Kırağılaşma Nedir?
Maddenin bir halden diğerine geçmesine hal değişimi denir. Örneğin erime bir hal değişimidir. Erime sırasında madde katıdan sıvıya geçer. Maddenin gaz halden sıvı hale geçmeden doğrudan katı hale geçmesine kırağılaşma denir.
Kırağılaşma genellikle süblimleşmenin tersi olarak tarif edildiğinden kırağılaşmanın diğer adı geri süblimleşme şeklindedir.
Kırağılaşma Örnekleri
Kırağılaşma nedir kısaca öğrendik. Şimdi de kısaca kırağılaşma örnekleri verelim.
- Soğuk havalarda havadaki gaz katılaşarak çöker ve buzlanmaya neden olur.
- Sabah saatlerinde henüz hava soğukken araba canlarında buza rastlarız. Bu da kırağılaşma sonucu oluşmuştur.
- Dolu yağması yine kırağılaşma örneğidir. Atmosferdeki su buharı katılaşarak dolu olarak yağar.
- Gaz haldeki bazı maddelerin soğuk ortama maruz kalmasından dolayı doğrudan katılaşması da kırağılaşmadır.
Kırağılaşma örnekleri bu şekilde çoğaltılabilir. Ancak maddenin gaz halinden sıvı hale geçmeden doğrudan katı hale geçmesi için ortamdaki sıcaklık ve basınç koşullarının buna uygun olması gerekir.
Faz sıcaklık diyagramında katı ve gazın birbirine geçtiği uygun koşullar bulunmaktadır. Bunun dışında maddeler genel olarak katı sıvı ve gaz arasında sırayla geçiş yapma eğilimindedir.
Kırağılaşma Nasıl Oluşur?
Maddenin katı, sıvı ve gaz hallerinin kendine ait özellikleri vardır. Yani madde farklı fazlarda farklı özellikler gösterir. Katı hal maddenin en düzenli ve kararlı haliyken maddenin gaz hali en düzensiz halidir.
Maddenin maksimum düzensizliğe eğilimi vardır. Yani maddeler daha düzensiz oldukları hale geçme eğilimindedir. Ancak bunun için ısı gerekmektedir. Maddeler ısı alarak hal değiştirir.
Katı haldeki bir madde ısı aldığında süblimleşme ile doğrudan gaz haline geçebilir. Ancak bunun tam tersi de mümkündür. Ortam sıcaklığı düşerse eğer madde gaz halinden katı haline geçebilir. Çünkü yüksek sıcaklık farkı ısı geçini hızlandırır. Madde hızla enerji kaybeder ve moleküllerin kinetik enerjisi düşer. Bu nedenle maddenin akışkanlığı kaybolur ve madde daha düzenli bir hale gelir.
İşte gaz halden katı hale bu geçişe de kırağılaşma denir. Kırağılaşma özellikle soğuk kış aylarında sık rastladığımız bir durumdur. Suyun olmadığı yerde buza rastlamamızın sebebi havadaki gazın kırağılaşma yolu ile buza dönüşmesidir.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı