İstimalet Politikası Nedir?
Osmanlı Devleti tarihine baktığımız zaman karar verme mekanizmasını oluşturan çeşitli politikalar olduğunu görürüz. Osmanlı tarihinde istimalet politikası yeni fethedilen yerlerde uygulanmış ve uzun süre de başarı getirmiştir. Bu yazıda istimalet politikası nedir ve Osmanlı tarihine ne gibi katkıları olmuştur anlatacağız. İstimalet nedir kısaca bilgi sahibi olmak isteyenler için önce kelimenin anlamına bakalım.
İstimalet kelimesinin anlamı için TDK sözlüğüne baktığımız zaman bilgi edinemeyebiliriz. Ancak biz istimalet ne demek adlı yazıda da belirttiğimiz gibi kelimenin anlamını cezbetme, yönlendirme, taraftar yapma şeklinde çevirebiliriz.
İstimalet politikası bu çerçevede uzun süre uygulanmıştır. Yeni fethedilen yerlerde halkın devlete bağlılığını arttırmak için onlara devleti sevdirecek bazı imkanlar tanınmıştır.
İstimalet Politikasının Ana Unsurları
Yukarıda da belirttiğimiz gibi istimalet politikasının ana amacı yeni fethedilen yerlerdeki halkın devlete bağlılığını sağlamak ve bunu pekiştirmektir. Bu açından istimalet bir "hoşgörü politikası" olarak düşünülebilir. Ancak istimalet politikasının hoşgörüye nazaran daha geniş bir anlamı vardır. Çünkü hoş görmek demek anlamak ve karışmamak demektir. Ancak istimalet politikası bunun da ötesinde teşvik etme ve ısındırma amaçlarını taşımaktadır.
İstimalet politikası doğrultusunda yapılarlar kısaca şöyle sıralanabilir:
- Fethedilen yerlerde güvenliği temin etmek
- İnanç özgürlüğü sağlamak
- Devlete yeni katılan yerlerden daha az vergi almak
- Özgürlük alanlarını genişleterek insanların rahat etmesini sağlamak
- İnsanları sömüren derebeylerin etkisini ortadan kaldırmak
İstamelet amacıyla yapılan bu çalışmaların sonuç vermesiyle Osmanlı Devleti yeni girdiği yerlerde işgalci bir devlet olarak değil de koruyucu bir devlet olarak karşılanmıştır. Geniş alanlara egemenlik kurmanın bir gereği istimalet politikasıdır. Çünkü büyük alanı kontrol eden bir devletin isyanlarla ve huzursuzluklarla uğraşması daha maliyetli olacaktır.
İskan Politikası ve İstimalet
İstimalet politikasıyla iskan politikası çok sık karıştırılmaktadır. İskan siyaseti bir bölgeyi millileştirme siyasetidir. Yeni fethedilen yerlere Müslüman nüfusu yerleştirerek oranın da kademeli olarak Müslümanlaşmasını sağlamak iskan politikasıdır.
Ancak istimalet politikası özgür bırakmak ve mutlu etme politikasıdır. Bu sadece bir iyi niyet gösterisi değil, aynı zamanda insanları devlete bağlı tutma açısından da önemlidir. İnsanlar Osmanlı Devleti'ni yeni hakim devlet olarak tanıdığı müddetçe yönetim ve istikrarın sağlanması daha olasıdır.
İskan politikası ve istimalet politikası bazen aynı anda uygulanır. Yeni fethedilen yerlere Müslüma nüfus yerleştirilir. Ancak bu nüfusun diğer nüfusu azınlık haline getirip baskı yapması önlenir. Özellikle dini yaşantının etkin olduğu alanlarda insanların özgürce ibadetlerini yapabilmeleri istimalet politikasının ana unsurları arasında yer almaktadır.
İstanbul'un fethi sonrasında şehirde yaşayan Ortodoks nüfusun devlete bağlanması istimalet politikası sayesinde olmuştur. Birçok kilisenin faaliyetleri hız kesmeden devam etmiştir. Ancak İstanbul yeni başkent olduğu için burada iskan politikası da uygulanmıştır. Zamanla şehir Müslümanlaşmıştır.
Kısaca toparlamak gerekirse istimalet politikası, devletin yeni fethedilen yerlere hoşgörünün de ötesine geçerek iyi davranması ve buradaki insanları memnun etmesi şeklinde özetlenebilir.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı