Sosyal Değişmeyi Etkileyen Faktörler

04.11.2016 - 22:07

Sosyal değişim, geniş anlamıyla ekonomik, kültürel, sosyal ve politik kurumların ve ilişkilerin zaman içerisinde dönüşmesi olarak tanımlanır. Sosyal değişmenin diğer adı toplumsal değişimdir. Sosyal değişmeyi toplumsal değişme olarak sosyoloji dersi altında bir başlık olarak görürüz.

Sosyal değişmeyi etkileyen etmenlerden herhangi birindeki değişiklik sosyal değişim olarak sonuç verir. Şimdi sosyal değişime neden olan faktörleri ele alalım.

Sosyal Değişmenin Nedenleri

Sosyal değişmeye neden olan fiziksel ve beşeri birçok faktör vardır.

Fiziksel Çevre Koşulları

Fiziki koşullar toplumun hayatını doğrudan etkileyen bir numaralı etmendir. Çevrede meydana gelen doğa olayları insanların yaşamına etki ettiği için toplumu da değiştirir. Fiziki çevrede meydana gelen deprem, sel, heyelan gibi olaylar insanların buna aradıkları çözüm yöntemlerinin bir sonucu olarak sosyal yaşamı da etkiler. Örneğin deprem olan bir yerden taşınan bir grup insan başka bir yerin sosyal dokusuna dahil olacaktır. Bunun sonucunda yeni yaşam alanını etkileyecek ve ordan etkilenecektir. İnsanların tabiata zarar vermesi de yaşam koşullarını zorlaştıracağı için insanlar arası iletişime farklı boyutlar kazandıracaktır.

Bilim ve Teknoloji

Doğayı anlama çalışmalarının bütünü bilimi oluşturur. Bilimsel bilgiden teknik anlamda yararlanma ise teknolojiyi geliştirir. Bilim ve teknoloji genellikle birlikte gelişen kavramlardır. Bugün yaşadığımız dünya bilim ve teknoloji ile şekillenmiş bir dünyadır. Son yüzyıllarda meydana gelen makineleşme ile üretim artmış ve şekil değiştirmiştir. Bunun sonucunda ekonomik ve sosyal ilişkiler yeniden şekillenmiştir. Bilim ve teknolojinin gelişmesi bir tarım toplumunu sanayi toplumuna, bir tüketim toplumunu üretim toplumuna çevirebilir.

Bilim ve teknolojinin gelişmesi sanayileşmeyi ve doğal olarak kentleşmeyi sonuç vermiştir. Eğitim sosyal yaşamda çok daha önemli bir pozisyon almıştır. Eğitim kurumları daha önemli hale gelmiştir. Yani kısacası bilim ve teknoloji sosyal değişmeyi ciddi oranda hızlandırmıştır.

Kültür

Bilim ve teknolojiyle birlikte kültür de hızla değişmektedir. Kültürün değişmesi yaşamın algılanmasını da değiştirmektedir. Bu da sosyal çevredeki insan ilişkilerine doğrudan yansımaktadır. Toplum hayatına yeni giren bir olguyla birlikte toplumun ona tepki vermesi sonucu yeni ilişkiler ortaya çıkacaktır.

Edebiyat, sinema gibi sanat dalları sosyal kültürü önemli oranda etkiler. Aynı zamanda toplum hayatına zamanla giren İnternet ve sosyal medya gibi araçlar da yeni bir kültür oluşturur ve yeni bir iletişim yolu doğurur.

Nüfus

Coğrafi olarak nüfusu birkaç noktada ele alabiliriz. Nüfusun yaşı, eğitim seviyesi, ekonomik alanlara dağılışı gibi faktörler toplumların genel karakterini oluşturur. Nüfusta meydana gelen demografik değişiklikler sosyal değişmeyi doğrudan etkiler.

Ayrıca nüfus artışı faktörü toplumda yeni imkanlar ve yeni sorunlar doğurarak sosyal çevreyi etkiler.

İnsan ve Ekonomi Faktörü

Ekonomik ilişkiler sosyal ilişkileri sonuç verir. Bir insan faaliyeti olan ekonomi, insanları belirli davranışları sergilemeye ve belirli davranışlardan kaçınmaya iter. Toplumda egemen olan ekonomik sistem de değişimi etkiler. Örneğin sosyalist bir sistem ile kapitalist bir sistemin değişim olanakları farklıdır.

İnsanın sosyal hayatı değiştirmesi sadece ekonomik faktörler ile olmaz. İnsan fikir üreterek ya da topluma önderlik yaparak da değişime neden olur. Atatürk gibi toplum önderleri tek başlarına toplumu değiştirme işini başarmışlardır. Birçok toplumda ortaya çıkan liderler ya da düşünürler ortaya attıkları fikirlerle veya devrimlerle sosyal değişimi derinden etkilemişlerdir.

Etiketler:

sosyoloji

Yorumlar

Yorum Yap