Osmanlı Devletinde İlkler

06.07.2016 - 03:12

osmanlı devletinde ilkler

Bir devleti tanımak açısında o devletteki ilkleri ve enleri bilmek önemlidir. Burada Osmanlı Devletine ait ilkler liste halinde verilecektir. Bu ilkleri kavradığınız zaman Osmanlı Devletinin durumunu daha iyi anlayacak ve bu devletle ilgili daha çok bilgi sahibi olacaksınız. Daha önce eski Türk tarihi ile ilgili ilkleri vermiştik. Burada da Osmanlı devletini özetleyecek nitelikle en önemli ilkleri göreceğiz. Vakit kaybetmeden Osmanlı Devletinde ilkleri görelim.

  1. İlk Osmanlı padişahı Osman Bey'dir.
  2. Osmanlı Devletinin ilk başkenti Söğüt'tür.
  3. Osmanlı ile Bizans arasında ilk kez Koyunhisar Savaşı yapılmıştır.
  4. Kayserili Davut ilk Osmanlı müderrisidir.
  5. İlk Osmanlı veziri Alaaddin Paşa'dır.
  6. Karamanlı Dursun Fakih ilk kadıdır.
  7. İlk vakıf, ilk divan, ilk düzenli ordu Orhan Bey tarafından kurulmuştur.
  8. Orhan Bey döneminde ilk donanmaya sahip olunmuştur.
  9. İlk medrese Orhan Bey döneminde İznik'te kurulmuştur.
  10. İlk Osmanlı tersanesi Karamürsel'de kurulmuştur (Orhan Bey).
  11. Rumeliden ilk alınan Çimpe Kalesi'dir.
  12. Devlete ilk katılan beylik Karesioğulları beyliğidir.
  13. Maltepe Savaşı Bizans ile yapılan ilk büyük savaştır.
  14. Devleti ilk kurumsallaştıran, şehirlere kadı atayan Orhan Bey'dir.
  15. İlk parayı Osman Bey, ilk gümüş parayı Orhan Bey bamıştır.
  16. Topçu ocağı ilk kez I. Murat döneminde kurulmuştur.
  17. Top ilk defa I. Kosova Savaşında kullanılmıştır.
  18. İlk kez Sırpsındığı Savaşı ile Haçlılarla mücade edilmiştir.
  19. İlk sultan unvanını I. Murat kullanmıştır.
  20. Yeniçeri Ocağı I. Murat döneminde kurulmuştur.
  21. İlk veziriazam Çandarlı Halit Paşa'dır.
  22. I. Murat Pençik sistemini kurmuştur.
  23. Sancaktan gelen ilk hükümdar I. Murat'tır.
  24. Tımar sistemi ilk kez I. Murat devrinde uygulanmıştır.
  25. I. Kosova Savaşı Haçlılarla yapılan ilk büyük meydan savaşıdır.
  26. Yıldırım Bayezid İstanbulu kuşatan ilk padişahtır.
  27. Anadolu Türk siyasi birliğini ilk defa Yıldırım Bayezid sağlamıştır.
  28. Ankara Savaşı Anadolu Türk siyasi birliğini tekrar bozmuştur.
  29. Ankara Savaşından sonra Osmanlı'nın kendine bağladığı ilk beylik Saruhanoğulları beyliğidir.
  30. Dini ve sosyal içerikli ilk isyan Şeyh Bedrettin isyanıdır.
  31. Taht kavgası ilk kez Fetret Devrinde görülmüştür.
  32. Enderun mektebi ve devşirme sistemi II. Murat zamanında kurulmuştur.
  33. İlk yeniçeri isyanı 1444 Buçuk Tepe isyanıdır. II. Murat tahtı terk ettiğinde çıkmıştır.
  34. Edirne Segedin Antlaşması Osmanlı ile Haçlılar arasındaki ilk antlaşmadır.
  35. İlk deniz savaşı Venediklilerle yapılmıştır.
  36. İran'la imzalanan ilk antlaşma 1555 Amasya Antlaşmasıdır.
  37. Havan topu ilk kez İstanbul fethedilirken kullanılmıştır.
  38. İlk yazılı kanunlar Kanunname-i Ali Osman Fatih döneminde yazılmıştır.
  39. Fatih ilk altın parayı bastırmıştır.
  40. İlk kapitülasyonlar Fatih döneminde Venediklilere verilmiştir.
  41. Sadrazamlar Fatih döneminde divana başkanlık etmeye başlamışlardır.
  42. Fatih döneminde Karadeniz ilk defa Türk gölü haline gelmiştir.
  43. Cülus bahşişi ilk kez fatih devrinde dağıtılmıştır.
  44. Fatih döneminde yapılan Sahn-ı Seman ilk uluslar arası üniversite konumundadır.
  45. Sur yıkabilen toplar ilk defa Fatih döneminde döktürülmüştür.
  46. Fatih devrindeki Otranto Seferi denizden Avrupa'ya yapılan ilk seferdir.
  47. Şahkulu İsyanı II. Bayezid döneminde ortaya çıkmıştır ve ilk Şii isyandır.
  48. Avrupalıların Osmanlı işlerine müdahalesi ilk kez Cem Sultan olayı iledir.
  49. Celali isyanları Yavuz Sultan Selim döneminde çıkmıştır.
  50. İlk kez kutsal toprakları Yavuz Sultan Selim ele geçirmiştir. 
  51. Akdeniz’de fethedilen ilk ada Rodos adasıdır.
  52. İlk kez Kanuni Viyana'yı kuşatılmıştır.
  53. Preveze Deniz Savaşı ilk kez Akdenizde üstünlüğü sağlamıştır.
  54. Akdeniz ilk kez Sultan I. Süleyman (Kanuni) zamanında Türk gölü haline gelmiştir.
  55. İlk Kaptan-ı Derya Barbaros Hayreddin Paşa olmuştur.
  56. Süveyş kanalını açmak isteyen ilk devlet adamı Sokullu Mehmet Paşa'dır.
  57. Ordunun başında sefere çıkmayan ilk padişah II. Selim’dir.
  58. Osmanlı donanması ilk kez İnebahtı’da yakılmıştır.
  59. Denizlerde ilk büyük yenilgi İnebahtı yenilgisidir.
  60. Kafes usulü ilk defa I. Ahmet zamanında uygulanmaya başlanmıştır.
  61. Divan örgütü ilk defa II. Mahmut tarafından kaldırılmıştır.
  62. Yeniçeri ocağını kaldırmaya çalışan ilk padişah Genç Osman’dır.
  63. Şeyhülislam’ın yetkilerini ilk kısıtlayan Osmanlı padişahı Genç Osman’dır.
  64. Devletin sorunları ile ilgili ilk kez rapor hazırlayan Koçi Beydir.
  65. Genç Osman isyan sonucu öldürülen ilk padişahtır.
  66. İlk Osmanlı bütçesi Tarhuncu Ahmet Paşa tarafından hazırlanmıştır.
  67. Bazı şartlar öne sürerek Sadrazam olan ilk kişi Köprülü Mehmet Paşa’dır.
  68. İlk Osmanlı-Rus ittifakı 1724 İstanbul anlaşmasıdır.
  69. Bahçesaray Antlaşması Osmanlı ve Rusların imzaladığı ilk antlaşmadır.
  70. Osmanlı ilk kez 1699 Karlofça Antlaşması ile toprak kaybetmiştir.
  71. Osmanlı ilk kez 1718 Pasarofça anlaşması ile Avrupa’dan geri kaldığını kabul etmiştir.
  72. Avrupa örnek alınarak yapılan ıslahatlar ilk defa Lale Devrinde yapılmışlardır.
  73. Mimaride ilk kez Avrupa tarzında eserler Lale devrinde inşa edilmiştir.
  74. Kültürel alandaki ilk ıslahatlar III. Ahmet döneminde yapılmıştır.
  75. Avrupa’ya ilk defa Lale devrinde elçiler gönderilmiştir.
  76. İlk Osmanlı matbaası İbrahim Müteferrika tarafından kurulmuştur. 
  77. Matbaada basılan ilk eser Vankulu adlı sözlüktür. 
  78. İlk defa 18. asırda Avrupa’dan askeri uzmanlar getirilmiştir.
  79. İlk resmi devlet matbaası III. Selim döneminde kurulmuştur.
  80. İlk kağıt ve kumaş fabrikası Lale Devri’nde inşa edilmiştir.
  81. İtfaiye örgütü (tulumbacılar) ilk defa Lale Devri’nde kurulmuştur.
  82. İlk çiçek aşısı lale devrinde yapılmıştır.
  83. İlk geçici elçilikler lale devrinde kurulmuştur.
  84. Avrupai tarzda ilk askeri ıslahatlar I. Mahmut döneminde yapılmıştır
  85. Kapitülasyonlar ilk kez I. Mahmut tarafından sürekli hale getirilmiştir. 
  86. III. Mustafa döneminde ilk iç borçlanma başlamıştır.
  87. İlk defa halkı Türk ve Müslüman olan toprak Küçük kaynarca anlaşması ile kaybedilmiştir.
  88. Halifelik kurumunun siyasi bir antlaşmada ilk defa kullanılması Küçük kaynarca Antlaşmasında oluşmuştur.
  89. Sürat topçuları ocağı ilk defa II. Murat döneminde kurulmuştur.
  90. Ortodoksların koruyuculuğu ilk defa Küçük Kaynarca Antlaşmasıyla Ruslara geçmiştir.
  91. Ruslar Küçük Kaynarca ile ilk kez iç işlerimize karışmaya başlanmıştır.
  92. Osmanlı devleti Küçük Kaynarca ile ilk kez tazminat ödemiştir.
  93. Uluefe alım satımı ilk kez I. Abdülhamit tarafından yasaklanmıştır.
  94. Avrupa orduları örnek alınarak hazırlanan ilk ordu Nizam-ı Cedit Ordusudur.
  95. Avrupa’da ilk daimi elçilikler III. Selim zamanında açılmıştır.
  96. Padişahın yetkileri ilk defa ayanlarla imzalanan Sened-i İttifakla sınırlandırılmıştır.
  97. Osmanlılarda bağımsızlığını kazanan ilk azınlık Yunanlılardır.
  98. Boğazlar ilk kez 1841 Londra Antlaşması uluslar arası bir statüye sahip olmuştur.
  99. İlk resmi gazete Takvim-i Vekayi adıyla II. Mahmut tarafından çıkarılmıştır.
  100. İlk nüfus sayımı II. Mahmut döneminde yapılmıştır.
  101. Polis örgütünün temelleri ilk defa II.Mahmut zamanında atılmıştır.
  102. Orta öğretim kurumları ilk defa II. Mahmut zamanında kurulmuştur.
  103. İlk öğretim ilk defa II. Mahmut zamanında zorunlu hale getirilmiştir.
  104. İlk posta örgütü II. Mahmut zamanında kurulmuştur.
  105. İltizam sistemi ilk defa ıslaha fermanı ile kaldırılmıştır.
  106. İlk defa tercüme odası ve yabancı dil okulu II. Mahmut zamanında açılmıştır.
  107. Devlet memuru yetiştiren okullar ilk defa II. Mahmut zamanında kurulmuştur.
  108. Yurt dışında ilk defa II. Mahmut zamanında öğrenci gönderilmiştir.
  109. Kıyafette ilk değişiklik II. Mahmut tarafından yapılmıştır.
  110. Hükümdar üzerinde bir gücün varlığını ilk defa Tanzimat Fermanı ile tanınmıştır.
  111. Osmanlılarda ilk kağıt para kaime adıyla Abdülmecit tarafından bastırılmıştır.
  112. İlk demir yolu hattı Tanzimat döneminde yapılmıştır.
  113. Telgraf ilk kez 1854 yılında kullanılmaya başlamıştır.
  114. Laik kanunlar ilk defa Tanzimat ile orta çıkmıştır
  115. İlk demir yolu hattı Tanzimat döneminde kurulmuştur.
  116. Askerlik ilk defa ıslahat fermanı ile bir bedele bağlanmıştır.
  117. Kız öğrenciler ilk kez Tanzimat döneminde okullara alınmıştır
  118. Osmanlı devleti ilk dış borcu kırım savaşı (1856) sırasında İngilizlerden almıştır.
  119. Öğretmen okulları ve mülkiyet mektebi ilk defa Tanzimat döneminde açılmıştır.
  120. Osmanlı devleti ilk defa Paris antlaşması (1856) ile Avrupa devleti kabul etmiştir.
  121. İlk Anayasa Mithat Paşa bakanlığında bir komisyon tarafından hazırlanmış ve II.Abdülhamit tarafından ilan edilmiştir.
  122. Osmanlılılarda halk ilk defa I.Meşrutiyetle yönetime katılmıştır.
  123. Rejimi değiştirmeye yönelik ilk isyan hareketi 31 mart olayıdır.
  124. Osmanlılarda Mecelle hukuku ilk defa I. Meşrutiyet ile uygulanmaya başlanmıştır.
  125. Balkan Savaşları ilk defa Karadağ’ın Osmanlıya saldırmasıyla başlamıştır.
  126. Ermeni sorunu ilk defa Berlin Antlaşması ile siyasi olarak ortaya çıkmıştır.
  127. Türk tarihinde parti diktasıyla yönetim ilk defa İttihat Terakki ile olmuştur
  128. Milliyetçiliği ilk defa İttihat ve Terakki bir ideoloji olarak kabul etmiştir.
  129. Divan örgütü kaldırılarak yerine bugünkü anlamda bakanlıklar ilk defa II. Mahmut zamanında kurulmuştur.
  130. İlk defa II. Mahmut zamanında Tımarlarına maaş bağlamıştır.
  131. Osmanlı ülkesinde anayasacılık faaliyetleri ilk defa Tanzimat Fermanı ile başlamıştır.
  132. Hukuk ve idare alanında ilk ıslahatlar II.Mahmut dönemindedir.
  133. Kişisel haklar ilk kez Tanzimat Fermanı ile güvence altına alınmıştır.
  134. Kişisel hak ve özgürlükler ilk defa I. Meşrutiyette anayasada yer almıştır.
  135. Osmanlı toplumu ilk defa I. Meşrutiyette seçme ve seçilme hakkını kullanmıştır.
  136. İlk defa siyasi partiler I. Meşrutiyet döneminde kurulmuştur.
  137. İlk parti ittihat ve terakki partisidir.

Yukarıdaki liste Osmanlı Devletindeki ilkleri genel manasıyla listelemiştir. Burada bilgiler sade bir şekilde verilmiştir. Listeye Osmanlıdaki enler ve bazı ayrıntılar eklenirse bu liste iki katına çıkar. Ancak tek başına bu liste Osmanlıya genel bir bakış için yeterlidir.


Etiketler:
  • tarih    
  • Yorumlar
    Yorum Yap