Seçici Geçirgen Nedir?
Biyolojideki önemli kavramlardan biri de seçici geçirgenliktir. Hücre zarı seçici geçirgendir. Bu yazıda seçici geçirgenlik nedir kısaca üzerinde duracağız.
Seçici geçirgenlik, bir zarın bazı moleküllerin veya iyonların geçişine izin verdiği ve bazılarına izin vermediği durumdur. Moleküler taşımayı bu şekilde filtreleme kapasitesi, seçici geçirgenlik olarak adlandırılır. Hücre zarının seçici geçirgen olmasını sağlayan yapıları vardır.
Seçici geçirgen özelliğe sahip hücre zarı, hücrenin korunması açısından çok önemlidir. Çünkü hücrenin neyi alıp almayacağını bilmesi gerekir.
Seçici Geçirgen ve Yarı Geçirgen Hücre Zarı
Seçici geçirgenlik nedir kısaca öğrendik. Şimdi de seçici geçirgen ve yarı geçirgen zarları karşılaştıralım.
Hem yarı geçirgen zar hem de seçici geçirgen zarlar, malzeme taşınmasını düzenler. Böylece bazı yapılar zardan geçemezken bazıları geçer. Bazı metinler "seçici geçirgen" ve "yarı geçirgen" terimleri aynı anlamda kullanırlar. Ancak bu ikisi gerçekte aynı anlama gelmez.
Yarı geçirgen bir zar, parçacıkların boyuta, çözünürlüğüne, elektrik yüküne veya diğer kimyasal veya fiziksel özelliklere göre geçiş yapmasına izin veren bir filtreye benzer. Osmoz ve difüzyon gibi pasif taşıma süreçleri yarı geçirgen zardan madde geçişiyle olur. Seçici geçirgen bir zar, hangi moleküllerin belirli kriterlere (örneğin, moleküler geometriye) dayalı olarak geçmesine izin veren zardır. Bu durum aktif taşıma ile sağlanabilir ve enerji gerektirir.
Yarı geçirgenlik hem doğal hem de sentetik malzemeler için geçerli olabilir. Zarlara ek olarak, lifler ayrıca yarı geçirgen olabilir. Seçici geçirgenlik genellikle polimerlere değinirken, diğer malzemeler yarı geçirgen olarak kabul edilebilir. Örneğin, bir pencere koruyucusu havanın akışına izin veren, ancak böceklerin geçişini sınırlayan yarı geçirgen bir bariyerdir.
Hücre Zarının Seçici Geçirgenliği
Hücre zarı dışında hangi organel seçici geçirgendir diye soracak olursa aslında çoğu organel cevap olarak karşımıza çıkar. Örneğin hücre çekirdeği de hücre zarına benzer seçici geçirgen bir yapıdadır.
Hücre zarının seçici geçirgen olmasını sağlayan temel yapı glikoprotein yapısıdır. Glikoprotein karbonhidrat ve protein bileşiklerini içeren gelişmiş bir moleküldür. Glikoprotein sentezi golgi aygıtı tarafından gerçekleştirilir. Salgılanan bu ürün sayesinde seçici geçirgenlik hücre zarına kazandırılır. Böylece canlıda istenilen madde ilgili hücrelere iletilir.
Örneğin kana karışan bir hormon ilgili hücrelerin glikoprotein yapıları sayesinde tanınır. Böylece hücre içine hormonlar rastgele alınmamış olur.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı