NH3 Nedir? Kullanım Alanları Nelerdir?

22.08.2017 - 19:10

Bu yazıda önemli bir bileşik olan ve sık karıştırılan NH3 ile ilgili bilgi vereceğiz. NH3 amonyak olarak adlandırılan bir bileşiktir.

Amonyak veya NH3 formülünden de anlaşıldığı gibi bir azot (N) ve üç hidrojen (H) atomunun bir araya gelmesiyle oluşmuştur. Azot ve hidrojen birer ametal olduğu için NH3 de tabii olarak kovalent bağ ile bağlanmıştır.

Azotun kütle numarası 14, hidrojenin 1 olduğuna göre NH3’ün molekül kütlesi 14 + 3.1 = 17 a.k.b olur. Buradan şunu anlayabiliriz. 1 mol NH3 17 gramdır.

NH3 (Amonyak) Özellikleri

NH3 molekülünün kendine ait özellikleri vardır. Bu özelliklere kısaca değinelim.

İlk olarak NH3 asit mi diye merak edenler olacaktır. Çünkü formülünde OH yapısı bulunmamaktadır. Ancak buna rağmen NH3 bir bazdır. Baz olduğu için de asitlerle nötrleşme tepkimesi verir. Çok kuvvetli bir baz değildir. NH3’ün pH değeri 11 civarındadır. Molekül yapısı itibariyle de polardır.

Doğal haliyle hayvansal ve bitkisel organik maddelerden edilebilir. Doğada bulunma durumu ise seyrektir.

Bilindik bir asit olan HCI ile NH3 bazının tepkimesi ise şöyledir:

HCI + NH3 → NH4CI

Oda sıcaklığında ve normal basınçta amonyak, havadan daha açık renksiz bir gazdır. NH3 molekülünün Keskin bir kokusu vardır. Bu nedenle NH3 koklamak bayılan birini ayıltabilir. Eğer laboratuvarda deneylerde bulunduysanız amonyağın bayıltıcı derecedeki ağır kokusuna tanık olmuşsunuzdur.

Katı formda amonyak beyaz ve kristal haldedir.

nh3 nedir

Yukarıdaki görselde NH3’ün Lewis nokta yapısı gösterilmiştir. Merkez atom olan azotun değerliği 5’tir. Bu nedenle atomlar arası açı da 107 derece olur.

NH3 Nerede Kullanılır?

Amonyağın kullanım alanları oldukça geniştir. Su ile tepkime verecek eridiği için iyi bir çözünendir.

Amonyak amonyum hidroksit (NH4OH) oluşturarak kolayca su içinde erir ve genellikle bu formda 'ev tipi amonyak' olarak bilinir. Bu tip amonyak temizlik için kullanılır.

Günümüzde amonyak boyalar, patlayıcılar, plastik maddeler, ilaçlar, nitrik asit, gübre ve azot içeren pek çok kimyasal üretiminde kullanılmaktadır. Yani kimya sanayinin çok önemli bir maddesidir. Kimyasal üretim yapan fabrikalarda NH3 hammadde olarak çok sık kullanılır.

Kullanım alanlarının yanı sıra NH3 ile ilgili dikkat etmemiz gereken durumlar da vardır. Amonyak çok tehlikeli olabilir. Çünkü kazayla vücudumuza girerse, su ile tepkimeye girerek aşırı sert olan ve hava yollarının tıkanması gibi insan hücrelerine zarar verebilecek amonyum hidroksit üretir.

Deney ortamlarında NH3 kullanıldığında dikkat edilmesi gerekir. Fabrikalarda reaksiyonlarını bilen uzman kişiler bu maddeyi işleme sokarlar.


Etiketler:
  • kimya    
  • Yorumlar
    Yorum Yap