Kalın Bağırsağın Görevi ve Özellikleri
Kalın bağırsak sindirim sistemimizdeki önemli organlardan biridir. Bu yazıda kalın bağırsağın görevi ve özellikleri nelerdir bunlar üzerinde duracağız. Önce kalın bağırsak nedir kısaca anlatalım. Ardından görevi ve özellikleri üzerinde duralım.
Anüsün sindirimdeki görevi ise kalın bağırsakta son halini alan dışkının vücuttan uzaklaştırılmasıdır. Yani sindirim kanalının son noktası anüstür.
Sindirim sisteminde kalın bağırsaktan önce ince bağırsak gelir. Bu nedenle sindirimi anlamak istiyorsanız ince bağırsağın görevi adlı yazıyı okumanızda fayda vardır.
Kalın Bağırsağın Özellikleri
Kalın bağırsak ince bağırsaktan daha kısa olmasına rağmen daha geniş çapa sahiptir. Bu nedenle kalın bağırsak ismini almıştır. Uzunluğu yaklaşık olarak 1,5 metre, çapı ise 6 – 7 cm civarındadır. Ancak esnek yapıda olduğu için içinde besin varken daha da genişleyebilir.
Yukarıdaki resimde kalın bağırsağın ince bağırsağın etrafını nasıl sardığını görebilirsiniz. Aynı zamanda ince bağırsağın kalın bağırsağa bağlanma yeri de gösterilmiştir.
Sindirim kanalının diğer yapılarında olduğu gibi kalın bağırsak da tabakalardan oluşmuştur.
Kalın bağırsağın en içinde mukoza tabakası ve bezleri bulunmaktadır. Salgılanan mukoza ile sürtünme azaltılmakta ve bağırsak korunmaktadır. Kalın bağırsağın içinde ince bağırsak gibi villus çıkıntıları yoktur.
Mukoza tabakasının üstünde kan damarları, sinirler ve bağ dokusu bulunmaktadır. Bu tabakanın üzerinde de düz kaslardan oluşan bir doku vardır.
Kalın bağırsağın en dış tarafında ise epitelden oluşan bir doku vardır. Bu dokuda da kalın bağırsağın dış kısmının nemli olmasını sağlar. Böylece bağırsağın diğer organlarla arasında sürtünme olmasını önler.
Kalın Bağırsağın Görevleri
Konunun girişinde bahsettiğimiz gibi kalın bağırsağın temel görevi sindirilmiş karışımı dışkıya çevirmek ve su ve vitamin emilimini gerçekleştirmektir.
Şimdi kalın bağırsağın görevlerine daha yakından bakılalım.
Su Emilimi
Tüketilen yemeğin sindirilmesi büyük oranda ince bağırsakta tamamlanır. Sindirimin tamamlanması 24 ile 30 saat arası sürer. Bu sürede tekrar yemek yediğimiz için süreç durmadan devam eder. Gün içerisinde içtiğimiz su da kalın bağırsağa doğru kademeli olarak hareket eder.
Suyun dışkı ile atılmaması ve kana kazandırılması için kalın bağırsakta su emilimi olur. Böylece su dolaşım sistemine girer. Ardından da kanın süzülmesiyle boşaltım sistemi aracılığıyla atılır. Aynı zamanda akciğerde soluk verme ile de su vücuttan uzaklaştırılır.
Sulu dışkılama olduğu zaman vücutta su kaybı olur. Böyle durumlarda genellikle kaybı önlemek için daha fazla su içmek gerekir.
Vitamin Emilimi
Kalın bağırsağın en önemli görevlerinden biri de vitamin emilimidir. Bu emilim kalın bağırsakta yaşayan bakteriler aracılığıyla olur. Kalın bağırsağımızda bizimle ortak yaşam süren 700’den fazla bakteri türü vardır.
Kalın bağırsakta bulunan bakteriler insanların sindiremediği polisakkaritleri ve bazı lifleri kısa zincirli yağ asitlerine çevirir. Bunlar pasif difüzyon yoluyla kalın bağırsak tarafından emilebilir. Bakteriler azot ve karbon dioksit karışımı olan gaz (flatus) ile az miktarda hidrojen, metan ve hidrojen sülfit üretirler. Bunlar, sindirilmemiş polisakkaritlerin bakteriyel fermentasyonundan kaynaklanmaktadır.
Bu bakteriler ayrıca büyük miktarda vitamin üretirler. Bunlardan en önemlisi K vitamini ve B vitaminidir. Beslenmede bu vitaminlerin alımı düşük olduğunda, kalın bağırsak önemli bir vitamin kaynağıdır.
Bağırsaklardaki bakterilerin oluşturduğu vitaminlerin emilimine bağımlı olan bir kişi, yanlış antibiyotik kullanımı ile bu bakterileri öldürürse vitamin eksikliği yaşayabilir.
Asitliğin Düşürülmesi ve Hastalıklara Karşı Koruma
Kalın bağırsağın iç yüzeyinde bulunan mukoza tabakası sindirim kanalından gelen asitli karışımı nötralize eder. Bunu yapmak için bikarbonatları salgılar.
Kalın bağırsağın mukoza tabakası bir bariyer gibi davranır ve mikrobik enfeksiyonlardan bizi korur. Böylece sindirim kanalındaki zararlı bakterilerin vücuda yayılması engellenir.
Antikor Üretmek
Kalın bağırsak, birkaç lenfoid dokunun birleştiği yerdir. Bunlar bağışıklıkta önemli rol oynamaktadır.
Kalın bağırsağın lenfoid dokuları, antikorların ve özellikle çapraz reaktif antikorların üretiminde de yardımcı olur. Bu antikorlar, bağırsakta yaşayan yararlı bakterileri kontrol altında tutmak için üretilir.
Ancak zararlı bakterilere karşı da etkili olabilirler. Böylece enfeksiyonları önlerler.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı