Monomer Nedir?
Monomer kelimesini başta biyoloji dersi olmak üzere eğitim hayatı boyunca çok duyarız. 9. Sınıfta karşımıza özellikle çıkan bu kavramı irdelemek gerekir. Bu yazıda monomer nedir detaylı bir şekilde ele alacağız.
Monomer kelimesi Yunanca kökenlidir. Mono bir, mer ise parça demektir. Yani monomer “tek parça” manasına gelmektedir.
Konuyu anlamak için girişte şöyle bir benzetme yapalım. Bir tespihi bir ürün olarak düşünürsek tespihin her boncuğu birer monomer olacaktır.
Monomerler bir araya gelerek daha karmaşık ve büyük yapılar olan polimerleri meydana getirir.
Monomer Örnekleri
Monomere en yaygın örnekleri yine biyoloji dersi içerisinde verebiliriz. Karmaşık yapılı bileşiklerin monomer alt parçaları vardır. Aynı monomerler farklı şekilde bağlanıp farklı polimerler üretebilirler.
Örneğin glikoz en bilinen besin monomeridir. Çok sayıda glikoz bir araya gelerek hayvan hücresinde glikojen, bitki hücresinde ise nişasta meydana getirir.
Proteinleri meydana getiren aminoasitler yine birer monomerdir. Yağları meydana getiren yağ asidi ve gliserol birer monomerdir.
Monomer besinlerin biyolojide en önemli özelliği hücre zarından geçebiliyor olmalarıdır. Fakat polimerler hücre zarından geçemezler. Bu nedenle endositoz denilen yöntemle hücre içine alınırlar.
Glikoz hücre zarından rahatlıkla geçerken glikozun oluşturduğu galaktoz ya da nişasta hücre zarından geçemeyecektir.
Monomerler adından da anlaşıldığı gibi tek parçalı yapılardır. Daha küçük halleri genellikle anlam ifade etmez.
Monomerlerin Polimerleşmesi
Monomer ve polimer maddelere örnekler verdik. Polimerler de monomerlerden meydana gelirler.
Birbirine bağlanan boncuklar gibi, monomerler de düzgün şekilde bağlanmalıdır. Bu, iki ayrı molekülün bir çift elektron paylaşarak birleşerek bir kovalent bağ oluşturarak polimerleşme adı verilen kimyasal bir süreç ile oluşur. Bir yapıya katılan iki monomer aynı türde olabilir veya farklı olabilirler. Örneğin nişastadaki glikozların yapısı aynıdır fakat bir proteinin yapısında farklı farklı aminoasitler kullanılabilir.
Polimerleşmede iki molekül kovalent bağ ile bağlanır. Vücudumuzdaki bütün besinler bu şekilde bağlanmıştır.
Yukarıdaki örneklerde bahsettiğimiz gibi çoğu monomer organik yapılıdır. Örneğin nükleotit bir monomerdir ve polimerleşerek (birbirine eklenerek) DNA ve RNA gibi nükleik asitleri meydana getirir.
Polimer yapılarından monomerlerin elde edilmesi ise sindirimle olur. Bu tür biyolojik reaksiyonlarda kopan her bağ için bir su molekülü oluşur. Bu nedenle bu sürece hidroliz denir. Örneğin 10 glikoz içeren bir polimer 9 bağ taşır ve hidroliz edilip sindirildiğinde 9 molekül su açığa çıkar.
Etiketler:
Mükemmel ve çok açıklayıcı bir yazı olmuş hocam teşekkürler
Kafamda monomer sadece tek anlamına geliyorken şuan kendime çok önemli şeyler kattığımi düşünüyorum teşekkürler çok açıklayıcı olmuş.
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı