Edebiyat Nedir?

19.02.2016 - 18:03

Edebiyat ifadesini hepimiz bir yerlerden duymuşuzdur. Okulumuzda ders olarak alırız edebiyatı ve sınavlarına gireriz. Peki, biri bize edebiyat nedir diye sorduğunda kolaylıkla cevap verebiliyor muyuz? Edebiyatın tanımı üzerinde bir iki cümle bir şeyler kurabiliyor muyuz? Tanım kurma kabiliyetinin ne kadar önemli olduğunu diğer yazılarımızda vurgulamıştık. Aynısı edebiyat için de geçerlidir. Günlük hayatta edebiyat yapma, edebiyat yapıyor gibi ifadelerle sıkça karşılaşmamıza rağmen edebiyat nedir sorusuna doyurucu bir yanıt veremiyoruz. Edebiyat terimi insanın zihninde yaratıcı olarak kurduğu şeyin yazılı ve sözlü ifadesidir. Kavramsal olarak edebiyat ise pratik amaçlardan çok sanatsal amaçlar taşıyan kurguların ifadesidir. Örneğin şiir, tiyatro, öykü gibi kurguları zihnimizde kurarız. Bunları yazılı olarak ifade ederiz ya da sözlü olarak dile getiririz. Eski zamanlarda çok yaygın olan sözlü edebiyat artık yaygınlığını yitirmiştir. Çünkü kurgulanan şeyin akılda kalması için onu yazıya dökme ve muhafaza etme imkânları son derece gelişmiştir artık. Yani edebiyat ifadesini toparladığımızda genel manada sanatsal kaygı güdülerek zihinde kurulan varlığın ifadesidir diyebiliriz. Edebiyat nedir sorusuna tanımsal olarak böylece yanıt bulduk. Ancak edebiyatın ne olduğunu anlamak için ona yaklaşımımızı da bilmemiz gerekir?

Edebi Eserleri Neden Okuruz?

Edebiyat bir toplumun kültürünü ve dilini yansıtma aracı olarak en çok kullanılan aygıttır. Edebiyatın tanımı zamanla değiştiği için edebi eserlere yaklaşımımız da zamanla değişmektedir. Ancak şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki edebi eserlerin var olması ve okunması pratik kaygılardan daha çok duygusal hislerledir. Yani edebi bir eser aslında duygularımıza hitap ettiği için bize değerli gelir. Aynı şekilde üretilirken veya okunurken sanatsal bir haz aldığımız için edebiyatla ilgileniriz. Bunun yanında edebi eserleri okumanın pratik olarak tabi ki faydaları vardır. Örneğin zekânın gelişmesi, dili kullanım gücünün artması, hayal dünyamızın gelişmesi gibi. Fakat bu pratik faydaların hiçbiri edebiyatta güzelliğe olan sevginin yerini tutamaz. Tarih boyunca edebiyat var olmasına rağmen edebiyatın pratik faydaları çok sonradan hedeflenmiştir. İnsan duygularının sanatsal yansımasıdır edebiyat. Edebiyat sanatın ifadesidir de diyebiliriz. Edebiyatın ne olduğunu anladığımıza göre biri bize edebiyat nedir diye sorduğunda artık cevaplayabiliriz. Ancak bunu cevaplayabiliyor olmak temel amacımız değil bu yazıda. Esas olan tanım yeteneğimizi geliştirmektir. Daha önceleri geometri nedir yazısını da bu amaçla paylaşmıştık.

edebiyat nedir

Edebiyat Neden Önemlidir?

Edebi eserler toplumlara yön verdikleri gibi bireyin var olmasından bu yana bireyin geçirdiği süreci de çok iyi yansıtır. İnsanları birleştiren şey ortak duygulardır. Bu ortak duyguların ifadesi de ancak edebiyatla mümkün olur. Hangi açıdan bakarsak bakalım edebiyat bizim için çok önemlidir. Çünkü edebiyat bizimle konuşur ve edebiyat evrenseldir. Bir kadın düşünün ki çirkin. Ancak ona âşık olan birinin yazdıkları o kadar güzel olabilir ki işte o yazılanlar bütün insanlığı aynı duygu şemsiyesi altında toplayabilir. Edebiyatta asıl olan yazmak değil istediğini edebi yolla ifade etmektir. Edebi eser ortaya konurken onu okuyacak insanların ne hissetmesi gerektiğine hükmedemeyiz. Bu nedenle edebi eser üreticisinden bağımsız yaşamak durumundadır. Edebiyatın çok önemli olduğu da edebiyat nedir sorusundan bağımsız olarak bir gerçektir.


Etiketler:
  • edebiyat    
  • Yorumlar
    Yorum Yap