Biyoloji Bilimsel Yöntem Basamakları

03.10.2017 - 16:02

Değişen müfredatla birlikte 9. Sınıf biyoloji konuları da yenilendi. Ancak başta sona değişmeden ziyade konulara çeşitli yenilikler eklendi diyebiliriz. Bilimsel yöntem basamakları biyoloji dersi ve üniversiteye girişteki sınavlar açısından önemlidir.

Aslında bütün fen dersleri açısından bilimsel çalışma yöntemleri bilimin nasıl yapıldığını anlamamız bakımından önemlidir. Eğitim müfredatında benzer konuyla fizik dersinde de karşılaşacaksınız. Bilimsel çalışma basamakları ile ilgili yazdığımız yazıda konuyla ilgili bilgileri verdik. Şimdi konuyu biraz daha biyoloji açısından ele alacağız.

biyoloji bilimsel yöntem basamakları

Bilimsel Yöntem Nedir?

Bilimsel yöntem doğayla ilgili merak eden olay ve olguların incelenmesi için araştırma, deney ve gözlemin kullanıldığı çalışma şeklidir. Bilimsel bilgi üretmek için bilimsel yöntemi kullanmalıyız. Bilimsel yöntemi kullanmak ise bilimsel yöntem basamaklarını tek tek yerine getirmek manasına gelmektedir.

Aslında bilim, neredeyse tarih kadar eski bir uğraştır. Ancak modern çağda bilime de bir sistematik getirilmiş ve bilimsel bilgiyle bilimsel olmayan bilgi arasına bir ayrım getirilmiştir. Bilimin tanımı, sınırları ve yöntemlerir aynı zamanda bilim felsefesinin de konusudur.

Bilimsel yöntem basamakları şöyle sıralanabilir:

  1. Gözlem yaparak problem tespit etme
  2. Veri toplama
  3. Hipotez kurma
  4. Kontrollü deney yapma (değişkenler belirlenir)
  5. Sonuç çıkarma

Kurulan hipotez deneyle desteklenirse bu araştırmanın niteliğine göre sonucumuz bir teori, yasa ya da kuram olabilir. Ancak deneylerle hipotez desteklenmiyorsa hipotez değiştirilir ve aynı süreç devam ettirilir.

Bilimsel çalışma basamakları yazısında bunları detaylı anlattığımız için tekrar bu maddelerin üzerinde durmayacağız. Ancak konuyla ilgili bir örnek vererek tekrar yapabiliriz.

Bilimsel Çalışma Yöntemi Örnekleri

Bir örnek üzerinden bütün basamaklara değinebiliriz.

Biyoloji alanında meraklı bir bilim insanısınız. İncelediğiniz bitkilerin aynı zamanda farklı oranda büyüdüğünü görüyorsunuz. Bunun sebebini merak ediyorsunuz. Kısaca gözlemleriniz sonucunda bir problem tespiti yaptınız.

Çalışmanızı sürdürmek için veri topladınız. Birçok araştırma yapıp farklı coğrafyalarda yetişen bitki türlerinin uzama miktarlarını elde ettiniz. Bundan bir çıkarım yapmak istiyorsunuz.

İncelediğiniz durumda benzer bitki türlerinin farklı coğrafyalarda farklı miktarda büyüme gösterdiğini fark ettiniz. Farklı coğrafyanın farklı toprak tipi anlamına gelebileceği düşüncesi kafanızda belirlendi. Hipotezinizi kurdunuz: “Papatya bitkisinin büyüme hızında toprak türü belirleyici bir faktördür.”

Şimdi bunu deneyle test etmek istiyorsunuz ancak önce değişkenleri belirlemeniz gerekiyor. Papatyanın farklı özellikte olan çiftleri bulunuyor. Bu nedenle 5 farklı papatya cinsini seçtiniz. A, B, C, D ve E çeşit papatyalardan bir kontrol grubu oluşturdunuz. Bunları X toprak türünde yetiştirmeye başladınız. Yine A, B, C, D, E papatyalarından her birinden birkaç tane örnek alarak Y türü toprakta da yetiştirmeye başladınız.

Deneyde incelenecek olan faktör toprak türü olduğu için diğer bütün faktörleri (su, sıcaklık, ışık, karbondioksit miktarı gibi) eşit belirlediniz.

Birkaç hafta süren çalışmanın ardından deney grubu olan Y toprak türünde yetişen papatyaların X toprak türünde yetişenlere göre daha fazla büyüdüğünü fark ettiniz. Bu çalışmanızda kullandığınız bütün verileri ve çıkarımları not ederek bir makale hazırladınız. Çıkardığınız sonuç ise şöyle: “A, B, C, D ve E türü papatyaların Y toprak türünde, X toprak türüne göre daha hızlı büyümektedir.”

Böylece bilimsel bir serüveni tamamlamış oldunuz. Makalenizi yayınladınız. Bu çalışmalarınız daha sonraki çalışmalarla güçlenip geliştirilebilir. Ya da aksi bir bulguyla çürütülebilir. Siz bilim açısından bir adım atarak bilim havuzuna bir katkı sağlamış oldunuz.

Etiketler:
  • biyoloji    
    • Yorumlar
    Yorum Yap

    Son Eklenenler

    Son Etiketler

    2013 - 2022 © Webders.net