Maddeler Nasıl Tepkimeye Girer?

07.05.2017 - 13:46

Kimya bilimi maddenin yapısını ve değişimini inceler. Maddenin kimyasal yapısının değişmesi kimyasal tepkimeler aracılığıyla olur. Kimyada yaygın olan tepkimelerin denklemini kimyasal denklemler konusunda işledik. Şimdi bir kimyasal tepkimenin gerçekleşmesi için gerekenleri görelim. Bu yolla maddeler nasıl tepkimeye girer öğrenmiş oluruz.

Kimyasal Tepkimelerin Meydana Gelme Şartları

İki madde arasında tepkime olması bu maddelerin moleküllerinin birbirine karışması manasına gelmektedir.  Bu nedenle kimyasal reaksiyonlar çarpışmalarla meydana gelirler. Fakat her çarpışma tepkime manasına gelmez. Çarpışmalarda tepkimenin ortaya çıkması için iki koşulun yerine gelmesi gerekir.

  1. Moleküller doğru geometrik düzende (yönde, açıda ve doğrultuda) çarpışmalıdır.
  2. Moleküllerin aktifleşme enerjisinin üstünde bir enerjiye sahip olması gerekir.

Doğru geometride çarpışmayı şöyle düşünebiliriz. Bir topu basketbol potasına atarsak bütün atışlar sayı olmaz. Ancak belirli açılardan sayı oluşabilir. Sayı olanları tepkime olarak düşünebiliriz.

Aktifleşme enerjisi dediğimiz kavramı kimyasal reaksiyonlarda hız konusunda görmüştük. Bir tepkimenin meydana gelmesi için o tepkime için gereken enerjinin olması gerekir. Her tepkimenin aktifleşme enerjisi o tepkimeye özeldir. Aktifleşme enerjisi Ea şeklinde gösterilir.

maddeler nasıl tepkimeye girer

Doğru açıdan çarpışan moleküllerden yeni ürün oluşmadan önce yüksek enerjili fakat kararsız bir yapı meydana gelir. Bu evre kısa süreli bir fazdır. Maddenin bu fazına aktifleşmiş kompleks adı verilir.

Tepkimeler Nasıl Gerçekleşir?

Bir kimyasal tepkimenin gerçekleşmesi için atomlar arasında bağların kopması ve yeni bağların kurulması gerekir. Yani önce bağ kopması olur sonra ise bağ oluşumu. İşte bu bağları koparmak için gereken enerjiye biz aktifleşme enerjisi deriz.

Atomlar arası bağları koparmak için enerji gerekir.

Bağlar koptuktan sonra atomlar yeni bağlar yaparak yeni maddeyi meydana getirirler. Örneğin,

Mg + 2HCl → MgCl2 + H2 tepkimesinde H ve Cl arasındaki bağlar koparak Mg ve Cl arasında yeni bağlar oluşur. Kimyasal tepkimelerde oluşan bağlar ile ilgili detaylı bilgiyi kimyasal bağlar konusundan edinebilirsiniz.

Tepkime ekzotermik bir tepkimeyse tepkime gerçekleşirken ortaya ısı çıkacaktır. Bu nedenle ortamda sıcaklık artışı gözlemlenir. Ancak ekzotermik tepkimelerde dahi aktifleşme enerjisi vardır. Sadece tepkime sonucunda ortaya çıkan ısı ilk başta kullanılan ısıdan daha fazla olduğu için tepkimeyi ekzotermik olarak sınıflandırırız.


Etiketler:
  • kimya    
  • Yorumlar
    Yorum Yap