Sert Karasal İklim
Deniz ve yağış etkisinin görülmediği coğrafyalarda sert karasal iklim görülür. Sert karasal iklimin karasal iklimden farkı sadece karasallık koşullarının daha kuvvetli olmasıdır. Karasal iklimin ana karakteri isminden de anlaşılabileceği gibi karalarda görülmesidir. Çünkü denize yakın yerlerde denizin yumuşatıcı bir etkisi vardır.
Denizler büyük kütleleriyle sıcaklık açısından önemli bir dengeleyici unsur olarak rol oynarlar. Bu nedenle deniz kıyılarında günlük sıcaklık farkı fazla olmaz. Oysa sert karasal iklimin en belirgin özelliği sıcaklık farkının yüksek olmasıdır. Bu bölgelerde gündüzleri sıcak, geceleri ise soğuk olur.
Sert Karasal İklim Nerelerde Görülür?
Sert karasal iklim, ılıman karasal iklimin görüldüğü yerlerin daha kutba yakın yerlerinde görülür. Bu da kuzey yarım kürede mümkündür. Çünkü güney yarım kürede aynı koşullara denk gelen yerde pek kara yoktur. Bu da sert karasal iklimin sadece kuzey yarım kürede görülmesine yol açar.
Bahsettiğimiz yerler Asya kıtasının kuzey kısımları, Avrupa'nın iç kısımları ve Kuzey Amerika'nın kuzeye yakın iç kısımları şeklindedir. Buralar ılıman karasal iklime göre daha sert koşullar gösterir. Bunun dışında yükseltisi yüksek olan yerlerde de düşük sıcaklıklar nedeniyle sert karasal iklim özelliklerine rastlamaktayız.
Ülkemizde Erzurum ve Kars gibi yüksek yerlerde sert karasal iklim özellikleri görülür.
Yukarıdaki görselde sert karasal iklim nerelerde görülür bulabilirsiniz. Haritadaki yerler sert karasal iklimin görüldüğü tipik yerlerdir. Yine sert karasal iklimin sıcaklık ve yağış grafiğini de aynı resimde görmektesiniz. Bu görsel aslında bütün konuyu özetler niteliktedir.
Sert Karasal İklimin Görüldüğü Ülkeler
Sert karasal iklimin görüldüğü ülkeler şöyle sıralanabilir:
- Kanada
- Amerika Birleşik Devletleri
- Rusya
- Moğolistan
- Kazakistan
- Beyaz Rusya
- Polonya
- Çekya
- Almanya
- Macaristan
- Avusturya
- Slovakya
- Finlandiya
- İsveç
Bu ülkelerin bütün bölgelerinde değil bazı yerlerinde görülür. Özellikle denize yakın yerlerde sert karasal iklimin yumuşadığını görmekteyiz.
İlgili yazı: Tundra iklimi
Sert Karasal İklimin Özellikleri
Yukarıda sert karasal iklim haritası bize çok şey anlatmaktadır. Sadece sıcaklık ve yağış grafiği bize iklimin genel özellikleri hakkında bilgi vermektedir. Sert karasal iklimin genel özellikleri maddeler halinde şöyle sıralanabilir:
- Kuzey yarım kürede 40 - 65 enlemleri arasında görülür.
- Denize uzak iç kısımlarda etkilidir.
- Ilıman karasal iklime göre daha düşük sıcaklıklar görülür.
- Yıllık ve günlük sıcaklık farkları fazladır.
- Yükseltinin yüksek olduğu kara sahalarında etkindir.
- Kışlar uzun ve soğuk, yazlar kısa ve sıcaktır.
- Yıllık yağış miktarı 500 ile 600 mm seviyesindedir.
- Yağışlar genelde yazın yağar. Kışlar kuraktır.
- Sert karasal iklimin bitki örtüsü iğne yapraklı ormanlardır. Bunlara tayga da denir.
- Daha az yağışlı alanlarda ise bitki örtüsü bozkırdır.
Sert Karasal İklim Hayvanları
Sert karasal iklimin bitki örtüsü tayga yani iğne yapraklı ormanlardır. Bunu zaten söyledik. Biraz da bu iklimde görülen hayvanlara değinelim.
Yukarıda da değindiğimiz gibi bu iklim yükseltisi yüksek olan veya karasal koşulların ağır olduğu coğrafyalarda etkindir. Bu nedenle sert karasal iklim için hayvanları dağ tavşanı, dağ keçileri, sincap, dağ tilkisi şeklinde sıralayabiliriz. Bu hayvanlar zorlu karasal koşullara uyum sağlamıştır.
Ekonomik değerinden dolayı koyun, keçi gibi hayvanlar karasal iklimlerde tercih edilmektedir. Ancak karasallığın çok kuvvetli olduğu soğuk alanlarda hayvancılık yapmak da zorlaşmıştır.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı