Hipotalamus

15.10.2016 - 07:39

Beynin önbeyin bölgesinde bulunan inci tanesi büyüklüğündeki hipotalamus vücut için çok önemli bir organdır. Çevresel sinir sistemi tarafından düzenlenen birçok otonom vücut fonksiyonu hipotalamus tarafından kontrol edilir. Sinir sistemi ile endokrin sistem arasındaki bağlantı, hipotalamusa vücut iç degesinin sağlanması konusunda hayati vazifeler yükler. Vücut iç dengesinin sağlanması vücutta meydana gelen fiziksel süreçte belirli eşitliklerin korunmasıyla mümkün olur.

Hipotalamus hipofiz arasındaki bağlantı sayesinde hipotalamus hormonları hipofiz bezindeki hormon salgısını kontrol eder. Bu ilişki ona hormon sistemi üzerindeki küçük bir beyin rolü sağlamaktadır.

hipotalamus

Hipotalamusun Görevleri

Çevresel sinir sistemindeki birçok faaliyeti kontrol etmesinden dolayı hipotalamusun çok önemli görevleri vardır. Vücutta hacim ve kütle olarak çok az yer kaplayan bu organın sayısız görevi vardır. Hipotalamusun görevlerinden en önemlilerini şöyle sıralayabiliriz:

  • Sinir sistemi ile hormon sistemi arasındaki bağlantıyı kurmak
  • Vücut dengesinin ve ritminin düzenlenmesi
  • Besin ve sıvı alımı
  • Cinsel davranış
  • Duygusal tepkilerin kontrolü

Hipotalamus aynı zamanda bir limbik sistem elemanıdır. Bu sayede nefret ve korku gibi duyguları kontrol eder.

Hipotalamus önbeyinde talamusun altında bulunur. Hipotalamus temporal loblar ile sınırlanmıştır. Hemen yakınında talamus ve hipofiz bezi bulunur. Bu sayede sinir sistemi ile hormon sistemi arasında bir köprü görevi üstlenmektedir.

Hipotalamus Hormonları

Hipotalamus beyinde yer alan bir bölge olmasına rağmen hormon salgılar. Bu hormonların önemli bir kısmı releasing hormon ya da releasing faktör dediğimiz hormon salgılatıcı hormonlardır. Hipofize verilen bu hormonlar onun doğru hormonu salgılamasına olanak sağlar. Yani sinir sistemi ile gelen bilgiyi hormon aracılığıyla hipofize aktarmak hipotalamusun temel meselesidir.

Bazı hipotalamus hormonlarını şöyle sıralayabiliriz:

Antidiüretik hormonlar (ADH): Vücuttaki su seviyesini denetleyerek kan basıncını ayarlar. 

Growth hormon salgılatıcı: Büyüme hormonu salgısını uyarır.

Oksitosin: Cinsel ve sosyal davranışı inceler.

Gonodotropin salgılatıcı hormon: Hipofizten FSH veLH hormonlarının salgılanmasını sağlar.

Kortikotropin salgılatıcı hormon: Kortikotropin salgısını (ACTH) düzenler.

Somatostatin: TSH ve büyüme hormonu salgısını önler.

Hipotalamus bu kadar işi aynı anda idare etmek için ayrı vazifeler için özelleşmiş birçok çekirdekten meydana gelmiştir. Hipotalamus çekirdekleri gelen uyarıları değerlendirme ve bunlara yanıt verme yeteneğine sahiptir.

Hipotalamusun temel amacı iç dengeyi sağlamak olduğu için görevleri çok karmaşık hale gelmektedir. Çünkü vücut dengesi iç ve dış birçok uyaranla anında bozulabilir. Bu dengeyi sağlayabilmek için sayısız fonksiyonu aynı anda idare etmek gerekir.


Etiketler:
  • biyoloji    
  • Yorumlar
    Yorum Yap