Boşaltım Nedir?
Boşaltım organizmalar için çok önemli bir süreçtir. Boşaltım olmadan yaşamın düzenli devam etmesine olanak yoktur. Bu yazıda boşaltım nedir sorusuna cevap verecek ve konuyla ilgili önemli bilgiler sunacağız.
Azotlu organik atıklar boşaltım sayesinde vücuttan atılır. Boşaltım sayesinde vücudun iyon ve asit baz dengesi de düzenlenir. Bu sayede vücut iç dengesi de (homeostasi) korunmuş olur.
En küçük protistandan en büyük memeliye kadar her organizma kendi hayati faaliyetlerinin sonucunda oluşan zararlı ürünlerden kurtulmak zorundadır. Canlılardaki bu süreç, metabolizma sonucu oluşan atık ürünlerin, zehirli maddelerin ve organizmanın ölü kısımlarının atılmasıyla gerçekleşir. Boşaltım süreci bütün bu işlemleri kapsayan işlemler dizisidir. Boşaltımın niteliği ve atık bertarafı için geliştirilen yapı ve organların özelliklerş, organizmanın büyüklüğü ve karmaşıklığına göre değişir.
Boşaltım Sistemi Nedir?
Yukarıdaki boşaltımı tanımladık. En basit canlıdan en gelişkin canlıya kadar bütün canlılarda boşaltım gerçekleştiğini de söyledik. Ancak bildiğimiz gibi gelişlim canlılarda bazı fonksiyonları yerine getirmek için sisteme ihtiyaç duyarlar. Boşaltım işlemi de karmaşık olduğundan boşaltım sistemiyle gerçekleştirilir.
Canlıların boşaltım sistemleri de canlı türüne göre değişkenlik gösteririr. Gelişkin canlılarda boşaltım sistemi daha karmaşıktır.
Boşaltım Sistemini Oluşturan Yapı ve Organlar
Sistemler organlardan oluşurlar. Boşaltım sistemi de çeşitli yapı ve organlardan oluşur. Boşaltım sistemi organları birlikte çalışıp boşaltımı gerçekleştirirler.
Her canlıda bulunan sistemde organlar farklıdır. Bu nedenle önce bütün canlılardaki boşaltım yapılarını verelim. Ardından boşaltım sistemlerinde kullanılan yapı ve organlar nelerdir o konuya değinelim. Canlılardaki boşaltım yapı ve organları şunlardır:
- Kontraktil koful: Tek hücreliler
- Vücut yüzeyi: Sünger, sölenterler ve derisi dikenliler
- Protonefridyum: Planarya
- Nefridyum: Toprak solucanı
- Malpighi tüpleri: Çekirge
- Böbrekler: Omurgalılar
İnsanda Boşaltım Yapı ve Organları
İnsanda bulunan boşaltım yapıları şöyle sıralanabilir:
Böbrekler: Kanı süzerek boşaltım atıklarını ayıran organ çiftidir. Fasulyeye benzer şekli vardır. Bel hizasında karşılıklı taraflara yerleşmiştir. Böbreğin süzdüğü maddeye idrar denir. İdrar içerisinde atık maddeler bulunmaktadır.
Üreter: Böbreklerle idrar kesesi arasında bulunan borudur. İdrarı idrar kesesine taşır.
İdrar kesesi: Vücut dışına idrar atılıncaya kadar idrarın biriktiği yerdir.
Üretra: Kesede biriken boşaltım sıvısının dışarı atıldığı yapıdır.
Bu yapıların bir araya gelmesiyle insanda boşaltım sistemi işler hale gelir. İnsanda boşaltım idrar yoluyla gerçekleştirilir.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı