Fiziğin Diğer Bilimlerle ve Disiplinlerle İlişkisi

23.01.2018 - 10:55

Fizik bilimi doğa bilimlerinin bir alt dalıdır. Fiziğin tanımı yazısında bunu anlatmıştık. Fizik diğer bilimlerle ve diğer disiplinlerle yoğun bir ilişki içerisindedir. Bu yazıda bu ilişkiye değineceğiz.

Fizik ile İlişkili Disiplinler

Fizik her alanla az çok ilgidir. Ancak fizik, aşağıdaki disiplinlerle yakın ilişki içerisindedir.

Felsefe
Kimya ve biyoloji
Mühendislik
Coğrafya
Arkeoloji
Sanat
Spor

Görüldüğü gibi fizik sadece diğer bilimlerle değil bilim dışı disiplinlerle de ilişki kurmaktadır.

Fiziğin diğer bilimlerle ve disiplinlerle ilişkisi

Fizik Felsefe İlişkisi

Felsefe ile fiziğin her ikisi de evreni anlama amacını taşır. Hatta ilk filozofların aynı zamanda bilim adamı olduğunu görmekteyiz. Bilim insanları doğaya hem felsefe hem de fizikle yaklaşmıştır. Bugün de bu yaklaşım devam etmektedir.

Newton'un 17. yüzyılda ortaya koyduğu ilkeler Yakınçağ felsefesini derinden etkilemiştir. 20. yüzyıla geldiğimiz zaman ise Einstein yasaları bu görüşleri değiştirerek yerine yenilerini koymuştur.

Bilim genel olarak felsefe ile çok yakın ilişki içerisindedir. Fizik bir doğa bilimi olarak bu ilişkinin en temelinde yer alır.

Fiziğin Kimya ve Biyolojiyle İlişkisi

Fizik, kimya ve biyoloji doğa bilimlerinin en temel üç ayağını oluşturur. Bu alanlar birbirine çok yakın alanlardır.

Atom ile ilgili bilgilerimizin gelişmenin sonucunda ortaya çıkan fizikokimya, kimyasal tepkimelerin oluşumunda meydana gelen olayları fizikten faydalanarak açıklar. Biyolojide DNA’nın yapısı için fizik bilgilerini kullanılarak veriler elde edilir. Katıhâl fiziği ve nanoteknoloji çalışmalarında kimyadan destek alarak gelişir.

Bütün bunların ötesinde fizik, kimya ve biyoloji aynı temel ilkeler geçerlidir. Bir bilime sahip olarak diğerini göz ardı etmek imkansızdır.

Örneğin kimyasal reaksiyon sonrası sıcaklığın açığa çıkması ve madde özelliklerinde değişiklikler meydana gelmesi elbette fiziğin yasalarıyla ilgilidir.

Fizik ve Mühendislik İlişkisi

Fiziğin diğer disiplinler içerisinde en ilgili olduğu alanlardan biri de mühendislik ve teknolojidir. Mühendislik teknolojinin ve matematiğin aktif olarak kullanıldığı bir alandır. Mühendislik teknolojisi ise fiziğin çalışmalarıyla hız kazanmıştır.

Bilim doğrudan teknoloji anlamına gelmez. Ancak bilim teknolojiye ışık tutmaktadır. Teknolojik gelişmelerin temelinde bilimsel gelişmeler vardır.

Örneğin mühendisliğin doğrudan çalışma alanlarından biri olan otomotiv ve makine sanayisinde fiziğin alt dalı olan termodinamik bilgileri çok etkin rol oynamaktadır. Termodinamiğin gelişmesiyle makineler de hızla gelişmiştir.

Görüldüğü gibi fizik olmadan mühendislik disiplinini düşünmek imkansızdır.

Fiziğin Coğrafya ile İlişkisi

Coğrafya bir sosyal bilim olarak düşünülür. Ancak coğrafya da doğayı tanımak üzerine bir bilimdir. Bu bakımdan coğrafya ile fizik arasında da bir ilişki mevcuttur.

Coğrafyada yer kabuğunun hareketinde etkili olan kuvvetler fiziğin kuvvet prensiplerine göre incelenir. Doğada meydana gelen ve coğrafyanın incelediği gelgit olayları, iklimlerin oluşumu yağmur, kar ve rüzgâr gibi iklimsel olaylar da fiziğin açıklayabileceği olaylardır.

Yine yerin manyetik alanı ve etkilerinin açıklanmasında fizik kullanılır. Pusulanın icadı ve gemilerle yapılan coğrafi keşifler de fizik biliminin desteğiyle olmuştur. Bu bakımdan fiziğin coğrafyaya önemli katkılar yaptığını söyleyebiliriz.

Fizik ve Arkeoloji

Arkeoloji tarihle iç içe olan bir disiplindir. Arkeolojide esas olan kazılarla ortaya çıkan eski uygarlıklara ait yapıların incelenmesidir.

Arkeolojide kazılarda bulunan eserlerin tarihi değerinin olup olmadığı fizik bilimi sayesinde tespit edilir. Çünkü arkeolojik maddelerin yaşının hesaplanmasında radyoaktif tarihleme yöntemleri kullanılır. Bu yöntemler de nükleer fizik alanında geliştirilmiştir. Burada tabi kimyanın de önemli bir katkı sağladığını söyleyebiliriz.

Fizik ve Sanat

Fizik aslında tüm disiplinlerle ilişki içerisindedir. Bu dallardan birini sanat olarak düşünebiliriz. Sanat ve bilim birbirine uzak kavramlar olarak düşünülebilir. Ancak fiziğin müzik, sahne sanatları, sinema, görsel sanatlar ve müzikle sıkı bir ilişkisi vardır.

Görsel sanatların temel unsurlarından biri de ışıktır. Işık sayesinde görme olayı ve görsel sanatlar ortaya çıkar. Cisim tarafından yansıtılan ışın göz tarafından algılanır. Işık, renk, perspektif gibi sanatsal kavramlar aynı zamanda fiziğin de inceleme alanı içerisindedir.

Yine müzikte ses, müzik aletlerinin maddesel özellikleri gibi faktörler fizik bilgisi ile incelenmektedir.

Fiziğin Sporla İlişkisi

Fiziğin diğer bilimlerle ve disiplinlerle ilişkisini yukarıda bazı örneklerle özet olarak anlattık. Buna sporu da ekleyebiliriz.

Biyomekanik, mekanik prensiplerin canlılara uygulanması anlamına gelmektedir. Mekanik aynı zamanda canlı hareketlerini de açıklamaktadır. Canlı hareketleri ise spor anlamına gelmektedir.

Spor biyomekaniği, sporcuların biyolojik yapılarına etki eden kuvvetleri ve etkilerini inceleyen bilim dalı olarak ortaya çıkmıştır. Her spor dalının kendine özel mekanik hareketleri vardır. Biyomekaniği bu hareketleri fizik prensipleri çerçevesinde inceleyerek performans ölçümü ve gelişi de sağlar.

Görüldüğü gibi fiziğin hem diğer bilim dallarıyla hem de diğer bilim dışı disiplinlerle yakından ilişkisi vardır.

Etiketler:

fizik

Yorumlar

Yorum Yap