Türk Edebiyatı Kitap Özetleri II

Edebiyat sınavında çıkabilecek kitapların özetleri bu bölümde verilmeye devam edilmiştir. Türk Edebiyatında önemli yer edinmiş eserler Türk Edebiyatı kitap özetleri I konusundan itibaren anlatılmaya başlanmıştır. Bu bölümde de önemli kitapların özetleri verilmeye devam edilecektir.

Çağdaş Türkiye'deki Eserlerin Özetleri

Osmanlı Türkiye'si cumhuriyet kurulana değin adım adım çağdaşlaşmıştır. Cumhuriyetin kurulması ve sistemin devrimle tamamen değişmesi bu çağdaşlaşmanın final halkasını oluşturmuştur. Bu süre zarfında edebi eserler topluma ışık tutmuş ve ileri gidişin önemli kaynakları olmuştur.

Ayaşlı ve Kiracıları (Memduh Şevket Esendal)

Ankara’da, Ayaşlı İbrahim Efendi adında biri, dokuz odalı bir apartman dairesini oda oda kiraya vermektedir. Odalarda, kadın-erkek, genç-ihtiyar, evli-bekâr çeşitli insanlar oturmaktadır: Ayaşlının apartman katında geçen hayatını anı biçiminde yazan bekâr bir banka memuru; eski bir çiftlik sahibi olan yaşlı Haşan Bey; eski konsoloslardan ihtiyar Şefik Bey; odun ve kömür satıcısı Buharalı Abdülkerim ile karısı İffet Hanım; eski bar kızlarından Faika ile kocası şoför Fuat; geceleri odasında kumar oynatan Turan Hanım’la kocası Hâki Bey; bunlardan başka ikide bir değişen hizmetçiler; dışarıdan gelip giden misafirler. Romanda, Türkiye’nin çeşitli kesimlerinden gelen bu insanların ayrı ayrı maceraları ve birbirleriyle olan ilişkileri anlatılmaktadır.

Gönül Hanım (Ahmet Hikmet Müftüoğlu)

Eylül 1917’de Ruslara esir düşen romanın başkahramanı Üsteğmen Mehmet Tolun, günün birinde bir Tatar genci ve onun kız kardeşiyle tanışmıştır. Tatar genci Ali Bahadır Bey, kız kardeşi ise Gönül Hanım'dır. Üçü de Türk kültür ve medeniyet tarihine büyük bir ilgi duymaktadır. Hepsi “Orhun Abideleri”ni görmek isterler. Böylece bu seyahati aralarında kararlaştırırlar. Çok geçmeden onlara Macar teğmenlerden Kont Bela Zichy de katılır, Moskova'dan trenle yola çıkarlar. On gün süren tren yolculuğunda şu güzergâhı izlerler: Moskova-irkutsk-Baykal Gölü'nün batı kıyısı-Udinsk... Udinsk'ten Selenga Nehri vadisinden güneye doğru inerler. Arbunovk ve Selenginsk şehirlerini geçtikten sonra Kâhta'ya varırlar. Bu, Çin Moğolistan'ı ile Sibirya sınırı üstünde, Rusya'daki son merhaledir. Bundan sonra Ken dağlarının Kene silsilesini ve Karan Kovi boğazını aşarlar ve Urga'ya gelirler. Urga rastladıkları ilk Moğol kasabasıdır. Burada bir ay kalırlar, şehri gezerler ve daha sonraki yol için hazırlıklarını tamamlarlar. Bundan sonra at sırtında yolculuk ederler. Bu yolculukları önceki yolculuklarına benzemez. Bu yolculukları daha yorucu ve eziyetlidir. Uzun bir yolculuktan sonra Orhun ırmağına kadar gelirler. Tepeden kuşbakışı Orhun'u ve yaylaları görürler. "Sarı ve kırmızı renkte kuru ot, kum ve taşların ortasında Orhun nehri kıvrılmış uyuyan bir ejder gibi hareketsiz durmaktadır." Akşama doğru “Kül Tigin Abidesi”ne varırlar. Hepsi son derece heyecanlıdır. Tolun, abidelerin 732’de dikilmesi ve 1917 yılındaki durumu hakkında bilgi verir. Abidelerin bulunduğu külliyeyi gezerler. Birkaç gün abidelerin kopyasını almakla, onları okumakla uğraşırlar. Radloff ve Thomsen'in çıkardıklarındaki eksiklerinin halli ve tamamlanması ile meşgul olurlar. Zamanla Tolun'la Gönül Hanım arasında bir aşk başlar. Ancak Tolun utangaç ve çekingen olduğu için Gönül Hanım'a açılamamaktadır. Eserin sonlarına doğru yeni “Orhun Abideleri”nde Gönül ile Tolun’un nişanlanma töreni yapılır. Bu sırada heykellerden birinin kopmuş başının bir Moğol'da olduğunu öğrenirler ve bunu satın alırlar. Kont bunu Tolun'la Gönül'e hediye olarak alır. Birkaç aylık bir ayrılıktan sonra Tolun'la Gönül evlenirler ve Bebek'teki evlerine yerleşirler. Tolun, Koşoçaydam heykeliyle kitabelerin kopyalarını Müze-i Hümayun’a bağışlar ve seyahatnamesini yayımlamak için hazırlıklara başlar. Gönül de kız öğretmen okulu açmaya çalışır.

Fahim Bey ve Biz (Abdülhak Şinasi Hisar)

Fahim Bey, Bursa eşrafından birinin oğludur. Galatasaray’da okumuş, bir süre Babıâli’de aylıksız olarak çalışmış; babası İstanbul’a gelirse durumunu anlamasın diye büyük bir konak tutmuş, döşeyemediği bu konağın boş odalarında sabahları keman çalmış; günün birinde Londra elçiliği üçüncü kâtibi olmuştur. Bu iş kendisine o kadar önemli görünmüş olacak ki, Londra’nın en büyük terzisine gidip, bir sefaret kâtibine iyi giyimli olmak için ne lazımsa yapmasını söylemiş; bir süre sonra elçiliğe, kapılardan sığmayan bir ambar getirmişler. Fahim Bey, bu bir ambar dolusu elbiseyi bütün ömrü boyunca giymek zorunda kalmış. Gençliğinde kendisini damat alabilecek birçok paşa ve beyden birinin kızıyla evlenip zengin bir eve iç güveysi girmektense, orta halli bir ailenin kızı Saffet Hanım’la evlenmeyi yeğlemiştir. 1908 Meşrutiyetinden sonra memlekette bir “özel teşebbüs” modası başlayınca, Fahim Bey de dışişlerindeki görevinden ayrılarak Bursa Ovası’nda pamuk yetiştirmeyi düşünmüş, planlar kurmuş, işi gerçekleştirmek için bir sermaye sahibi aramaya koyulmuştur. Fakat elinde bir imtiyazı yoktur, toprakların sahipleri başka başka kimselerdir, bütün bu kimseler onu kendilerine vekil yapmış değildirler; bu adamlara Fahim Bey’in planlarını nasıl kabul ettireceği, bulunacak sermayeyi onlara hangi güvence (teminat) karşılığında dağıtacağı ve ortaklaşa pamuk ekimini nasıl düzenleyip yöneteceği belli değildir. Sermaye sahipleri bunun sadece hayal olduğunu görünce cayarlar. Fahim Bey’in bundan sonraki hayatı hep bu işin peşinde koşmakla geçer. İstanbul’un kenar mahallelerindeki küçük evinde yoksul, sıkıntılı bir hayat sürerken bile, büyük bir şirketin başında olmanın getireceği servet, bolluk ve mutluluk hayallerine gönlünü kaptırır. O kadar ki, günün birinde iş gerçekleşirse kendini bir şirket yönetimine hazırlamış olmak için, Galata’da, Arslan Hanı’nda bir idarehane açar ve bu hayali şirket adına hayali alışverişlere girişir, defterler doldurur, mektuplar yazar, bunlara yine kendisi cevaplar verir. Olay duyulunca, Fahim Bey’in adı büsbütün “deli”ye çıkar ve hayatı, bir türlü gerçekleşemeyen bu hayallerin arasında sona erer.

Huzur (Ahmet Hamdi Tanpınar)

Mümtaz ve Suat'ın, Nuran’a olan aşklarıdır romanın merkezi. Mümtaz ve Nuran birbirini sevmekte ve evlenmeyi tasarlamaktadırlar. Ümitsizliğe düşen Suat ise intihar eder. Bu trajedi nedeni ile Nuran’dan ayrılan Mümtaz’ın iç dünyası yıkılmıştır. Radyoda, II. Dünya savaşının başladığı haberi verildiği sırada, Suat’ın hayalini gören Mümtaz merdiven başına yıkılır. Romanda, Mümtaz ile Nuran’ın aşkı çerçevesinde Doğu ile Batı, eski ile yeni, geçmişin değerleriyle var olan değerler, aşk ile toplumsal sorumluluk arasındaki çatışmayı ve bu çatışmanın doğurduğu bireysel bunalımları irdeler. Yazar, okuru, İstanbul’un en güzel yerlerini Mümtaz ile dolaştırırken İstanbul’a olan aşkını da dile getirir.

Küçük Ağa (Tarık Buğra)

Dünya Savaşı resmen sona ermiş; savaş sonrası birçok asker memleketine geri dönmüştür. Bu erlerden biri de Salih adlı Akşehirli bir askerdir. Memleketine döndüğünde kaybettiği kolunun acısıyla beraber, ülkenin durumunu daha acı bir şekilde anlayan Salih, gittiğinden beri çok şeyin değiştiğini görür. Önceleri dost olarak yaşayan Rumlar ve kendi halkı şimdi birbirinden soğumuştur. Salih'in samimi arkadaşı olan Niko da bir Rum’dur ve gelişmelerden o da etkilenmiştir. Yavaş yavaş Yunan ve İngiliz ordularının işgal haberleri gelmekte ve iki halkın birbirine olan düşmanlığı artmaktadır. Salih ise yüzyıllardır Osmanlı himayesinde rahatça yaşayan Rumların bu davranışını bir ihanet olarak görmekle beraber arkadaşı Niko’dan kopamamaktadır. Rumlarla olan dostluğu kasabalı tarafından fark edilir ve kasabalı Salih'i dışlar. Salih artık sürekli Niko ve onun çevresiyle dolaşır olmuştur. Artık Osmanlı ve Padişaha olan güvenci de sarsılmıştır. Bu sırada kasabaya İstanbullu Hoca adında bir hoca gönderilir. İstanbul'dan gönderiliş amacı kasabada padişaha ve Osmanlıya bağlılığı teşvik edici düşünceyi sağlamaktır. Hoca düşünce ve icraatlarıyla Anadolu’da Küçük Ağa olarak ünlenir. Ancak bunu çok sonra öğrenir.

Dokuzuncu Hariciye Koğuşu (Peyami Safa)

Romanın başkahramanı olan on beş yaşında bir çocuk, yedi yıldan beri bacağındaki kemik hastalığı yüzünden hastane hastane dolaşmaktadır, iyileşmesi için, heyecansız, durgun bir hayat sürmesi salık verilir, aksi halde ameliyat olması gerekecektir. Hastalığı onu normal yaşından çok daha olgun davranmaya sevk etmiştir. Çocuk, sık sık gidip geldiği Erenköy'deki akrabası Paşa’nın kızı Nüzhet’i sevmeye başlar. Hızla geçen günlerden sonra nihayet evine dönen çocuğun ağrıları gün geçtikçe arttığından annesi onu fakülteye götürür. Dokuzuncu Hariciye Koğuşuna yatırılır. Burası ona hapishane gibi gelir ve ilk gecesi olaylı biter. Bu korkuya dayanamaz ve bütün gücüyle bağırıp çağırır. Zor geçen günlerin sonunda ameliyat günü gelir. Ameliyatı bitince doktor bacağın kurtulduğunu ancak yere basamayacağını söyler. Nüzhet'ten gelen karttan Paşa’nın hastalandığını Nüzhet'in de doktor Ragıp'la nikahlanacağını öğrenir. Acılar içinde geçen günlerin sonunda hastaneden taburcu edilir.

Susuz Yaz (Necati Cumalı)

Konusu adından da anlaşılacağı üzere "su”dur; Anadolu'da hep var olan, yüzyılımızın son çeyreğinde sınırları da aşıp uluslar arası, savaş çıkartacak kadar önemli bir hale gelen su paylaşımıdır. Mevcut suyun herkese yetmemesi üzerine, tarlasından su çıkan iki kardeş suyu sahiplenir. Çıkan su kavgası kardeşlerden birinin cinayet işlemesiyle sonuçlanır ve diğeri hapse girer. Cezaevine düşen kardeş evlidir ancak gelenek olduğu üzere suçu küçük üstlenir. Bir süre içerdeki kardeşiyle ilgilenen ağabey daha sonra geline göz koyduğu için kardeşinin ölüm haberinin geldiği yalanını bütün köye yayar ve nihayet böylece çaresiz kalan gelinle evlenir. Ancak yıllar sonra cezaevinden beklenmedik şekilde çıkıp gelen küçük kardeş olayları öğrenince kıyamet kopar.

Keşanlı Ali Destanı (Haldun Taner)

Ali, Sineklidağ'da oturan bir gençtir. Zilha isminde bir kızı çok sever. Bir gün Zilha'nın belalı amcası öldürülür ve suç Ali'nin üzerine atılır. Ali, bir türlü suçsuzluğunu ispat edemez. Mahallenin en sevilmeyen adamını öldürdü diye herkes tarafından sevilir ve mahallede ünlenir. Hapisten çıkınca muhteşem bir karşılama töreni hazırlanır. Ali, mahallesine gelir gelmez mahallenin muhtarlığına adaylığını koyar ve muhtar olur. Mahallede kısa sürede çok şeyi değiştirir. Haraç olayını kaldırır ve mahalleyi bir düzene koyar. Zilha, amcasını öldürdü diye Ali'ye yüz vermez. Bu arada, Ali'yi sevmeyen kişiler yavaş yavaş ortaya çıkmakta ve arkasından sessizce kuyusunu kazmaktadırlar. Bir süre sonra Zilha'nın amcasının gerçek katili Cafer ortaya çıkmıştır. Cafer'den Ali'yi öldürmesini isterler. Zilha, Ali'nin yanına döner ve barışırlar. Beraber mutlu bir hayat süreceklerini zannederler; fakat Cafer, Ali'yi öldürmekte kararlıdır. Cafer, evin önüne gelir; Ali tam evden çıkarken Cafer ateş eder ve Ali vurulur. O acıyla Ali, silahı tuttuğu gibi Cafer'i öldürür. Bu sefer Ali gerçekten katil olur. Böylece Ali, tekrar hapishaneye döner.

Devlet Ana (Kemal Tahir)

Roman, Ertuğrul Bey’in at bakıcısı Demircan'ın öldürülmesi olayı ile başlar. Bu olay, atla geziye çıkan Kerim ve Orhan Bey aracılığı ile görülür ve herkes bu olaydan haberdar edilir. Kerim, Demircan'ın kardeşidir. Gördüğü bu olay karşısında şok geçirir ancak aynı tepkiyi annesi Bacıbey'in göstermemesine şaşar. Bacıbey'in herhangi bir tepki göstermemesindeki sebep, oğlu Demircan'ın vurulduğu anın hoş bir manzara arz etmeyişidir. Ama intikam ateşiyle yanıp tutuşmaktadır. Daha sonra romanda ikinci derecedeki olay Ertuğrul'un ölümü ve Osman Bey'in oymağın beyliğini üstlenmesidir. Diğer yandan oğlu ölen Bacıbey, Kerim'i ağabeyinin yerini alması için onu zorlar. Bu amaçla Kerim, kılıç derslerine başlar. Orhan Bey'le birlikte Kaptan Çavuştan kılıç dersi alırlar. Bu arada Kaptan Çavuş'un güzel kızı Aslıhan ile Kerim'in arasında bir duygusal ilişki baş gösterir. Öte yandan Osman Bey zamanının ulularından Şeyh Edebali'nin kızını alır ve Edebali'nin kızı olan Bala Hatun, Osman Bey'in ikinci hanımıdır. Evlendikten sonra Osmanlı aşiretinin geleneklerine kolaylıkla uyar. Diğer yandan Orhan Bey, Nilüfer Hatun'la olan ilişkisini evlenmeye kadar vardırır. Ancak, roman Orhan Bey evlenmeden son bulur.

Bereketli Topraklar Üzerinde (Orhan Kemal)

Sivas’ın köylerinden birinde üç çocukluk arkadaşı İflahsızın Yusuf, Köse Hasan ve Pehlivan Ali, hemşerilerinden birinin Çukurova'da fabrikası olduğunu bildiklerinden hemşerileri iş verir umuduyla yola koyulurlar. Üç arkadaştan sadece Yusuf daha önce Sivas'ta cer atölyesinde kısa bir süre çalışmıştır. Diğerleri şehri hiç görmemiştir. Umutlarını gerçekleştirmek için uzun ve zorlu tren yolculuğuyla Adana'ya inerler. Şehre indiklerinde gördüklerinden çok etkilenirler. Şaşkınlıkla binaları, otomobilleri, sokaktaki kadınları seyrederler. Daha sonra gördükleri kişilere sora sora hemşerilerinin fabrikasını bulurlar. Hemşerileri, onlara çırçır fabrikasında iş verir. Artık üç arkadaş hayallerini gerçekleştirebileceklerini düşünerek rahatlamışlardı. Irgatbaşı işlerini gösterir. Fabrikadaki makineler, çalışan kadın ve çocukları görünce afallarlar. Irgatbaşı işin köydeki gibi kolay olmadığını ve her hafta, haftalıklarını aldıklarında ona avanta vermeleri gerektiğini anlatır. Bu fikir üç arkadaşı rahatsız etmiştir. Şehirde insanlar başkasının sırtından geçinmenin fırsatlarını kaçırmıyorlardı. Şehir köydeki gibi değildi. Önce karşı gelmek isteseler de, sonunda kabul etmek zorunda kalırlar. Fabrikada çeşitli yerlerde, çok zor şartlarda, ayrı ayrı çalışırlar ve akşamları kiraladıkları ahırda buluşurlar. Şehirdeki insanları tanımaya, anlamaya çalışırlar. Çünkü köylerindeki doğal ortam, samimiyet, insanlık, yardımlaşma ve saygı yoktur burada. Şehirde hayat başkasının cebindeki parayı kendi cebime nasıl koyarım düşüncesi üzerine kuruludur. İnsanlar bencildir. Köyden çok farklı olan yaşam şartlarında hayallerini süsleyen gaz ocağını, analarına alacakları elbiseyi düşünerek çalışırlar. Ancak sulu kozada çalışan Köse Hasan çok kötü hastalanır. İşe gidemez duruma gelir. Arkadaşları bir süre ona baksalar da, daha fazla ücret veren bir iş bulur ve hasta arkadaşlarını bırakır giderler. Yeni işlerinde de avanta alan ustabaşına göz yumarlar. Kabullenemeseler de düzen böyleydi, başka çareleri yoktu. Yeni işleri inşaat işçiliğiydi. Bir süre sonra hasta arkadaşlarının öldüğünü duyarlar.

Teneke (Yaşar Kemal)

Kaymakamı olmayan kasabada, Tahrirat kâtibi Resul Efendi kaymakam vekilidir. Çeltik ekme zamanı gelmiştir. Çeltik ağaları, Hazırlatmış oldukları çeltik yasasına uymayan “Çeltik Komisyonu Raporu”nu Tahrirat kâtibi olan Resul Efendi'den onaylamasını isterler. Görevini kötüye kullanmak istemeyen Resul Efendi raporu imzalamaz. Bunun üzerine Ankara'ya ve Adana’ya Resul Efendi aleyhine telgraflar çekilir, görevini yapmadığı ileri sürülür ve Resul Efendi adına birçok yalanlar uydurulur, aynı zamanda sıkıştırılıp tehdit edilir. Bir süre sonra kasabaya, Fikret Irmaklı adlı genç bir kaymakamın atandığı öğrenilir. Çeltik ağaları, hemen harekete geçerler. Kasabanın en güzel ve en yeni binasını kaymakam için dayayıp bir güzel döşerler. Kasabaya geleceği gün, kaymakamı Ceyhan istasyonunda birçok otomobil ve otobüs ile karşılarlar. Kaymakamı alıp kasabaya getirirler; birlikte yenilir, içilir, sohbet edilir. Ağalar, kaymakama yaranmak İçin her olanağı kullanırlar. Kaymakam da bu işte acemi olduğundan ve “Çeltik Yasası”nı incelemediğinden ağaların hazırlattıkları raporu okumadan imzalar. Raporun onaylanmasıyla işler karışır. Okçuoğlu adlı bir çeltik ağası, ruhsatına dayanarak, Sazlıdere köyünü boşalttırmak, her yere çeltik ekmek ister. Sazlıdere köylüleri bu yasa dışı isteğe direnirler; çünkü yasa gereğince çeltik tarlalarının köye üç bin metre uzaklıkta olması gerekmektedir. Bu arada kaymakamın çeltik ağalarından rüşvet aldığı dedikodusu yayılır. Kaymakam farkında olmadan ağaların tuzağına düşmüştür. Resul Efendi bu duruma dayanamayıp tüm olup bitenleri kaymakama anlatır ve okuması içinde bir çeltik yasası verir. Kaymakam yasayı okuyunca çeltik ağalarıyla olan ilişkisini keser. Okçuoğlu ise Sazlıdere'yi göl haline getirir. Köy su altında kalır. Sıtma tehlikesi baş gösterir. Köylüler topluca kaymakama çıkıp durumu anlatırlar. Kaymakamlık önünde gösteride bulunurlar. Özellikle Zeyno Ana köylülere önderlik yapar. Kaymakam hemen “Çeltik Komisyonu”nu toplayıp Sazlıdere'ye gider. Her şeyi gözleriyle görür, çeltikçilere verdiği ruhsatları geri alır. Bunun üzerine Müftü ile Rıza Değnek, kaymakama rüşvet teklif etmek için gönderilirler, ama sonuç alamazlar. Bunun üzerine kaymakamın evini taşlatırlar, penceresine kurşun yağdırırlar ama kaymakam yasalardan şaşmaz. Bu kez çeltik ağaları izinsiz, ruhsatsız bütün sahaları sulamaya, ekmeye başlarlar. Kaymakamda su bentlerinin başına jandarma gönderir, nöbet tutturur ama çeltik ağaları jandarmayıda kendi tarafına çekerler. Özellikle Okçuoğlu Sazlıdere'yi göl haline getirir. Sazlıdere köylüleri, bıçak kemiğe dayanınca silahlanıp Okçuoğlu'nun su bentlerini denetim altına alırlar. Okçuoğlu beliren tehlikeyi önlemek amacıyla ertesi gün kapı kapı dolaşıp her aileye bol para vererek köyü boşalttırır. Sadece Kürt Mehmet Ali köyde kalır. O ne para alır ne de köyden çıkar. Okçuoğlu Mehmet Ali'yi adamlarına öldürtmek ister ama başaramaz. Artık kaymakamı kasabadan sürdürtmek için Ankara'ya giden çeltik ağaları da dönmüşlerdir. Başarmışlar istediklerini gerçekleştirmişlerdir... Birkaç gün sonra, kaymakamın Kağızman'a atandığını bildiren yazı gelir, kaymakam kasabadan ayrılır. Arkasından çeltik ağalarının çaldığı teneke sesleri ortalığı büyük bir gürültüye boğar.

İnce Memed (Yaşar Kemal)

Toroslar'daki Dikenliözü'ndeki beş köyden birisi Değirmenoluk'tur. Bu köyde kanun ve töreleri Abdi Ağa koyar ve uygular. Köyün yağız delikanlılarından Memed, günlerdir Abdi Ağa'nın tarlasını sürmektedir. Dayanamayacağını anlayınca her şeyi bırakıp Kemse Köyü'ne gider ve Süleyman'a sığınır. Memed'in bu yaptığı aslında bütün köy ahalisinin hayalidir. Bunu öğrenen Abdi Ağa Süleyman'ın kapısına dikilir ve Memed'i alıp köye götürür. O yaz Memed haşatı yapar ve Abdi Ağa'nın topraklarını sürer. Memed arkadaşı Mustafa ile ilk defa kasabaya giderler. Kasabadaki yaşam Memed'i çok etkiler. Ağaların olmadığı herkesin hür olduğu bu hayat özlemiyle Memed, sevgilisi Hatçe'yi kaçırmak için köye gider ve beraber kaçarlar. Abdi Ağa'nın yeğeninin nişanlısı olan Hatçe ile Memed'in kaçmalarının ardından Ağa'nın adamları ve yeğeni onları yakalamak için izlerini sürerler. Abdi Ağa'nın yeğeni ölür, Memed yaralanır ve kaçar. Hatçe ise yakalanır. Memed, bir gece köye geldiğinde anasının öldüğünü duyar ve Hatçe'nin başına gelenleri öğrenir. Memed köye gelir ve Abdi Ağa'yı vurur. Bu duruma sevinen köylü bayram eder. Memed ise atını dağlara doğru sürer ve o günden sonra Memed'den haber alınmaz.

Hürrem Sultan (Orhan Asena)

Kanuni Sultan Süleyman'dan sonra kim padişah olmalı? Bu konuda Kanunînin eşleri Hürrem Sultanla Gülbahar Sultan arasında iktidar kavgası vardır. Hürrem Sultan telaşlıdır; çünkü Gülbahar'ın oğlu Şehzade Mustafa yaşı ve becerileri nedeniyle iktidara yakındır. Hürrem damadı Sadrazam Rüstem Paşa ile ittifak yapıp Şehzade Mustafa'ya karşı komplo kurar. Padişahı oğlu Mustafa'nın aleyhine kışkırtır; aralarını açar. Sonunda Kanuni Sultan Süleyman Şehzade Mustafa'yı öldürtür. Bu ise Valide Sultan adayı Hürrem'e umduğunun aksine mutluluk değil acılar getirir: Çünkü bu sefer kendi oğulları arasında ölümlere yol açan taht kavgası başlar, iktidar uğruna can yakanın canı yanar.

Yine Bir Gülnihal (Turan Oflazoğlu)

İsmail Dede Efendi, yaptığı güzel bestelerle II. Mahmut'un beğenisini kazanmış ve himayesine girmeyi başarmıştır. Saray’da bulunduğu sıralarda, gönlünü haremden Gülnihal adlı bir cariyeye kaptırır. Güinihal de ona âşıktır. Karısının adı da Gülnihal olan İsmail Dede Efendi, iki aşk arasında acı çekmektedir. Ayrıca Mevlevi dergâhına bağlıdır ve Saray ile dergâh arasında da seçim zorluğu yaşamaktadır, iki Gülnihal’in sevgisi arasında çıkmaza düşen İsmail Dede Efendi, Mevlana’dan yardım ister. Mevlana da ona, aşkın en büyük mutluluk olduğunu ve aşkını Allah’a yöneltmesi gerektiğini söyler. Düşsel bir ışık içinde beliren Mevlana Allah’a ulaşmanın en güvenli yolunun musiki olduğunu belirtir. İsmail Dede Efendi’ye yaşadığı acıları ezgiye dönüştürmesini öğütler. Bu çelişkili duygularını, yaptığı güzel bestelerle dile getirir. Padişahın Batı müziğini düşünen İsmail Dede Efendi, sanatına son noktayı koymaya kararlıdır. Öğrencisi Dellalzade’den kendi bestelerini bir kitapta toplamasını ister.

Yorumlar