Maddeyi Niteleyen Özellikler Nelerdir?
3. sınıf fen bilimleri müfredatından itibaren madde kavramını ve maddenin özelliklerini çok sık görmekteyiz. Maddeyi tanımak, doğayı anlamak ve doğa hakkında bilgi sahibi olmak açısından çok önemlidir. Daha önce maddenin halleri ve özellikleri hakkında madde nedir adlı yazıda konuşmuştuk. Bu yazıda maddeyi niteleyen özellikler nelerdir kısaca öğrenmeye çalışacağız.
Maddeyi niteleyen özellikler saydamlık, sertlik, parlaklık, esneklik, suyu çekip çekmeme, suda batıp batmama, renk, koku, pürüzlülük gibi beş duyu organımızla algıladığımız özelliklerdir.
3. sınıf müfredatından itibaren maddeyi ve maddeyi niteleyen özellikleri görmekteyiz. Şimdi bu özellikleri ve örnekleri birlikte görelim.
Maddeyi Niteleyen Özellikler ve Örnekleri
Renk: Maddeleri gözümüzle gördüğümüzde birbirinden ayırmamıza yarayan bir özelliktir. Birçok maddenin de kendine özgü bir rengi vardır. Örneğin karpuzun dışı yeşil, içi kırmızıdır. Kavun sarı renklidir. Şeker ve tuz beyazdır. Bu şekilde maddelerin şekil ve renk özellikleriyle birbirinden ayırabiliriz.
Koku: Bazı maddeler koku yayar. Bazıları ise kokusuzdur. Koku yayan maddeleri yaydıkları kokuya göre ayırt edebiliriz. Örneğin taze domatesin kokusunu gözümüz kapalıyken bile tespit edebiliriz. Ya da sarımsak, soğan gibi keskin kokulu maddelerde kokuyla bu maddeleri direk fark ederiz. Çevremizde güzel kokular olduğu gibi kötü kokular da vardır. Koku burun duyu organımızla algılanır.
Tat: Yenilebilen maddelerin tadı vardır. Tuz ve şeker birbirine benzer. Kokuları da belirgin değildir. Ancak azıcık tadına bakarsak aradaki farkı anlarız. Sadece yenilebilen ve zehirli olmayan şeyler için tat özelliğinden bahsedebiliriz. Tat dil duyu organımızla algılanır.
Pürüzlü - Pürüzsüz: Bazı maddelerin yüzeyinde girinti ve çıkıntılar vardır. Bunlara pürüzlü madde denir. Bazıları ise oldukça düzdür. Bunlara ise pürüzsüz madde denir. Pürüzlü maddeler zımpara gibi yöntemlerle pürüzsüz hale getirilebilir. Örneğin buzdolabımızın kapağı genellikle pürüzsüz olur. Ancak elimizi duvara sürersek hafif pürüz hissederiz.
Esnek - Berk: Lastik, sünger, balon gibi maddeler çekildiğinde uzar. Bu maddeleri çekip bırakırsak eski haline geri döner. Böyle maddelere esnek madde denir. Bazı maddeler ise esnemez. Bunlara ise berk madde denir. Örneğin kurşun kalem berk bir maddedir. Bükmeye kalkarsak kırılır.
Saydam - Opak: Işığı geçiren maddelere saydam madde, geçirmeyenlere ise opak madde deriz. Su ve cam gibi maddeler saydam iken koltuk, halı, duvar, ağaç gibi maddeler opaktır.
Parlak - Mat: Bazı maddelerin yüzeyi parlar. Altın, mücevher, yeni bir tencere, parlak boya gibi maddeler üzerine düşen ışığı yansıtır. Bunlara parlak madde denir. Üzerine düşen ışığı yansıtmayan maddelere ise mat madde denir. Tahta, kömür, toprak gibi maddeler mat maddeye örnektir.
Sert - Yumuşak: Şekli kolayca değişmeyen maddelere sert madde denir. Demir, çelik, taş gibi maddeler sert maddeye örnektir. Kolayca şekil değiştiren maddeye ise yumuşak madde denir. Sünger, hamur, plastik yumuşak maddelere örnektir.
Sağlam - Kırılgan: Kolay kırılmayan maddelere sağlam madde denir. Demir şiş, tahta, taş gibi maddeler sağlam maddedir. Kolay kırılan maddelere ise kırılgan madde denir. Cam kırılgan maddeye örnektir.
Suyu Çeken - Suyu Çekmeyen: Bazı maddeler suyu çeker. Örneğin toprak buna örnektir. Bazı maddeler ise suyu çekmez. Bu maddelerin üzerinde su birikir. Cam, asfalt, metal sac suyu çekmeyen maddelerdir.
Suda Batan - Suda Batmayan: Samanı suya atarsanız yüzer. Yine aynı şekilde tüy gibi maddeler de suda batmaz. Ancak demir bilye, taş, kolye gibi maddeler suda batan maddelerdir. Bunları suya atarsanız suyun dibine doğru hareket ederler.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı