Dekantasyon Nedir?

21.03.2018 - 10:44

Karışımları ayırma yöntemlerinden biri de dekantasyon yöntemidir. Dekantasyon, sıvı dibine çökelmiş bir katı olduğunda üstteki sıvının başka kaba aktarılması işlemidir. Yani dekantasyon bir nevi aktarma işlemidir.

Dekantasyon için önce sedimantasyon denilen çöktürme işleminin yapılması gerekir. İşlemde dökülen döküntüye dekant denmektedir.

Dekantasyon yöntemi sadece heterojen karışımlar için kullanılır.

Dekantasyon ile Ayırma Örnekleri

Dekantasyonun anlaşılması için örnekler üzerinden biraz detaylandıralım.

Suyun içinde bir kum varsa önce bu kumun çökmesi için kap bir süre bekletilir. Belirli bir süre bekledikten sonra dipte kum çökeltisi oluşur. Üstte kalan suyu kabı eğerek ve kumun yeniden suya karışmasına izin vermeden hafifçe dökme işlemi dekantasyondur.

Burada aktarım yapılırken dikkatli olmak gerekir. Yine de dipte mutlaka bir miktar suyun kalması söz konusu olacaktır. Aşamalı olarak yapıldığında elden geldiği kadar suyun saf olarak kumdan ayrılması sağlanır.

dekantasyon nedir

Günlük hayatımızdan da dekantasyona örnek bulabiliriz. Evde pirinç pilavı yapmadan önce pirinçleri yıkadığımızda kalan suyu dökmeye çalışırız. Burada yavaş hareket ederek suyun dökülmesini ve pirincin kalmasını sağlamaya çalışırız. İşte bu işlem dekantasyona örnek olarak verilebilir.

Birden çok maddenin karışımında da dekantasyonu kullanabiliriz. Örneğin kum saman karışımını ayırmak için bu karışımı öncelikle suya atarız. Sonuçta kum su dibine çökerken, öz kütle farkından dolayı saman su yüzeyinde kalacaktır. İşlemin su safhasına flotasyon yani yüzdürme denir. Saman ayrıldıktan sonra kumun iyice dibe çökmesini bekleriz. Ardından suyu dekantasyon ile başka kaba aktarıp ayırma işlemini nihayete erdiririz.

Bazı örneklerde çöküntünün tamamen yoğunlaşması için santrifüjleme de kullanılabilmektedir. Bu yöntem çökmeyi beklemeye alternatif olarak kullanılabilir.

Sıvı - Sıvı Karışımları Ayırmada Dekantasyon

Dekantasyon genellikle katıları sıvılardan ayırmak için kullanılsa da sıvı - sıvı karışımları için de bu yöntem mümkündür. Bu durum özkütleleri farklı iki sıvının heterojen karışımı için geçerlidir.

Farklı yoğunluklu ve birbirini çözmeyen iki sıvıyı karıştırırsak yoğunluk farkından dolayı biri üstte, diğeri de altta kalacaktır. Bu durumda aynı yöntemi kullanarak üstteki sıvı bitene kadar başka kaba aktarım yapılabilir. Altta daha yoğun olan sıvı kalacağından iki sıvı ayrılmış olur.

Sıvı - sıvı karışımlarında mecbur kalınmadıkça dekantasyon kullanmak yerine daha iyi bir yöntem vardır. Ayırma hunisi bu karışımlar için bire birdir.


Etiketler:
  • kimya    
  • Yorumlar
    Yorum Yap