Thales ve Matematiğe Katkıları

07.11.2016 - 21:01
Thales

Thales milattan önce 547 ve milattan sonra 624 yılları arasında yaşamış matematikçi ve filozoftur. Eski Yunan'da insanlığa ışık tutmuş "yedi bilge insan" içerisindeki ilk bilgedir. Thales'in doğru geometrisini oluşturduğu ve bu açıdan soyut geometrinin babası olduğu iddia edilir.

Thales'in bizler için önemini kat kat arttıran bir mesele onun Türkiye'li olmasıdır. Anadolu topraklarında doğmuş Milet'li Thales'tir o. Thales zamanında Milet önemli bir iyonya şehriydi. Burası önemli bir kültür merkeziydi aynı zamanda. Bilim adamlarını cezbeden okulları bulunuyordu Milet'in. Thales'in de bu okullardan birinde hoca olduğu düşünülmektedir.

O döneme ait bilgiler sınırlı olduğu için Thales'in hayatı hakkında yeterince bilgi sahibi değiliz. Hatta birçok matematiksel keşfin ona ait olmadığı halde ona atfedildiği de iddia edilmektedir. Thales geometrinin pratik yönü dışında teorik geometri açısından da önemlidir. Thales birçok kaynakta Küçükayı takımyıldızının geometrisini çözüp navigasyona imkan sağlayan kişi olarak geçer. Hatta yön bulma ile ilgili Thales'in bir eseri dahi olduğu iddia edilmiştir ancak böyle bir kaynak bulunamamıştır.

Thales'in birkaç sözü ve iki mektubu Diyojen tarafından nakledilmiştir. Aslında Thales ile ilgili her şeyi ondan 50 - 60 yıl sonra yaşamış diğer filozoflardan öğreniyoruz.

Thales Mısır'a girip oradaki rahiplerle birlikte çalışmıştır. Mısır'a gittiğinde orada geometrinin aktif olarak kullanıldığını ve çok iyi bilindiğini fark etmiştir. Mısır'da kullanılan geometrinin her yerde geçerli olabilmesi fikri onu büyülemiştir. Thales Mısır'da öğrendiklerini Yunan'a götürmüştür. Üçgenleri kullanarak çeşitli hesaplamalar ortaya koymuştur. Thales felsefe ve matematik çalışmak için Pisagor'u da Mısır'a yönlendirmiştir.

Thales Mısır'dayken piramitlerin yüksekliğini hesaplamanın yolunu keşfetmiştir. Piramidin gölge boyunun piramide tam eşit olduğu anı bulup gölge ile ölçüm yapmıştır.

Thales'in geometri ile ilgili bulduğu bazı gerçekler şöyledir:

  • Çap çemberde çizilen en uzun kiriştir.
  • İkizkenar üçgenin taban açıları eşittir.
  • Birbirini kesen iki doğrunun oluşturduğu ters açılar birbirine eşittir.
  • Köşesi çember üzerinde olan ve çapı gören açı, dik açıdır.
  • Tabanı ve buna komşu iki açısı verilen bir üçgen çizilebilir.

Yukarıdaki bulguların daha önce Mısırlılar tarafından bilindiği düşünülmektedir. Ancak Thales'ten önceki bilgi hakkında elde net bir veri yoktur.


Etiketler:
Yorumlar
Yorum Yap