Kanın Yapısı ve Özellikleri
Kan vücudumuz için çok önemli bir akışkandır. Çeşitli kanamalarda vücut dışına çıktığı için zaman zaman görebildiğimiz bu akışkanı detaylı bilmek gerekir. Kanın yapısı ve özellikleri biyoloji dersinin önemli bir alt konusudur. Kan dokusu bağ dokusunun bir alt gurubudur. Kanı biyologlar bağ dokusu içerisinde ele almışlardır. Kanın çalıştığı alan ise dolaşım sistemi alanıdır. Kanı tanımak açısından kanın yapısını ve kanın özelliklerini bilmek çok önemlidir. Kanın yapısı ve özellikleri içeriği ve görevleriyle doğrudan ilişkilidir.
Kanın Yapısı
Kanın yapısı içinde kan hücrelerinin çok büyük önemi vardır. Kan hücreleri ve kan plazması bir araya gelince kan ortaya çıkar. Kan; plazma, kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombosit denilen pıhtı hücrelerinden meydana gelir.
Plazma: Kanın yüzde 55 kadarı plazmadır. Plazmada ise yüzde 90 oranında sudur. Geri kalanında ise protein ve çeşitli çözünmüş maddeler bulunur. Kan plazması besinleri, yağ ve şekerleri taşır. Ayrıca hormon, gazlar ve atık maddeler vardır içerisinde.
Kırmızı kan hücreleri: Eritrosit de denen bu hücreler kanda en çok bulunan hücrelerdir. Alyuvar da denen bu hücreler konkav yapıdadır. Her iki tarafı iç kısma doğru dönüktür. Bu hücrelerin çekirdekleri de yoktur. Hücrede hemoglobin denilen protein ve demir birleşimi bir madde bulunur. Yapısı hacmini arttıracak şekilde tasarlanmıştır. Kırmızı kan hücreleri akciğerden alınan oksijeni hücrelere taşımak ile sorumludur. Karbondioksiti de buna zıt yönde taşır. Kan kırmızı rengini bu hücrelerden ötürü alır.
Beyaz kan hücreleri: Lökosit de denilen bu hücreler bağışıklık sistemi için hayati öneme sahiptir. Ayrıca lenf sistemi için de çok önemlidir. Vücudun mikro yapıdaki zararlılara karşı korur.
Pıhtı hücreleri: Bu hücrelere trombosit de denir. Herhangi bir yerde kanama olduğunda bu hücreler oraya toplanarak pıhtı sağlarlar. Böylece akışkanlık azalır ve kanama durur.
Kan Hücresi Üretimi
Kanın yapısı ve özellikleri açısından kan hücresi üretimi de önemli bir olaydır. Kanın yapısında kan hücrelerinin yer aldığını söyledik. Kan hücreleri kemiğin içinde yer alan ilik tarafından üretilir. Bu nedenle kan üretimi denince aklımıza iskelet sistemi gelmelidir.
Bazı beyaz kan hücreleri lenf düğümlerinde olgunlaşır. Olgun kan hücrelerinin değişik ömürleri vardır. Kırmızı kan hücreleri 4 aya yani 120 güne kadar yaşayabilirler. Trombositler 9 gün kadar yaşar. Beyaz kan hücreleri ise birkaç saatten birkaç güne kadar değişen bir ömre sahiptirler.
Kan hücresi üretiminde iskelet ve lenf sistemlerinin yanında karaciğer ve böbrekler gibi organlar da rol oynar. Dokulara gelen oksijen oranı düştükçe alyuvar hücresinin sayı olarak artması için uyarı gönderilir.
Kanın Özellikleri
Vücudumuzun hayati sıvısı olan kanın çeşitli özellikleri vardır. Ortalama olarak bir insanda 5 litre kadar kan bulunur. Kan bağışı yapıldığı zaman bir ünite kan ile 450 mililitre civarında kan alınır. Büyük oranda kan kaybı ölüme neden olur. Kanama sırasında birkaç dakika içerisinde trombositler yardımıyla pıhtılaşma gerçekleşir. İçtiğimiz su kolaylıkla kana karışır. Kanımızın pH değeri 7,4 civarındadır. Yani nötre aşırı yakın bir baziklik söz konusudur. Bu değerin ciddi manada yükselmesi veya düşmesi ölüme neden olur. Vücut hormonlar aracılığıyla kanın pH değerini sabitlemeye çalışır.
- Kan oksijen, besin ve hormon taşır.
- Kan dengeleyicidir.
- Vücut savunmasında etkin rol oynar.
- Vücudun iletişim ve koordinasyon aracıdır.
Kanın görevleri aslında tek düşünüldüğünde gözümüze küçük gelebilir ancak bu görevler olmazsa yaşam da olmaz.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı