Yakınçağ Tarihi

Bu çağ Fransız İhtilali ile başlar. Bu ihtilalle hürriyet, eşitlik ve milliyetçilik ilkeleri ile yeni devlet rejimleri ortaya çıktı. Yakıncağ tarihine bu kavramlar damgasını vurmuştur.

ABD'nin Kuruluşu

Amerika'nın keşfinden sonra Güney Amerika, İspanyol ve Portekizliler, Kuzey Amerika da İngiltere ve Fransa tarafından sömürgeleştirildi. Kuzey Amerikalılar Yedi Yıl Savaşları'nda İngiltere'yi desteklemişlerdi. Karşılığında Kuzey Amerikalılara bazı ayrıcalıklar verilecekti. İngiltere vaadini tutmadığı gibi Amerika'dan aldığı vergileri arttırdı.

1765'te 13 Koloni New York'ta toplandı Arttırılan vergilere itiraz ettiler. İngiltere, bu itirazları kabul etmedi. 1774'te I. Filadelfia Kongresi, İngiltere'nin Amerika'daki kolonilerden vergi almaya hakkının olmadığını, bunun için gerekirse İngiltere ile sava yapılabileceğine karar verdi. 1775'te sava başladı. 1776'da toplanan II. Filadelfia kongresi Amerika'nın bağımsızlığı ilan etti. İnsan Hakları Beyannamesi yayınlandı. Bu beyannameye göre her insan eşit doğar. Hayat, hürriyet ve mutluluk insana tanrı tarafından verilmiş haklardır. Bu beyanname 1789 Fransız Kurucu Meclisi'nin yayınladığı beyannamenin esasını teşkil etmiştir. İngiltere, Amerika bağımsızlık savaşında yenilgiye uğradı. 1783'te Versay Antlaşamsıyla Amerika'nın bağımsızlığı İngiltere tarafından kabul edildi.  

Fransız İhtilali

Nedenleri

Feodal düzen, ihtilalden yüzlerce yıl önce Fransa'da ortadan kalmasına rağmen derebeylerin torunları soylu olarak devlet yönetiminde etkinliklerini sürdürdüler. Soylu olan Fransa kralları bu soyluları korudu. Bunlar vergi vermezlerdi. Soylulardan başka din adamları da refah içindeydi. Fransa halkı bir sefalet içerisinde bulunuyordu. Bu sosyal dengesizlik halkın tepkisini çekiyordu. 

Fransa'da koyu mutlakiyetçi bir rejim işbaşındaydı. Ülkede eşitlik ve hürriyet yoktu. ABD'nin kuruluşu, İngiltere'nin meşruti bir yönetime sahip olması Fransız halkını etkiledi. XVIII. yüzyılda Fransa'da Monteskiyo, Valter, Jan Jak Russo gibi fikir adamları yetişmişti. Bu fikir adamları eserlerinde hak, hürriyet, eşitlik gibi konuları işlediler. Burjuva sınıfı zengin olmasına rağmen iktidarda söz sahibi değildi. Burjuvaların iktidarda söz sahibi olmak istemeleri ihtilalin nedenlerinden biridir.

1789'da soylular, rahipler ve halk temsilcilerinden oluşan Etejenaro'da Kral, Fransa'nın mali krizine çare bulunması için vergilerin arttırılmasını istedi. Halk temsilcileri bu isteğe karşı çıktı. Vergilerin halk ve soylular arasında edil ve eşit olarak alınmasını istediler. Soylular ve rahipler halk temsilcilerine tepki gösterdiler. Halk temsilcileri Etejenaro'ya Millet Meclisi adını verdiler. Kral, bu meclisin aldığı kararları kabul etmedi. Meclisin dağılmasını istedi. Halk temsilcileri bu isteği reddetti. Kral zor kullanmaya kalkışınca; galeyana gelen halk isyan ederek ihtilali başlattı. 

Millet Meclisi soyluların, rahiplerin bütün ayrıcalıklarına son verdi. 4 Ağustos 1789'da yeni bir Fransız Anayasası hazırlandı. Egemenliğin millete ait olduğu kabul edildi. Partiler ve meclisler kuruldu. Kral XVI. Lui ve karısı idam edildi. 

Sonuçları

Sınıf farklılıkları ortadan kaldırıldı. Hürriyet, eşitlik, milliyetçilik, kardeşlik ve mülkiyet prensipleri yayıldı. Demokrasi düşüncesi ön plana çıktı. Laiklik önem kazandı. İhtilalin Osmanlı'daki Müslüman olmayan topluluklarına etkisi oldu. Bu topluluklar Osmanlı'ya karşı bağımsızlık mücadelesine giriştiler. 

Napolyon Savaşları

Fransız İhtilali'nin başlangıcından 1804'te Napolyon'un imparatorluğunu kurmasına kadar şu dönemler giçildi: Kurucu Meclis, Meşruti Krallık, Milli Konvansiyon Meclisi Devri, Direktuvar Devri ve Konsüllük Devri.

Napolyon 1804 yılında iktidara geldiğinde geniş ve kapsamlı ıslahat hareketlerine girişti. Üniversiteleri modern hale getirdi. Sanayiyi geliştirdi. Medeni kanunu yayınladı. 

Dünyaya hakim olmak isteyen Napolyon büyük savaş hazırlıklarına girişti. Avusturya ve Prusya ordularını bozguna uğrattı. Viyana ve Berlin'i işgal etti. Osmanlı, Portekiz ve İsveç dışında bir süre bütün Avrupa'ya hakim oldu. 1806'da Alman imparatorluk tacını Habsburg hanedanından aldı. Bundan sonra başkenti Viyana olan Alman İmparatorluğu Avusturya olarak anılmaya başlandı. 1813'te Rus ordularını bozguna uğrattı. Moskova'ya girdi. Çetin kış şartları Napolyon ordularını perişan etti. 1813'te İngiliz, Rus, Avusturya ve Prusya ordusu Fransa'yı bozguna uğrattı. Napolyon etkisini kaybetti. 

Viyana Kongresi (1815)

Napolyon Savaşları, Avrupa'nın siyasi yapısını alt üst etmişti. Avrupa'nın sınırlarını yeniden çizmek için Viyana kongresi toplandı. Kongrede İmparatorlukların kutsal olduğu, milliyetçilik hareketlerinin desteklenmemesi, İsviçre'nin bağımsızlığa kavuşması kararları alındı. Lehistan bölüşüldü. Viyana Kongresi karaları 1830 yılına kadar yürürlükte kaldı. 

1830 İhtilali 

Fransa'da 1824 yılında kral olan X. Şarl ülkeyi diktatörce idare ediyordu. Halk krala karşı isyan etti. Fransızlar'ın hükümdarı ünvanını alan Lui Filip kral oldu. Orta sınıf geniş haklar elde etti. İngiltere'de liberaller işbaşına geldi.

1848 İhtilalleri

Sanayi Devrimi'nin bir sonucudur. Bu devrim ilk kez İngiltere'de ortyaya çıktı. Bilek gücünün yerini makina aldı. Buharın gücü keşfedildi. Demiryolu iletmeciliği başladı. Atölyelerin yerine fabrikalar kurulmaya başlandı. Hammadde ihtiyacın karşılamak için sömürgecilik hız kazandı. Şehirlerin nüfusu hızla arttı. 

Sanayi devrimi işçi sınıfını ortaya çıkardı. İşçi hakları gündeme geldi. Sosyalist akımlar başladı. 1848 ihtilalleri sosyalist düşüncenin yayılmasına neden oldu. Avrupa'da etkili olan bu ihtilal Avusturya'da toprak köleliğinin yasak edilmesine neden oldu. İşçiler çeşitli haklar elde ettiler.