Thomson Atom Modeli

03.09.2017 - 14:07

Atom modelleri birçok bilim adamının katkılarıyla geliştirilerek bugünkü modern atom teorisine dönüşmüştür. Eklenen her bilgiyle atom hakkında daha fazla bilgi sahibi olmamız sağlanmıştır. Bu modellerden ilki Dalton atom modeli dediğimiz modeldir. Dalton’un ortaya koyduğu modelin daha gelişkin olanı Thomson atom modeli ile karşımıza çıkmaktadır.

Bugünkü yazıda Thomson’un atom modeli üzerinde duracağız. Bu modelin özelliklerini ve eksiklerini ele alacağız.

Bildiğiniz gibi atom teorisinin temeli bütün maddelerin atom adı verilen parçacıklardan oluşmasına dayanır.

Modelin Ortaya Çıkışı

Joseph John Thomson ya da kısa haliyle J.J. Thomson 18 Aralık 1840 doğumlu İngiliz fizikçidir. Thomson hayatı boyunca bilimsel çalışmalarla ilgilenmiştir.

Thomson 1897 yılında elektronu keşfetmiştir. Aslında Thomson atom modelinin en önemli farkını elektron fikri oluşturacaktır. Daha önce atomun en küçük yapı olduğu düşünülmekteydi. Katot ışınlarının hızıyla ilgili çalışma yapan Thomson atomdan en az 1000 kat daha küçük atom altı taneciklerin varlığını keşfetti. Bu keşfe daha sonra elektron ismi verilecekti.

Elektronun keşfedilmesiyle modeli temeli atılmış oldu. Thomson elektron alış verişi hakkında da yaptığı deneyler hakkında bilgi sahibi oldu. Buna göre atomun içerisinde + yüklü protonlar ile – yüklü elektronlar homojen bir şekilde dağılmıştır.

Bu dağılımdan dolayı çıkan görüntü nedeniyle Thomson atom modeline “üzümlü kek modeli” ya da “puding modeli” de denmiştir.

thomson atom modeli

1904 yılında ortaya konan model, kısaca atomun proton ve elektronlardan oluştuğunu söylüyordu. Yukarıdaki görselde Thomson atom modeli basitçe gösterilmiştir.

Thomson Atom Modelinin Varsayımları

Thomson, atom modelini ortaya koyarken bazı varsayımlara dayanıyordu. Bu varsayımlar özetle şu şekildedir:

  • Atomlar küre şeklindedir ve yarıçapları 10-10 metre kadardır.
  • Atomda pozitif yük denizinde homojen olarak negatif yükler dağılmıştır.
  • Pozitif ve negatif yük toplamı birbirine eşittir. Bu sayede atomlar dengededir.
  • Atomdaki – yüklü parçacıkların kütlesi önemsenmeyecek kadar küçüktür.
  • Atomun görüntüsü üzümlü keke benzemektedir.

Bu varsayımlarıyla Thomson 2 sene sonra 1906 yılında Nobel ödülü almıştır. Eksiklerine rağmen model Dalton’un ortaya koyduklarına birçok ekleme yapmıştır. Atomda elektron ve yük kavramı ortaya konmuştur.

Modelin Eksikleri

Elbette bu model modern atom teorisini karşılamamaktadır. Modeldeki eksikler daha sonra gelecek olan Rutherford atom modeli ile kısmen eksilecektir.

Thomson atom modelinin eksikleri şöyledir:

  • Modelde çekirdek kavramından söz edilmemektedir.
  • Elektron ve protonların bulunduğu yerler rastgele olarak tanımlanmıştır.
  • Atom kütlesinin proton kütlesine eşit olduğu düşünülmüştür.
  • Protonlarla eşit kütleye sahip nötronlar hakkında bir bulgu ortaya konmamıştır.

Bütün bu eksiklere rağmen Thomson’un yaptığı keşif bilim tarihi açısından çok önemlidir. Sonraki çalışmaları anlamak için bu modeli bilmek gerekir.

Bu modelin özellikleri çok kısa süre içerisinde geliştirilmiştir. Çalışma arkadaşı olan Ernst Rutherford ortaya koyduklarıyla Thomson’dan iki yıl sonra 1908’de Nobel ödülü almıştır.


Etiketler:
  • kimya    
  • Yorumlar
    Yorum Yap