Golgi Cisimciği (Aygıtı) Görevleri ve Özellikleri
Bu yazıda golgi cisimciği adıyla anılan bir organeli inceleyeceğiz. Golgi aygıtı, golgi cisimciği, golgi kompleksi ya da golgi aparatı diye anılan hücre organeli aslında tek bir şeydir. Organelin incelenmesi sırasında zamanla farklı adlandırmalar olmuştur.
Golgi cisimciği, ökaryotik hücrelerde bulunan, sisterna adı verilen keseciklerden oluşmuş salgı yapısıdır.
Golgi aygıtı, protein ve yağ yapılı salgı maddelerini hedef bölgelere ulaştırmak için taşımak ve paketlemekten sorumludur.
Golginin Yapısı
Sitoplazmada bulunan golgi cisimciği endoplazmik retikulumun yanında ve hücre çekirdeğine yakını bir yerde bulunur. Birçok hücrede bir veya birkaç tane golgi varken bitki hücrelerinde sayıları yüzlerce olabilir.
Genel olarak, Golgi aygıtı yaklaşık dört ile sekiz sisternadan oluşur, ancak bazı tek hücreli organizmalarda 60 sisterna kadar içerik bulunmaktadır.
Yukarıdaki golgi cisimciği resmi ile golginin nasıl koptuğu ve faaaliyete geçtiği görülmektedir.
Proteinlerin ve lipidlerin taşınma sistemiyle ilgili çeşitli tartışmalar halen sürmektedir. Bu hareketi açıklamak için yarışan, Golgi aygıtının tamamen farklı algılamalarına sahip iki model bulunmaktadır.
Zarlı taşıma modeli, vezikülleri Golgi aparatı ile ilişkili olarak tanımlayan ilk çalışmadır. Bu model, zarlı salgı yapılarının sisterna zarlarından ayrıldığı fikrini esas alır. Böylece paketlenen salgılar sisternalardan birbirine geçer. Gerektiğinde de endoplazmik retikuluma geri dönder.
Diğer modele göre golgi cisimciği sisternaları olgunlaşarak taşınmayı sağlar. Zarlı yapılar tekrardan üretilir ancak bunun amacı sadece endoplazmik retikuluma geri taşımadır.
Golgi aygıtınım faaliyetini anlatan bütün modellerin temel olarak birleştiği nokta salgılama, paketleme ve taşınma gibi fonksiyonların bu organel tarafından gerçekleştiği bilgisidir.
Golgi cisimciği endoplazmik retikulumun bir uzantısı şeklindedir. Ondan koparak aktif olur. Bu nedenle endoplazmik retikulum görevi ve özellikleri bizim için önemlidir.
Golgi cisimciği Özellikleri
Golgi cisimciği sökülme ve yeniden birleşme kapasitesine sahiptir.
Mitozun erken aşamalarında, Golgi parçalanır ve veziküller içine daha fazla dökülür. Hücre, bölünme işlemi boyunca ilerledikçe, Golgi vezikülleri, iki yavru hücresi arasında iğ iplikleri ile dağıtılır. Golgi aparatı, mitozun gelişme aşamasında yeniden bir araya getirilir. Golgi aygıtının bir araya getirdiği mekanizmalar henüz tam olarak aydınlatılmamıştır.
Salgının yoğun olduğu yerde çok sayıda golgi vardır. İnsanda tükürük bezi ve ter bezi gibi yapıları oluşturan hücreler çok sayıda golgi aygıtı içerir. Yine salgı yapan bitki hücrelerinde yüzlerce golginin bulanabileceği bilinmektedir.
Golgi aygıtı çok kutupludur. Üzerinde taşınmanın yönünü belirlemek için cis ve trans yüzeyleri bulunur.
Lizozom organeli golgi aygıtı tarafından üretilir. Salgı keseleriyle golgiden ayrılan lizozomun içerisinde sindirim enzimleri bulunmaktadır. Bu yapı sindirilecek madde ile birleşir ve hücre içi sindirim gerçekleşir.
Golgi aygıtının görevlerini maddeler halinde şöyle sıralayabiliriz.
- Salgı maddelerini üretme, paketleme ve taşıma
- Hücre içi iletişim ve taşınmada etkin rol oynama
- Endoplazmik retikulum ile diğer organeller arasındaki bağlantıyı sağlama
- Lizozom gibi sindirim keseciklerini oluşturma
Bu görevler golgi cisimciği ile ilgili bilinen en temel görevlerdir.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı