Hukuk Kavramı
Hukuk, hayatımızda çok yer kaplayan ancak niteliği yeterince özümsenmemiş bir kavramdır. Hukuk nedir diye soracak olursak hukukun kelime anlamından öteye çok azımız gidebilir. Bu nedenle hukuk kavramı üzerinde duracak ve hukuku kısaca irdeleyeceğiz.
Medeni insan toplulukları bir anda ortaya çıkmamıştır. İnsanoğlu öğrendiklerini ve tecrübeleri aktararak medeniyeti bugünkü düzeyine getirmiştir. Daha önce küçük aile grupları halinde yaşayan insan zaman içerisinde daha büyük iş birlikleri kurmuş ve kalabalık bir yaşam düzenine geçmiştir. Düşmanlardan korunmak, doğa olaylarına karşı mücadele etmek için zaman içerisinde insanlık örgütlü yaşam olan devleti meydana getirmiştir.
Kalabalık yaşam doğal olarak kişiler arasında yaşanan sürtüşmeleri de artmıştır. İnsanların maddi ve manevi farklılıklara sahip olması ya da en basit haliyle insanların çıkarlarının çatışması toplumsal yaşamda birçok sorunlara neden olmuştur. Bu sorunların büyük toplumsal çatışmalara dönüşmemesi ve birlikte yaşamın mümkün olabilmesi için zamanla insanlık mirası belirli bazı kurallara toplum içerisinde uymayı gerektirmiştir.
Toplumda uyulması gereken kuralları belirleyen birden fazla kurum vardır. Toplumda hukuk, din, töre, ahlak ve gelenek; kuralları belirleyen en önemli kurumlardır. Bu kurumlar doğal olarak birbirlerini beslemiş ve geliştirmiştir. Bahsedilen kurumlardan çıkan kurallar içerisinde hukuk kuralları ayrıcalıklı bir konuma sahiptir. Çünkü hukuk kuralları arkasında devletin yaptırım gücü vardır.
Bütün bunlardan hareketle hukuku şöyle tanımlayabiliriz: Hukuk toplum hayatını düzenleyen ve devlet gücü ile uygulanan kurallardır.
Hukuk ifadesi dilimize Arapçadan geçmiştir. Arapça kökenli hak kelimesinin çoğuludur.
Hukukun amacı toplumu oluşturan bireylerin arasındaki sorunları çözmektir. Böylece daha huzurlu ve müreffeh bir yaşam sağlanabilir. Ancak bireyler arasındaki her sorun doğrudan hukukun konusu olmaz. Çünkü hukukun işlemesi demek devletin yaptırım gücü ile kişiler arasındaki adaleti sağlaması demektir. Buna rağmen toplumsal hayatta her sorun doğrudan devlet aracılığıyla çözülmez. Bu nedenle hukuk kuralları hukuki sonuç doğuran durumlarda devreye girer.
Devletin Yaptırım Gücü
Hukuk kurallarını önemli kılanın devletin yaptırım gücü olduğundan söz ettik. Bu yaptırım gücü dört şekilde kullanılır. Bunlar:
- Ceza
- Tazminat
- İcra
- Geçersizlik
Yani devlet işlenen bir suçtan dolayı suçluyu cezalandırabilir, zarara uğrayanın zararını gidermesini sağlayabilir, bireyin sorumluluğunda olan bir fiili zorla yaptırabilir ya da hukuka taalluk eden bir durumu geçersiz sayabilir.
Devlet yaptırım gücünü adaleti sağlamaya yönelik kullanır. Eğer devlet yaptırım gücüyle ortaya çıkmazsa ya da rolünün gerektirdiği gibi davranmazsa toplumdaki huzur bozulur. Toplumunda huzurun bozulması birlikte yaşamı zorlaştırır. Bu da çatışmaya ve istikrarsızlığa neden olur. Dünyada istikrarsızlığın ve çatışmanın olduğu toplumlar hukukun gerektiği gibi işlemediği toplumlardır.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı