Sıcaklık Nedir?
Bir şeyin ne kadar sıcak veya soğuk olduğuna karar vermenin ölçüsü sıcaklıktır. Isı ve sıcaklık gibi kavramlar 5. sınıf fen dersinden itibaren karşımıza çıkar. Bu yazıda fizik için çok önemli bir kavram olan sıcaklığı ele alacağız. Sıcaklık nedir kısaca anlattıktan sonra sıcaklığın özelliklerini inceleyeceğiz.
Sıcaklık bir maddenin veya bir sistemin iç enerjisinin ölçümüdür. Moleküllerin ortalama kinetik enerjisiyle ilişkilidir. Ancak sıcaklık doğrudan bir enerji değildir. Enerji olan ısıdır. Sıcaklık artması veya azalması ısı değişimi ile olur. Sıcaklık kavramı coğrafya başta olmak üzere birçok diğer alanda da karşımıza çıkmaktadır.
Bir kaba ısı verdiğinizde enerjisi artar. Bu enerji moleküllere kinetik enerji olarak yansır. Kinetik enerjinin ortalamasını ise sıcaklık olarak tarif edebiliriz. Bu açıdan sıcaklık bir değerdir.
İlgili içerik: Isı sıcaklık ve genleşme
Sıcaklık Ne ile Ölçülür?
Sıcaklık nedir sorusunu kısaca yanıtladık. Şimdi de sıcaklık ne ile ölçülür sorusunu yanıtlayalım.
Sıcaklığı ölçen sistemlere termometre denir. Eski zamanlardan beri kullanılan birçok termometre çeşidi vardır. Termometrelerin ana prensibi genleşmedir. Sıcaklıkla maddenin hacminde değişiklik olmasına genleşme denir. Termometrelerde bulunan sıvı sıcaklığın artmasıyla birlikte hacimce büyür. Bu da üzerindeki ölçek yardımıyla bir değerle ilişkilendirilir. Böylece karşılaştırmalı olarak sıcaklığı görmemize olanak sağlar.
Termometrelerin arasındaki ilişkiyi kurabilmek için ortak ve yaygın madde olarak su kullanılabilir. Örneğin Celsius termometresine göre su normal şartlarda 0 °C'de donar ve 100 °C'de kaynar. Ancak Fahrenheit termometresine göre ise 32 °F'de donup 212 °F'de kaynar.
Bilimsel hesaplamalarda genelde kullandığımız termometre Kelvin termometresidir. Kelvin termometresine göre su 273 °K'de donar ve 373 °K'de kaynar. Yani tıpkı Celsius termometresi gibi 100 aralıklıdır. Bu nedenle °C'yi °K'ye çevirmek için 273 eklemek yeterlidir. Örneğin 10 °C = 283 °K oluır.
Termometreler arasında dönüşüm yapmak için C / 100 = (F - 32) / 180 = R / 80 = (K - 273) / 100 formülünü kullanabilirsiniz.
Isı ve Sıcaklık Arasındaki Fark
Sıcaklık nedir ve ne ile ölçülür sorularını yanıtladık. Şimdi de bu konuyla ilgili en çok sorulan başka bir soruya değinelim. Bu soru ısı ve sıcaklık arasındaki farkın ne olduğudur.
Isı ve sıcaklık arasındaki fark çok önemli olan bir konudur. Bu ikisini ayırt edebiliyorsak bu konunun yarısını anladık sayılır.
İki kavram birbirine bağlı olsa da, sıcaklık ile ısı farklıdır. Sıcaklık, sistemin iç enerjisinin bir ölçüsüdür. Ancak kendisi doğrudan bir enerji değildir. Sadece bir ölçüdür. Isı, enerjinin bir sistemden (veya vücuttan) diğerine nasıl aktarıldığının bir ölçüsüdür. Isı bir enerji çeşididir ancak tek başına tarif edilmesi ve tanımlanması zordur. Bu nedenle biz ısıyı ölçmeyiz. Bunun yerine iki sistem arasında ısı alışverişini ölçeriz.
Ancak şunu belirtmek gerekir ki ısının artması doğrudan sıcaklığın artmasına neden olur. Çünkü bir sisteme ısı verirsek sistemin iç enerjisi artar. Bu da sistemde bir ısı yoğunluğa ve moleküllerin fazla titreşmesine neden olur. Bu ısı yoğunluğunu biz sıcaklık olarak hissederiz.
Günlük hayatımızda vücut ısısı gibi bir kavram kullanıyoruz. Peki, sizce bu doğru mu? Elbette vücudun da belirli bir ısısı vardır ancak doktorun ölçtüğü şey ısı değil sıcaklıktır. Doktorun kullandığı alet de bir termometreden başkası değildir.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı