Donma Nedir?
Donma günlük hayatta kullanılan bir ifade olmasının yanında fizik ve kimya açısından da önemli bir olaydır. Fen bilgisi açısından önemli olan donmayı kısaca ele alacağız. Önce donma nedir sorusuna kısaca yanıt verelim.
Donma için genellikle ısı kaybı gereklidir. Ancak farklı sıcaklık ve basınçta maddenin farklı hallerde olduğunu biliyoruz. Bu nedenle basıncı değiştirerek de maddenin donması sağlayabilir.porno
Donma sürecinin tersine ise erime denir. Yani katıdan sıvıya geçiş erime, sıvıdan katıya geçiş ise donmadır. Saf maddelerin erime ve donma noktaları eşittir. Örneğin suyun erime noktası ve donma noktası 0 °C'dir.
Donma ve Hacim İlişkisi
Maddeler donarken sıvı halden katı hale geçtikleri için hacim kaybederler. Maddeler ısındıkça genleşip büyürken, soğudukça da büzülür. Aynı maddenin sıvı halinin katı haline göre hacmi daha fazladır.
Ancak bu durumun bizmut, antimon ve su gibi önemli istisnaları vardır. Canlılığın en temel bileşiklerinden olan suyun böyle bir özelliğinin olması çok ilginçtir. Su donduğu zaman hacimce artar. Bu nedenle ağzına kadar dolu bir şişe suyu dondurursak şişenin kırıldığını ya da yamulduğunu görebiliriz.
Suyun bu özelliği hayat için olağanüstü bir imkan da sağlamaktadır. Suyun donunca hacminin büyümesi özkütlesinin azalmasına neden olur. Bu nedenle donan su yukarı çıkar. Nehir ve göllerin üstten donmasının sebebi budur. Suyun bu özelliği sayesinde yüzeyi donan nehir ve göllerde altta balıklar yaşamaya devam edebilirler.
Suyun donunca hacminin büyümesi yoğunluğunu düşürdüğü için suyun katısı sıvısında yüzer. Buzu suya attığımızda üste çıkmasının nedeni budur. Diğer birçok maddede bu durum tam tersidir. Katısını sıvısının içine attığımızda katı sıvının içine batar.
Donma Noktası
Erime noktası ile donma noktasının saf maddeler için aynı olduğunu söyledik. Saf maddeler için donma noktası ayırt edici bir özelliktir. Ancak donma noktasının basınçla değiştiğini unutmamak gerekir. Maddenin donmaya başladığı sıcaklığa donma noktası denir.
Basınç artışı donma noktasını yükseltir. Aynı zamanda kaynama noktasını da yükseltir. Ancak yukarıda söylediğimiz su gibi katısı sıvısında yüzen maddeler burada da istisna oluştururlar. brazzers porno
Basınç arttıkça suyun kaynama noktası yükselir ancak donma noktası düşer. Bu durumu şu örnekle aklımızda tutabiliriz. Kış aylarında kara bastığımız zaman kar neden erir? Çünkü kara uyguladığımız basıncın sonucu olarak donma noktası düşer. Böylece mevcut sıcaklığında sıvı hale geçmesi daha kolay hale gelir. Kar su olduğu için karın donma noktası basıçla artar. Ancak diğer maddelerin çoğu için bu durum tam tersidir.
Donma Örnekleri
Donma nedir kısaca öğrendik. Donma noktasının ne olduğun da bahsettik. Şimdi de donma olayları ile ilgili birkaç basit örnek verelim.
- Suyun soğukta buzlaşması
- Soğuk havalarda yağışın kar veya dolu halde yağması
- Soğuk aylarda caddelerdeki su birikintilerinin katılaşması
- Sütten dondurma yapılması
- Buzlukta kalan meyve suyunun katılaşması
Donma örneklerini bütün katılaşma durumları için verebiliriz. Günlük hayatta kullandığımız katı maddelerin tamamı donma noktasının altındaki maddelerdir. Bu maddelerin donma noktası yüksektir.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı