Donma Noktası Alçalması
Karışımların özellikleri saf maddelere göre farklılık gösterir. Örneğin tuzlu su ile saf suyun bazı özellikleri farklıdır. Bu farklılıklar tuzlu sudaki tuz ve su oranına göre değişiklik gösterecektir. Karışımların derişimine bağlı olarak değişen bu özelliklere koligatif özellikler denir.
Koligatif özellikleri şöyle sınıflandırabiliriz:
- Buhar basıncı alçalması
- Kaynama noktası yükselmesi
- Donma noktası alçalması
- Ozmotik basınç
Bu yazıda bu özelliklerden donma noktası alçalması üzerinde duracağız.
İlgili yazı: Kaynama noktası yükselmesi
Bir çözeltinin donmaya başladığı sıcaklık noktası saf çözücünün donma noktasından daha düşüktür. Donmada çözelti düzensiz halden daha düzenli hal olan katı hale geçer.
Donma olayı ekzotermik bir olaydır. Yani donma gerçekleşirken dışarıya ısı verilir. Bu nedenle çözeltinin donmaya başlama noktası daha düşük olacaktır. Kar yağdıktan sonra karların erimesi için yollara tuz dökülmesi, araç radyatörlerinde donma engelleyici antifriz eklenmesi gibi durumlar donma noktası alçalmasına örnektir.
Dona Noktası Alçalması Formülü ve Soruları
Donma noktasında gerçekleşen alçalma miktarı ΔTd = Td - Tdo ile ifade edilebilir. Burada;
- ΔTd = donma noktası alçalması
- Td = çözeltinin donma noktası
- Tdo = saf çözücünün donma noktası
Şeklindedir.
ΔTd = Kd.m.Ts formülüyle de alçalma miktarı bulunur. Burada da;
- Kd = molal donma noktası alçalması sabiti (birimi °C/m)
- m = çözeltinin molalitesi
- Ts = tanecik sayısı
Şeklindedir. Soruları çözebilmek için formüldeki molaliteyi hesaplamak gerekir. Molalite formülü yazısında nasıl hesaplandığını anlatmıştık.
Soru: 500 gram suda 45 gram glikoz çözünmesiyle elde edilen karışımın donma noktası alçalmasını hesaplayın. (Glikoz: 180 g/mol, su için Kd = 1,86 °C/m)
A) 0,465
B) 0,93
C) 1,112
D) 1,4
E) 1,86
Çözüm: Formülü uygulayacağız. Glikoz moleküler çözündüğü için tanecik sayısı 1 olarak alınır. Donma noktası alçalması sabiti de bilindiğine göre sadece molaliteyi hesaplamamız gerekir. Molalite 1 kg çözücüde çözünen mol sayısıdır. Mol sayısı ise kütle / mol kütlesi ile bulunur. Buna göre mol sayısı 45 / 180 = 0,25 bulunur. Çözücü ise 0,5 kg şeklindedir.
Öyleyse molalite 0,25 / 0,5 = 0,5 bulunur. Formülü uygulayalım. 1,86.0,5.1 = 0,93 °C bulunur. Bu da donma noktası 0,93 °C daha aşağı inecektir. Cevap B seçeneğidir.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı