Glikoz Sentezi

13.04.2018 - 21:58

Canlılar için glikoz molekülü çok temel bir moleküldür. 6 karbonlu bir karbonhidrat olan glikoz en kolay yakılan besindir. Diğer karbonhidratlar da solunumda önce glikoza dönüştürülür.

Kaslarımızda ve karaciğerimizde glikoz glikojen olarak depo edilir ve gerektiğinde enerji için kullanılır. Kanımızdaki şeker glikozdur. Bu nedenle glikoza kan şekeri de denir. Kandaki şeker oranının belirli bir seviyenin üstüne çıkması veya altına inmesi tehlikelidir. Bütün bunlar glikozun sentezlenmesini önemli hale getirmektedir.

Su ve karbondioksit gibi maddelerin kullanılmasıyla glikozun elde edilmesine glikoz sentezi denir. Bu süreç fotosentez ile gerçekleşir.

Glikoz Sentezi Tepkimesi ve Denklemi

Glikoz sentezlenirken birçok ara tepkime gerçekleşir. Bu nedenle glikoz sentezinin basit bir denklemi yoktur. Ancak girdi ve çıktıları ele alarak basit bir glikoz sentezi formülü elde edebiliriz.

6CO2 + 12H2O + Işık Enerjisi → C6H12O6 + 6O2 + 6H2O

Yukarıdaki reaksiyonda 6 adet karbondioksit ile 12 adet su molekülü ışık enerji ile birleştiğinde 1 molekül glikoz ve 6 molekül su açığa çıkmaktadır. Su glikoz sentezinin hem girdisi hem de çıktısıdır. Giren sudan çıkan suyu çıkarıp glikoz sentezinin net formülü şöyle yazılabilir:

6CO2 + 6H2O + Işık Enerjisi → C6H12O6 + 6O2

Bu tepkimelerin gerçekleşmesi için güneş enerjisinden ATP üretilir ancak bu tepkime içerisinde kullanılıp tüketilir. Glikoz sentezini anlamak için fotosentez konusunu da detaylı bilmek gerekir.

Glikoz sentezi

Glikoz Sentezi ile İlgili Sorular

Glikoz sentezi formülü ve tepkimenin genel özetini anlattık. Şimdi de konuyla ilgili en çok sorulan ve karıştırılan sorulara yanıt verelim.

Glikoz sentezi nasıl olur?

Yukarıda bahsettiğimiz gibi fotosentez ve kemosentez reaksiyonları ile glikoz sentezlenebilir. Yani glikoz sentezini üretici canlılar yapar. Tüketici canlılar ise organik besini hazır olarak alır.

Glikoz sentezi nerede gerçekleşir?

Bitkide glikoz sentezi kloroplast denen organelde gerçekleşir. Bu organeldeki klorofil pigmenti ışığı emer böylece süreç başlar. Ancak prokaryot canlılarda fotosentez sitoplazmada serbest duran klorofillerde gerçekleşir. Kemosentetik canlılarda da yine sitoplazmada meydana gelir.

Glikoz sentezi hangi organelde gerçekleşir?

Ökaryot hücrelerde çift katlı ve gelişmiş organel olan kloroplastta gerçekleşir. Prokaryot canlıların zarlı organeli olmadığı için bu canlılarda klorofil ve benzeri pigmentler aracılığıyla sitoplazmada gerçekleşir.

Glikozun sentezlenmesi bütün canlılarda ortak mıdır?

Bütün canlılarda ortak değildir çünkü bütün canlılar glikoz sentezlemez. Yukarıda da belirttiğimiz gibi üretici canlılar glikoz sentezler. Diğer canlılarda glikoza dönüştürme olabilir. Bu sentez değildir. Örneğin insanlar diğer şekerleri solunumda kullanmadan önce glikoza çevirebilir ancak bir glikozu baştan sentezleyemez.

Canlılarda ortak olan glikozun solunuma girdiği glikoliz reaksiyonlarıdır. Bu süreç bütün canlılarda aynı şekilde gerçekleşir.


Etiketler:
  • biyoloji    
  • Yorumlar
    Yorum Yap