ise katabolizma tepkimesidir.

Yine aynı şekilde bütün sentez reaksiyonları anabolizmaya örnektir. Örneğin glikozdan glikojen sentezlenmesi örnek olarak ele alınabilir. Buna karşın glikozun solunumla yakılması ise katabolizma tepkimesidir.

Bu örnekler üzerinden anabolizma ve katabolizmanın ne olduğunu sanırım anladık. Küçük moleküllerden daha büyük moleküller elde ediliyorsa buna yapım (anabolizma), büyük moleküllerden daha küçük moleküller elde ediliyorsa buna yıkım (katabolizma) denir.

Not: Dehidrasyon tepkimeleri anabolizmaya, hidroliz tepkimeleri ise katabolizmaya örnektir.

Anabolizma ve Katabolizma Arasındaki farklar

Anabolizma ve katabolizma arasındaki farkları anlamak için öncelikle bu iki sürecin birbirinin tersi olduğunu iyi bilmek gerekir. Örneğin dehidrasyonda su açığa çıkarken, hidroliz reaksiyonlarında ise su kullanılmaktadır.

Anabolzimada büyük moleküller elde edilirken, katabolizmada daha küçük moleküller elde edilmektedir.

Anabolizma madde miktarını arttıran, katabolizma ise madde miktarını azaltan bir eğilim gösterir. Bir canlıda toplam anabolizma katabolizmadan büyükse bu canlı büyüyor ve gelişiyor demektir. Özellikle büyüme dönemindeki canlılarda bu durum görülmektedir. Eğer tersi oluyorsa da canlı kilo kaybediyor ve küçülüyor demektir.

Büyüme dönemini tamamlamış bir insanda kilo artışı anabolizmanın daha büyük olduğunu gösterir. Kilo vermek ise katabolizmanın daha büyük olmasına manasına gelmektedir. Eğer anabolizma ve katabolizma süreçleri birbirine eşitse metabolik denge sağlanmış demektir. Bu da sabit kilo demektir.

Anabolizma ve katabolizma süreçlerinin ikisinde de enzimler kullanılır.

Etiketler:
  • biyoloji    
  • Yorumlar
    Yorum Yap