Elektromanyetik Dalga Olarak Işık
Elektromanyetik dalgaların ışık hızıyla hareket ettiğini biliyoruz. Bu hareketi anlayabilmek için olayı temelden alalım ve en basit şekliyle şöyle anlatalım. Amerika ile telefonla konuştuğunuzda sesinizin o kadar hızlı nasıl ulaşabildiğini merak ettiniz mi? Çok yüksek sesle bağırsanız bile sesin sınırlı bir hızı var. Ses havada ortalama 343 metre/saniye hızla hareket eder. Amerika ile Türkiye arası yaklaşık 9000 km mesafe vardır. Bu da 9000000 metreye denk gelir. Eğer ses hızı ile Amerika ile Türkiye arasında yolculuk yaparsanız 9000000/343 = 26239 saniye eder. Bu da 7,3 saat eder. Ancak telefonla konuştuğunuzda sesiniz anında oraya varıyor. Yani sesiniz sesten çok daha hızlı gidiyor. Peki, bunu nasıl açıklayabiliriz?
Kullandığımız radyo ve televizyon yayınları, cep telefonları bütün bu hızlı iletişim araçlarının altında yatan bilgi elektromanyetik dalgalardır. Ses iletişim araçlarının birinden diğerine ses olarak hareket etmez. Bir elektromanyetik dalga olarak hareket eder. Bu da ses hızına göre çok daha büyük bir hızdır. Işık hızı ile Türkiye Amerika arası 0,03 saniye gibi bir mesafede alınır. Yani ışık hızının ses hızına oranla ne kadar hızlı olduğunu buradan anlayabiliriz. İşte ışık da bir elektromanyetik dalgadır ve bütün elektromanyetik dalgalar ışık hızıyla hareket eder. Elektromanyetik dalgalar nedir sorusuna ışık gözüyle bakalım.
Gözümün ışık dalgalarının hepsini görmez. Çünkü algılayabildiğimiz dalga boyu aralığı kırmızı ile mor renkler arasındadır. Kızıl ötesi ve mor ötesi renkler vardır ancak biz bunları algılayamayız. Örneğin radyo dalgaları ve mikro dalgalar kızıl ötesi dalgalardır. Gamma ışınları ise çok daha kısa boylu dalgalardır ve mor ötesidirler. Kırmızı rengin dalga boyunun mor renge göre daha uzun olduğunu da buradan çıkarabiliriz. Elektromanyetik sahayla ilgili bilgilerimiz için Maxwell’e çok şey borçluyuz. 19. Yüzyılda yaşayan bu İskoç bilim adamı elektromanyetik dalgaların oluşumunu dört madde ile açıklamıştır.
Elektrik alan ve manyetik alan kademeli olarak birbirilerini üretirler ve birbirlerine dik bir şekilde doğrultuları vardır. Bu dalgaların oluşması için yüklü bir taneciğin hareket etmesi gerekir. Ancak sabit hızlı hareketle bu sağlanmaz. Yüklü taneciklerin ivmeli hareketleri elektromanyetik dalga oluşumuna neden olur. Elektrik alan manyetik alan, manyetik alan ise elektrik alan üretir. Ancak hepsinin temelinde yüklü taneciklerin ivmeli hareketi yatar. 19. Yüzyıldan bu yana ışığın yapısı ile ilgili çeşitli deneyler yapılmıştır. Işığın yapısı bir dönem dalga ile bir dönem ise sadece tanecikle açıklanmaya çalışılmıştır. Elektromanyetik dalgalar nedir veya ışık nedir soruları bilim çevrelerince sürekli sorulmuştur.
Işığın dalga veya tanecikli yapısını destekleyen çeşitli deneyler vardır. Ancak ışığın durumu günümüzde tam olarak kavranamamıştır. Elektromanyetik dalgalar üzerinde araştırmalar devam etmektedir. Şurası bir gerçek ki ışık hızını kullanmadan uzay çağında böyle bir iletişim ağına asla sahip olamazdık. Bu yazıda çok detaya girip kafa karıştırmak istemiyoruz. Sadece ışığın bir elektromanyetik dalga olduğunu ve elektromanyetik dalgaların ışık hızıyla hareket ettiğini anlasak yeter. Bir de telefonda sesimizin nasıl iletildiği konusunda da biraz fikir sahibi olduk. Elektromanyetik dalgalar konusuna bakıp biraz daha ders mantığında derli toplu bilgiye ulaşabilirsiniz.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı