Tunç Nedir?
Türkçe'ye geçmiş İngilizce karşılığıyla bronz ya da tunç insanların kullandığı en eski alaşımlardan biridir. Bu yazıda tunç nedir sorusunu yanıtlamaya çalışacağız. Tunç hakkında bazı bilgileri kısaca paylaşacağız.
Tarih dersinde hatırlarsanız tunç devri diye bir maden devri vardır. Bu maden devrinde insanlar tunç alaşımını elde etmeyi başarmış ve daha kaliteli ürünler üretmişlerdir. Bu sayede insanlık yeni bir devre girmiştir.
Alaşımlar da birden fazla metal elementin belli oranlarda karıştırılmasıyla oluşmaktadır.
Tunç Hangi Elementlerden Oluşur?
Tunç alaşımı genellikle bakır ve kalaydan oluşur. Üretilen tuncun cinsine göre karışma oranları değişebilir. Ancak en genel haliyle tunç %88 bakır ve %12 kalaydan oluşmaktadır. Bronz ayrıca manganez, alüminyum, nikel, fosfor, silikon, arsenik veya çinko içerebilir.
Tunç bakır ve kalaydan, pirinç ise bakır ve çinkodan oluşmasına rağmen bu iki alaşım arasında bugün çok az fark kalmıştır. Bakır alaşımlarına genellikle pirinç adı verilir. Tunç da bir pirinç türü olarak ele alınmaktadır.
İkisinin de özelliği bakır elementinin yoğunlukta olmasıdır.
Tunçun Özellikleri
Biraz da tunç alaşımının özellikleri üzerinde duralım.
- Bronz genellikle sert, kırılgan bir karışımdır. Özellikler, alaşımın spesifik bileşimine ve işleniş şekline bağlıdır. Bazı tipik özellikler şunlardır:
- Kolay şekil alabilir.
- Diğer metallerle kıyaslandığında sürtünme katsayısı oldukça düşüktür.
- Tunç karışımı sıvıdan katıya geçerken hacmini bir miktar arttırır. Bu da kalıpları doldurmakta avantaj sağlar.
- Kırılabilir ancak dayanıklıdır.
- Oksijenle temas ettiğinde sadece dış yüzeyinde oksitlenme görülür.
- Çelik gibi vurmaya karşı sert tepki vermez. Bu nedenle patlayıcıları kaplamak için kullanılabilir.
Kaynağı ve Kullanım Alanları
Bronz Çağı, yaygın olarak kullanılan en sert metalin bronz olduğu döneme verilen addır. Bu, dönem Sümer topraklarında MÖ 4 bin yıllarına dayanmaktadır. Aynı dönemlerde uzak doğuda da tunç kullanımına rastlanmaktadır.
Tunç çağında demir bilinmektedir. Ancak demiri işleme bilgisi olmadığından az miktarda ve şekilsiz demir bulunmaktadır. Tunç devrinden sonra gelen demir çağında da yine bol miktarda tunç kullanıldığını biliyoruz.
Tunç geniş bir kullanım alanına sahiptir. Düşük maliyetli olması ve sürtünme katsayısının düşük olması bunda önemli bir etkendir. Müzik aletlerinden tutun da elektrik elemanlarına kadar birçok alanda tunç kullanımına rastlayabiliriz.
Tarihte tunç para yapmak için kullanılmıştır. Bakır olarak bilinen paralar aslında tunç yapıdadır.
Heykel yapımında yine bronz kullanılmıştır. Milattan önce yapılan bronz heykeller vardır. Kolay şekil alması bronzun kullanışlı bir alaşım olmasını sağlamıştır.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı