Divan Edebiyatı Şairleri

11.08.2016 - 13:43

Edebiyatımızı etkileyen sanatçılar arasında divan edebiyatı şairleri çok önemli bir yere sahiptir. Bu yazıda divan edebiyatı içindeki büyük şairleri ele alacağız. Türkçe dilinin gelişimi içerisinde ve genel olarak da edebiyatın gelişimi içerisinde divan edebiyatı şairleri çok önemli rol oynamışlardır. Divan edebiyatı şairleri sayıca çok fazladır. Bu sanatçıların eserleri yani divan edebiyatı şiirleri de epey fazladır. Divan edebiyatı şairleri yüzyıllara göre sıralanabilir. Bunu daha önce yaptık. Edebiyat dersi altında divan edebiyatı konusuna bakarsanız divan edebiyatı şairleri ve eserlerini yüzyıllara göre sırayla görürsünüz. Ancak bir burada farklı bir şey yapacağız. Bu sanatçılardan çok önemli görülenleri belirli özellikleri itibariyle tanıtacağız. Bunu yaparken de sanatçıların bilinirliğini ve başarısını kıstas alacağız. Burada bütün divan şairlerini ele almamız söz konusu değil. Tam şair listesini ilgili konuda bulabilirsiniz.

divan edebiyatı şairleri

Büyük Divan Edebiyatı Şairleri

Büyük divan edebiyatı şairleri arasında Mevlana, Ahmedi, Ali Şir Nevai, Fuzuli, Baki, Nabi ve Nedim anlatılmıştır.

Mevlana

Divan edebiyatı şairleri içerisinde ilk akla gelen sanatçıdır. 13. Asırda yaşamıştır. Mevlana şair olmaktan öte bir tasavvuf felsefesinin de kurucusudur. Bu nedenle mesnevi tarzında yazdığı şiirlerindeki sözler bugünün dünyasına ışık tutmaktadır. Onun oluşturduğu hoşgörü dünyası sınırlarımızı çoktan aşmıştır. Yurt dışında bile Mevlana hakkında yazılan biyografiler bugün çok satmaktadır.

Ahmedi

İlk divan sahibi şairdir. Eserlerini Türkçe yazmıştır. Cemşid ü Hurşit, İskendername gibi eserleri çok meşhurdur. 14. yüzyılda yaşamış bu divan edebiyatı şairi edebiyatımız için önemli bir isimdir. Aşk konusunda yazdığı mesnevisi bugün hala ilgi görmektedir. Oğuz Türkçesini kullanmıştır.

Ali Şir Nevai

Çağatay dilinde yazdığı eserlerle kendi devrine ve çağımıza ışık tutmuştur. Çok büyük bir sanatçıdır. 15. Asra damgasını vurmuştur. Siyasetçiliği, mütefekkirliği vardır ve hamse sahibidir. Türkçenin üstünlüğünü savunduğu Muhakemet-ül Lugateyn onun eseridir. Ayrıca ilk tezkire olan Mecalisü’n Nefais de onun eseridir.

Fuzuli

Divan edebiyatı şairleri içerisinde en önemlilerden biridir. Eserleri müthiştir. Bu devirde onun ve Baki’nin yaşaması 16. Yüzyılı divan edebiyatının zirvesi haline getirmiştir. Bağdat’ta yaşamıştır. Yazısında Azeri Türkçesi vardır. Kerbela doğumlu olduğu düşünülmektedir. Asıl adı Mehmet’tir. Hayatı yalnızlık ve fakirlikle geçtiği için bu edebiyatına da yansımıştır. Allah sevgisini eserlerinde yoğun bir yer tutmaktadır. Yaşlandıkça eserlerindeki tasavvuf da koyulaşmıştır. Beng ü Bade, Sakiname eserleri önemlidir. Leyla ile Mecnun mesnevisi vardır. Hadikatü’s Süeda kerbela olayının anlatıldığı bir eserdir. Bunun dışında da çok güzel eserleri vardır.

Baki

Fuzuli ile aynı asırda yaşamıştır. Baki’yi Fuzuli’nin zengin hali diye düşünebiliriz. Şairler sultanı lakabıyla anılmıştır. Medine ve İstanbul’da kadılık yapmıştır. Kazaskerlik görevinde de bulunmuştur. Mersiye-i Hazret-i Süleyman Han adıyla yazdığı eserde Sultan Süleyman’ı övmüştür. Fezail-i Cihad Fezail-i Mekke adlı tercüme eserleri vardır. Büyük şair olmasına rağmen çok fazla eser vermemiştir. Bir devlet adamı olması yaşadığı devirde onu önemli biri kılmıştır. Ancak kullandığı dilin kuvvetli olduğu görülmektedir. Fuzuli ile kıyaslanması da bundandır.

Nabi

Divan edebiyatı şairleri içerisinde 17. Yüzyılda parlamıştır. Eserlerinde toplumsal kaygılar gütmüştür. Düşünce ve fikri ön plana çıkarmıştır. Şiirleri kısmen sade denilebilecek bir dilde yazılmıştır. Oğluna nasihatlerini içeren Hayriye eseri ve Hayrabad mesnevisi önemlidir.

Nedim

18. yüzyıl divan edebiyatı şairleri içerisinde öne çıkan bir isimdir. Divan şairleri içerisinde çok büyük şair diyeceğimiz son adamdır. Mevlana felsefesine bağlı bir şeyhtir. Sanatlı ve ağır bir dil kullanmıştır. Mahallileşme akımının etkisiyle hece ölçüsüyle yazdığı bir şarkısı da bulunmaktadır. Hüsn ü Aşk adlı eserinde bir dervişin ilahi aşk uğruna çektiklerini konu edinmiştir.

Büyük divan edebiyatı şairlerini daha sayabiliriz. Aslında yukarıdaki listedekiler kadar önemli başka şairler de mevcuttur. Şeyh Galip, Aşıkpaşa, Naili, Nef’i, Hayali, Zati, Süleyman Çelebi gibi isimler de çok büyük isimlerdir. Burada divan edebiyatı şairleri içerisinde en göz önünde olanlara değindik ki kafa karışıklığı çok oluşmasın.


Etiketler:
  • edebiyat    
  • Yorumlar
    Yorum Yap