Deregülasyon Nedir?
Bildiğimiz gibi regülasyon düzenleme demektir. Bunun tersi olan deregülasyon ise düzensizleştirme veya serbest bırakma gibi anlamlara gelir. Deregülasyon kavramı özellikle politik ve ekonomik sahalarda yaygın olarak kullanılır.
Modern devletlerin gelişim sürecinde kurumsallaşmanın bir ürünü olarak ekonomik ve sosyal hayatın bir çok alanı belirli kurallara bağlanmıştır. Ancak liberal düşünce gibi özgürlüğü temel alan düşünce sistemlerinde, her düzenlemenin özgürlüğü kısıtladığını ve hareket alanını daraltığı öne sürülür. Bu nedenle geçmişte regüle edilen birçok şey için deregülasyon talep edilir.
Deregüle etmek demek en basit haliyle özgür bırakmak, serbest bırakmak, kuralları azaltmak ya da ortadan kaldırmaktır.
Finansal Deregülasyon Nedir?
Deregülasyonun en çok karşımıza çıktığı yerlerden biri finansal ortamdır. Özellikle devletçi ekonomilerde finansal saha çok kurallıdır. Liberal ekonomi modeli piyasanın, bireyler arası ticari ilişkilerin kendiliğinden denge sağladığını iddia eder. Buna göre kurallara bağlanmış sistemlerin serbest hale gelmesi için finansal deregülasyon şarttır.
Finansal deregülasyon demek devletin piyasaya müdahale etmemesi demektir. Ayrıca devletin ekonomik etkinliğin de olabildiğince düşmesi gerekir. Bunun için devletin daha az vergi toplayıp daha az hizmet sunması şarttır. Birçok hizmet sahası özel sektöre bırakılmalıdır.
Liberal düşüncenin dayanaklarından biri de tarihsel süreçtir. Tarihsel süreçte uzun süre insanlar serbest olarak ticaret yapmıştır. Devletleşme zamanla ekonomiye dahil olması bireylerin özgürlük alanını da kısıtlamıştır. Bu kısıtlama ekonomide olduğu gibi sosyal alanda da etkinlik gösterecektir. Çünkü ekonomik düzen sosyal ilişkilerin de temelini oluşturur.
Türkiye'de Deregülasyon
Türkiye'de deregülasyon kavramı belirli dönemlerde sıkça tartışılmıştır. Cumhuriyet kurulmadan önce Osmanlı Devleti zamanında bile Türkiye'de bazı alanların deregülasyonu söz konusu olmuştur. Esasen teşkilatçı olan Osmanlı sisteminde bazı alanların kurala bağlanmadığını görmekteyiz. Ancak devlet idaresi ciddi bir sıkıntı görürse bir alanı düzenleme gereği duymuştur.
Osmanlı'nın son dönemlerinde zamanla birçok hak devletten bireylere devredilmeye başlanmıştır. Ticarette bazı sermaye gurupları etkisini arttırmıştır. Bu da bir nevi serbestleştirme olarak anlaşılabilir. Cumhuriyetle birlikte yabancıların eline geçmiş birçok kurum millileştirilmiştir. Bu bağımsızlığın bir gereği olarak yapılmıştır.
Türkiye Cumhuriyetinin özellikle liberal politikaları savunan partiler döneminde çeşitli deregülasyon süreçlerine girdiğini biliyoruz. Türkiye'de regülasyon ve deregülasyon evreleri genellikle birbirini takip etmiştir. Bir dönemde sıkı kurallara bağlanan bir alan başka bir dönemde daha serbest olabilmiştir. Türkiye'deki bu dönüşümler dinamik bir şekilde devam etmektedir.
Medyada deregülasyon medya bağımsızlığı için önemlidir. Medyanın tam tarafsız olması genellikle mümkün değildir. Ancak çeşitli düzenlemelerle medyayı baskı altına almak, bağımsızlığını tamamen yitirmesini sağlamak, medyanın varlığı açısından tehlikelidir.
Etiketler:
Son Eklenenler
- Tarımla İlgili Meslekler
- Matematiği İyi Olmayanlar Hangi Mesleği Seçmeli?
- Antropoloji Nedir?
- Dünyanın Kaç Türlü Hareketi Vardır?
- Toplumsal Düzeni Sağlayan Kurallar Nelerdir?
- Cumhuriyet Yönetiminin Değerleri Nelerdir?
- İklim ve Hava Olayları Arasındaki Fark
- 1 Asal Sayı Mıdır?
- Homeostasi nedir?
- 2 ile Bölünebilme Kuralı